Giải bài tập Thực hành Từ và Câu: Kết hợp các câu ghép bằng quan hệ từ trang 44 trong sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 5 tập 2. Câu 2. Tìm thêm những câu ghép có quan hệ từ tương phản.
I. Nhận xét
1. Tìm câu ghép trong hai đoạn văn sau và cho biết các vế câu được nối với nhau bằng những từ nào :
Bốn mùa Hạ Long trên mình có màu xanh phong phú : xanh biếc của biển, xanh lam của núi, xanh lục của trời. Màu xanh ấy như trường cửu, luôn bát ngát, luôn trẻ trung, luôn phơi phới.
Mặc dù bốn mùa ở Hạ Long có đặc điểm như vậy, nhưng mỗi mùa lại mang những đặc sắc riêng, làm say đắm lòng người. Mùa xuân của Hạ Long là thời điểm của sương mù và cá mực. Mùa hè của Hạ Long được biết đến với làn gió nồm nam và sự xuất hiện của cá ngừ, cá vược. Mùa thu của Hạ Long là thời kỳ của trăng biển và tôm he...
Theo THI SẢNH
2. Tìm thêm những câu ghép có quan hệ từ tương phản.
Hướng dẫn giải:
1) Câu ghép là câu mà có nhiều hơn một cụm chủ - vị.
Hãy phân tích cấu tạo của các câu để tìm câu ghép trong đoạn.
2)
- Đặt các vế câu có ý nghĩa tương phản.
- Sử dụng các từ biểu thị mối quan hệ tương phản: tuy, mặc dù, tuy ... nhưng...., mặc dù ... nhưng ..., ......
Hướng dẫn giải chi tiết:
1) Câu ghép: Mặc dù có bốn mùa nhưng mỗi mùa ở Hạ Long lại mang những đặc điểm riêng biệt, làm cho người ta say đắm.
- Cách nối các vế câu ghép: có hai vế câu được kết nối bằng cặp quan hệ từ: mặc dù ... nhưng.

Chú thích:
- C1 là chủ ngữ 1, C2 là chủ ngữ 2
- V1 là vị ngữ 1, V2 là vị ngữ 2
2) Ví dụ: - Dù trời mưa to nhưng chúng tôi vẫn đến trường.
- Mặc dù đêm đã khuya nhưng Tuấn vẫn chăm chỉ làm bài tập.
II. Bài tập
1. Phân tích cấu tạo của các câu ghép dưới đây:
a) Mặc dù giặc Tây hung dữ nhưng chúng ta không thể ngăn cản các em học tập, vui vẻ, đoàn kết, và tiến bộ.
HỒ CHÍ MINH
b) Mặc dù rét vẫn còn kéo dài, mùa xuân đã về bên bờ sông Lương.
NGUYẾN ĐÌNH THI
2. Thêm một vế câu vào chỗ trống để tạo thành câu ghép chỉ quan hệ tương phản:
a) Dù hạn hán kéo dài ...
b) ... tuy nhiên các cô vẫn chăm chỉ làm việc trên đồng ruộng.
3. Tìm chủ ngữ, vị ngữ của mỗi vế câu ghép trong câu chuyện vui sau :
Chủ ngữ ở đâu ?
Cô giáo viết lên bảng một câu ghép :
'Mặc dù tên tội phạm rất tàn bạo, tinh quái nhưng cuối cùng hắn vẫn phải đưa hai tay vào còng số 8.'
Cô hỏi tiếp :
- Các em có biết chủ ngữ của câu trên ở đâu không ?
Hùng nhanh nhẹn trả lời :
- Thưa cô, chủ ngữ đang ở trong tù ạ.
PHẠM HÁI LÊ CHÂU
Phương pháp giải:
1) Con phân tích thành phần chủ - vị trong các câu.
2)
- Con tìm một vế câu có ý nghĩa tương phản với vế câu đã cho.
- Thêm một quan hệ từ để kết hợp với quan hệ từ đã có trong bài.
3)
- Tìm các câu ghép trong đoạn văn.
- Phân tích cấu trúc ngữ pháp của từng câu ghép vừa tìm.
Lời giải chi tiết:
1)

2) Ví dụ:
- Mặc dù hạn hán kéo dài nhưng cư dân trong làng không một chút lo lắng.
- Mặc dù trời đã tối nhá nhem nhưng các cô vẫn miệt mài làm việc trên cánh đồng.
3)
