Buzz
Có Đúng Hiểu Đúng Câu 'Yêu Cho Roi Cho Vọt'?
Sau Hai Vụ Việc Bạo Hành Dẫn Đến Tử Vong ở TP.HCM Và Hà Nội, Thảo Luận Về Câu 'Yêu Cho Roi Cho Vọt' Lại Nổi Lên
Nhớ Lại Các Vụ Việc Bạo Hành Trẻ Em Trước Đây: Bi Kịch Vẫn Lặp Lại
Những Bi Kịch Trẻ Em Trước Đây: Từ Cha Đánh Con Trốn Học Đến Bí Thư Trói Trẻ Em Bỏng Nặng
Trải qua một thập kỷ, việc hành hạ trẻ em trong tên của giáo dục không phải là điều mới lạ. Tuy nhiên, công chúng chỉ biết phẫn nộ mà quên mất rằng họ phẫn nộ vì điều gì. Bất chấp những bi kịch xảy ra, nhiều phụ huynh và giáo viên vẫn tiếp tục áp dụng triết lý 'yêu cho roi cho vọt' để duy trì bạo lực.
Điểm then chốt của tình trạng gia tăng bạo lực trong giáo dục, là sự hiểu lầm và lạm dụng câu tục ngữ được coi là biểu tượng truyền thống này. Theo bà Nguyễn Thị Kim Bắc - từ trung tâm FDC (Trung tâm Tư vấn Gia đình và Ly hôn), khi nhắc đến 'roi' và 'vọt', dân gian sử dụng ý nghĩa ẩn dụ của chúng. Khi hiểu đúng, ta sẽ thấy các cụ chỉ muốn nhấn mạnh rằng không được bao dung trẻ con quá mức, chứ không phải là đánh đập.
Tuy nhiên, truyền thống luôn được sáng tạo và bổ sung, và trong trường hợp của câu tục ngữ này, nó dường như chỉ được bổ sung thêm những ý nghĩa tiêu cực. Theo nghiên cứu của hai nhà sử học Eric Hobsbawm và Terence Ranger, truyền thống là sự phát minh đến từ hiện tại.
Khi bào chữa điều gì là truyền thống lâu đời, thực tế là chúng ta chỉ muốn bảo vệ tính chính xác của nó ở ngày nay. Dường như cái gì ra đời càng sớm và có lịch sử lâu dài, cái đó càng đáng tin.
Kết quả là, dù ta tuyên bố rằng xã hội ngày càng tiến bộ, thì cường độ của sự trừng phạt lại tăng lên theo thời gian.
Trước mặt truyền thống, chúng ta phản ứng như thế nào?
Ngay cả khi chúng ta nhận ra rằng câu tục ngữ của ông bà đã bị hiểu sai, dẫn đến nhiều hành động sai lầm và độc ác, chúng ta cũng cần tự hỏi, liệu mọi thứ gắn liền với truyền thống có nghĩa là đúng đắn không?
Khám phá sâu hơn vào lịch sử, những người cha mẹ, thầy cô của thế hệ 6x, 7x, 8x cũng trải qua tuổi thơ khó khăn. Mặc dù có người cho rằng họ đã được dạy dỗ đúng đắn bằng cách áp đặt lực lượng, nhưng nhiều người thuộc thế hệ trước phải thừa nhận rằng họ có quá khứ đau thương. Tổn thương này truyền dịch qua các thế hệ.
Hành động bạo lực từ thế hệ trước sang thế hệ sau là một vấn đề của xã hội học. Theo học giả Fleur Gabriel, người trẻ là những người tiếp nhận xã hội cũ, bao gồm cả giá trị và tôn trọng trật tự. Tuy nhiên, họ cũng là những tác nhân tiềm năng để thay đổi, hoặc thậm chí là xóa bỏ những giá trị cũ. Hậu quả là bạo lực thường được sử dụng để ép buộc họ vào các quy chuẩn, để duy trì sự ổn định của các giá trị cũ.
Đây là lý do khiến cho 'yêu cho roi cho vọt' trở thành một lý luận giả mạo. Nó cố gắng thuyết phục chúng ta rằng mọi sai lầm của thế hệ trước đều là đúng đắn. Nó vừa theo lời truyền thống, vừa dựa vào tình yêu thương của cha mẹ dành cho con cái. Nhưng đòn roi chỉ là một phần của hệ thống lỗi lạc của xã hội.
Hậu quả của sai lầm này là hai điều:
Đối với trẻ em, việc bị đánh đập trở thành một cảm giác tổn thương tâm lý, khiến họ không dám chống đối lại 'tình thương' của người lớn. Bạo lực trở thành một phần bình thường của trách nhiệm làm con.
Đối với phụ huynh, việc sử dụng roi trở thành một bức tường mờ mịt, khiến họ không thực sự biết họ muốn con mình trở thành người như thế nào trong tương lai. Họ chỉ mơ hồ nghĩ rằng con mình đang đi sai đường, nhưng không biết nên để con tự do hay hướng dẫn con đi đúng hướng nào. Sử dụng roi trở thành sự trì hoãn trong việc định hình tương lai của thế hệ trước.
