Thuốc gây nghiện Benzodiazepine

Benzodiazepine là một nhóm thuốc an thần gây nghiện thường được gọi là 'Benzo', bao gồm các chất như chlordiazepoxide, diazepam, oxazepam. Nhóm thuốc này được sử dụng rộng rãi để điều trị các triệu chứng lo âu, căng thẳng, và mất ngủ khi dùng liều cao, đồng thời hỗ trợ trong điều trị bệnh động kinh và nghiện rượu. Tuy nhiên, sử dụng lạm dụng thuốc này ở người cao tuổi có thể dẫn đến khó ngủ.

Các nhà khoa học đã tiến hành nghiên cứu về tác dụng phụ của nhóm thuốc Benzo, với sự tài trợ của chính phủ Pháp và sự hợp tác của nhiều công ty dược lớn như Ipsen, Merck, Serono, Novartis, Allergan, MAP Dược phẩm, Sanofi, và BMJ.

Nghiên cứu đã theo dõi 1.063 người từ 65 tuổi trở lên ở miền Tây Nam nước Pháp trong 20 năm, trong đó có những người sử dụng Benzodiazepine và những người không. Kết quả cho thấy 95% người sử dụng Benzodiazepine gặp phải vấn đề mất trí nhớ trong khoảng thời gian 5 năm, và một số trường hợp còn kéo dài lên đến 8 năm, với những trường hợp hiếm hoi gặp phải mất trí nhớ vĩnh viễn.

Tuy nhiên, nghiên cứu cũng ghi nhận một số kết quả trái ngược, khi một số bệnh nhân sử dụng thuốc Benzo có dấu hiệu suy giảm nhận thức và mất trí nhớ, trong khi có những người không bị ảnh hưởng và thậm chí não hoạt động tốt hơn. Tuy nhiên, một hạn chế của nghiên cứu là không kiểm soát được các yếu tố như lo âu và mất ngủ ở những người tham gia, dẫn đến kết quả phân tích chưa thực sự chính xác.

Sophie Billioti de Gage chia sẻ: Khả năng của các thuốc nhóm Benzo làm mất trí nhớ trong thời gian ngắn đã được công nhận, tuy nhiên, chúng cũng gây ra các vấn đề về mất trí nhớ lâu dài. Các bác sĩ và các cơ quan quản lý cần xem xét kỹ hơn về các phản ứng phụ của loại thuốc an thần này.

Hiện nay, nhóm thuốc an thần Benzo bao gồm các thành phần như Diazepam, Zolpidem và Bromazepam (hay còn gọi là Lexomil ở Pháp), đã có mặt trên thị trường Việt Nam. Những loại thuốc này có thời gian chuyển hóa và thải ra khỏi cơ thể lên đến 20 giờ, vượt quá thời gian tự nhiên của giấc ngủ. Điều này làm nổi lên câu hỏi về tác động tiêu cực đối với những người lạm dụng thuốc an thần trong cuộc sống hiện đại, đặc biệt là với những người Việt Nam chỉ dựa vào màu sắc của thuốc mà ít quan tâm đến hướng dẫn sử dụng.

Các loại Benzodiazepines nên chỉ được sử dụng trong vòng từ 2 đến 4 tuần vì nguy cơ gây phụ thuộc, nghiện và tác dụng trái phép của thuốc. Bệnh nhân không nên dừng thuốc đột ngột mà phải giảm liều dần dần để tránh các triệu chứng cai thuốc Benzo. Đối với những trường hợp sử dụng lâu dài, việc tuân thủ các hướng dẫn từ tài liệu của Giáo sư Heather Ashton - một chuyên gia hàng đầu về lĩnh vực này, là cần thiết.

Người kê đơn cần cảnh báo về các tác dụng phụ tiềm ẩn của Benzo, đặc biệt là vấn đề nhờn thuốc đối với bệnh nhân và nhận sự chấp thuận hiểu biết (informed consent) từ họ. Cả bác sĩ và bệnh nhân đều nên tự tìm hiểu kỹ hơn về các hậu quả của việc sử dụng Benzo lâu dài cũng như các phương pháp cai thuốc.

Ngày 11/7 được chọn là Ngày Thế giới Nhận thức về các loại thuốc Benzo. Có nhiều tổ chức phi chính phủ và diễn đàn chia sẻ thông tin liên quan đến sử dụng, cai nghiện và hậu cai nghiện Benzo như Benzo Coalition, Benzoinform.com và Benzobuddies.