Buzz
Khi nhắc đến khái niệm 'thủ phủ', thường ta hiểu rằng đó là thành phố quan trọng nhất của một tỉnh hoặc tiểu bang. Đây là một cụm từ tiếng Hán Việt, trong thời phong kiến, nó chỉ trung tâm hành chính của một đơn vị cấp địa phương như phủ, tỉnh, huyện, v.v. Tuy nhiên, hiện nay trong phân cấp hành chính ở Việt Nam, định nghĩa về 'thủ phủ' không còn được sử dụng nhiều nữa.Theo quy định của Hiến pháp 2013 của Việt Nam, tổ chức hành chính nhà nước được chia thành 3 cấp, bao gồm:
- Cấp Tỉnh: bao gồm Thành phố trực thuộc Trung ương (TPTTTW) và Tỉnh
- - Hiện nay, Việt Nam có tổng cộng 58 tỉnh và 5 thành phố trực thuộc Trung ương, tổng số là 63 Tỉnh Thành.
- - Hệ thống hành chính cấp Huyện của Việt Nam bao gồm Thành phố thuộc TPTTTW (TP thuộc TPTTTW), Quận, Huyện, Thị Xã và Thành phố thuộc Tỉnh (TPTT).
- - Hiện nay, Việt Nam có tổng cộng 705 đơn vị hành chính cấp Huyện, bao gồm: 1 Thành phố thuộc TPTTTW, 81 Thành phố trực thuộc tỉnh, 528 Huyện, 46 Quận và 49 Thị xã.
TP Thủ Đức đã được hợp nhất từ 3 Quận là Quận 2, Quận 9 và Quận Thủ Đức, là thành phố duy nhất thuộc TPTTTW tại Việt Nam hiện nay.- Cấp Xã: bao gồm Phường / Xã / Thị trấn
-
- Hiện nay, Việt Nam có tổng cộng 10.599 đơn vị hành chính cấp Xã, trong đó có: 8.255 Xã, 1.723 Phường và 612 Thị trấn.
- Tỉnh lỵ: Trung tâm hành chính của một tỉnh (hoặc thành phố trực thuộc Trung ương)
- Huyện lỵ: Trung tâm hành chính của một đơn vị hành chính cấp Huyện
Thành phố biển Nha Trang là trung tâm hành chính (tỉnh lỵ) của tỉnh Khánh Hòa
Ví dụ: Tỉnh Long An chỉ có một thành phố duy nhất là Tân An. Do đó, TP Tân An được coi là trung tâm hành chính (tỉnh lỵ) của tỉnh Long An, hoặc có thể hiểu Tân An là thủ phủ của Long An. Đây là nơi đặt những cơ quan hành chính quan trọng nhất của tỉnh như Tòa án nhân dân, trụ sở ngân hàng, các Sở và ban ngành v.v
Đối với các tỉnh có 2 thành phố trở lên, thành phố lâu đời hơn, có vị trí địa lý thuận lợi hơn, và nền tảng chính trị quan trọng hơn sẽ giữ vai trò tỉnh lỵ.
Ví dụ: Tỉnh Bình Dương có 3 thành phố là TP Thủ Dầu Một, TP Dĩ An và TP Thuận An. Trong số này, TP Thủ Dầu Một được thành lập lâu đời hơn và cũng là nơi đặt trụ sở UBND Tỉnh nên được coi là tỉnh lỵ của Bình Dương.
Toà nhà Trụ sở UBND Thành phố Hồ Chí Minh
Các Thành phố Trực thuộc Trung ương không sử dụng khái niệm tỉnh lỵ hoặc huyện lỵ, thay vào đó họ sử dụng khái niệm Quận trung tâm vì đó là nơi đặt trụ sở UBND của Thành phố.- TP HCM: Quận 1 là Quận trung tâm
- Hà Nội: Quận Hoàn Kiếm là Quận trung tâm
- Cần Thơ: Quận Ninh Kiều là Quận trung tâm
- Hải Phòng: Quận Hồng Bàng là Quận trung tâm
- Đà Nẵng: Quận Hải Châu là Quận trung tâm
Quận Hoàn Kiếm là Quận trung tâm của thủ đô Hà Nội
TP Thuận An, TP Dĩ An, TP Tân An, TP Cà Mau, TP Huế, TP Bắc Ninh... là các đô thị thuộc tỉnh, thuộc cấp Đơn vị hành chính cấp Huyện (nhỏ hơn Đơn vị hành chính cấp Tỉnh), do đó có thị trấn lỵ, đây là các Phường trung tâm nơi đặt các cơ quan hành chính quan trọng, trong đó có UBND Thành phố.- TP Huế: Phường Xuân Phú
- TP Bắc Ninh: Phường Suối Hoa
- TP Hạ Long: Phường Hồng Gai
- TP Biên Hòa: Phường Thanh Bình
- TP Kon Tum: Phường Quyết Thắng
- vv và vv
Thành phố Hạ Long là trung tâm hành chính của tỉnh Quảng Ninh, và phường Hồng Gai là trung tâm hành chính của thành phố Hạ Long
