Thuốc chống nôn

Thuốc chống nôn là một loại thuốc có tác dụng chống nôn và buồn nôn. Các thuốc chống nôn được chỉ định trong các trường hợp nôn do mang thai, sau phẫu thuật, nhiễm trùng, ngộ độc, say tàu xe và do tác dụng phụ của thuốc giảm đau, thuốc mê và hóa trị liệu ung thư. Chúng có thể được sử dụng trong các trường hợp viêm dạ dày ruột nặng, đặc biệt là khi bệnh nhân mất nước.

Các thuốc chống nôn, mặc dù trước đây được cho là gây ra dị tật bẩm sinh, nhưng đã được chứng minh là an toàn cho phụ nữ mang thai trong việc điều trị ốm nghén và các trường hợp nghiêm trọng hơn như nôn quá mức (hyperemesis gravidarum). Các thuốc chống nôn thường không được sử dụng để làm giảm nôn do ngộ độc thực phẩm, vì cơ thể cần loại bỏ các chất độc hại.

Các loại thuốc chống nôn có nhiều cơ chế tác dụng khác nhau. Ví dụ, thuốc kháng histamin và thuốc kháng cholinergic (còn được gọi là antimuscarinics) làm giảm phản xạ nôn, trong khi thuốc kháng serotonin ngăn chặn các tín hiệu nôn từ và đến trung tâm nôn trong não.

Các loại thuốc

Có nhiều loại thuốc chống nôn khác nhau với các công dụng và tác dụng phụ khác nhau. Đa phần các thuốc được dùng qua đường uống, nhưng cũng có thể sử dụng qua đường tiêm.

Thuốc kháng cholinergic

Thuốc này còn được gọi là thuốc ức chế phó giao cảm (Anticholinergic), có tác dụng chính là làm giảm triệu chứng say tàu xe. Tuy nhiên, có thể gây ra các tác dụng phụ như khô miệng, buồn ngủ, tiểu khó và chóng mặt.

• Atropin
• Scopolamin

Thuốc kháng histamin

Thuốc kháng histamin H1: Có hiệu quả trong nhiều tình huống, bao gồm chứng say tàu xe, ốm nghén khi mang thai và để ngăn ngừa buồn nôn.

• Cyclizine
• Diphenhydramine (Benadryl)
• Dimenhydrinate (Gravol, Dramamine)
• Doxylamine
• Meclizine (Bonine, Antivert)
• Promethazine (Pentazine, Phenergan, Promacot) thường được sử dụng dưới dạng hậu môn cho người lớn và trẻ em từ 2 tuổi trở lên.
• Hydroxyzine (Vistaril)

Thuốc kháng serotonin

Thuốc đối kháng thụ thể 5-HT₃ chặn các thụ thể serotonin trong hệ thần kinh trung ương và tiêu hóa. Thuốc được sử dụng để điều trị buồn nôn sau phẫu thuật và ngoài ra còn trong trường hợp ngộ độc thuốc. Tuy nhiên, tác dụng phụ có thể gây táo bón hoặc tiêu chảy, khô miệng và mệt mỏi.

• Ondansetron
• Granisetron

Thuốc gây tê ở dạ dày

Thuốc gây tê ở dạ dày như natri citrat, procain, các benzodiazepin và corticoid.

Thuốc kích thích nhu động

Các nhóm thuốc chống nôn quan trọng như thuốc kháng thụ thể D2 dopamin như metoclopramid, domperidon, promethazin và butyrophenol.

Có tác dụng giảm buồn nôn, khó tiêu, đầy bụng và đau bụng sau khi ăn. Cũng được sử dụng để giảm triệu chứng buồn nôn và nôn do hóa trị liệu hoặc tránh thai khẩn cấp. Tác dụng phụ rất hiếm; có thể gồm rối loạn tiêu hóa, vú to, giảm ham muốn tình dục và phát ban. Metoclopramid được sử dụng để làm giảm buồn nôn và nôn do rối loạn tiêu hóa như bệnh trào ngược dạ dày thực quản, đau nửa đầu, hóa trị hoặc xạ trị. Các tác dụng phụ bao gồm co thắt cơ, đặc biệt là cơ trên mặt. Tác dụng phụ này đặc biệt phổ biến ở những người trẻ.