Buzz
Thủy Long Thánh Mẫu, còn được biết đến với tên gọi Kim Giao (thời điểm sinh tử không rõ), được tôn vinh là người khai phá đảo Phú Quốc thuộc tỉnh Kiên Giang, Việt Nam.
Giới thiệu chung
Theo truyền thuyết, Thủy Long Thánh Mẫu là người thuộc dòng dõi vua chúa Cao Miên (Campuchia ngày nay). Sau khi bị lật đổ, bà đã đến đảo Phú Quốc để sinh sống. Tại đây, bà lập ra một đồng cỏ rộng lớn cho đàn trâu của mình và tuyển mộ người để khai khẩn đất đai trồng trọt. Những cánh đồng lúa ngày nay còn gọi là đồng Bà, với nhiều cột cây trai và dấu vết của chuồng trâu xưa. Dọc sông Cửa Cạn có một vũng nước sâu tên là búng Dinh Bà, được cho là nơi bà lập dinh trại. Một số truyền thuyết cho rằng bà qua đời ở Cửa Cạn, và hài cốt được đưa về Cao Miên, trong khi các thuyết khác lại nói bà chết ở đảo Phú Dự hoặc trở về Cao Miên khi gia đình bà khôi phục đế nghiệp. Truyền thuyết cũng kể rằng bà từng cưu mang Chúa Nguyễn Phúc Ánh trong thời gian ông lưu lạc trên đảo.
Được tôn kính
Người dân Phú Quốc rất kính trọng bà, xem bà như người khai phá đảo và tôn thờ bà với danh xưng Thủy Long Thánh Mẫu. Mỗi năm, vào ngày rằm tháng Giêng âm lịch, dân chúng tổ chức lễ cúng bà. Hiện tại, huyện Phú Quốc có hai ngôi đền thờ bà: một ở xã Cửa Cạn, gọi là Dinh Bà Trong, và một ở thị trấn Dương Đông, gọi là Dinh Bà Ngoài, cả hai đều trang nghiêm và đẹp đẽ. Dinh Bà Thủy Long Thánh Mẫu (hay còn gọi là Dinh Bà) nằm trên đường Võ Thị Sáu (gần Dinh Cậu). Mặc dù không rõ năm xây dựng, nhưng ban đầu đền được làm bằng cột trai và mái tranh. Qua thời gian và chiến tranh, đền đã được trùng tu nhiều lần để trở nên khang trang như hiện nay.
Đánh giá
Vị thần này có thể liên quan đến tục thờ cúng Bà Thủy trong tín ngưỡng thờ Mẫu ở Việt Nam. Các tên gọi khác của bà bao gồm Thủy Đức Thánh Phi, Thủy Long Nương Nương, và Thủy Long Thần Nữ (gọi chung là Bà Thủy). Trong dân gian, bà được coi là nữ thần giếng, thần sông nước, thần cù lao, và thần hải đảo, tức là người cai quản vùng sông nước. Đối với các nghề liên quan đến sông nước và biển cả ở Nam Bộ, người ta thường cầu nguyện Bà Cậu để được bảo vệ trong những lúc nguy hiểm. Do đó, dân làm nghề thương hồ thường được gọi là 'dân Bà Cậu'. Bà Cậu bao gồm Bà Thủy và hai con trai: Cậu Tài và Cậu Quý. Ngoài ra, có quan niệm cho rằng Bà Thủy là hóa thân của Thiên Y A Na (hoặc con gái của vị thần này). Văn bia của đại thần Phan Thanh Giản tại Tháp Po Nagar (Nha Trang) kể rằng Thiên Y A Na đã làm phép làm dậy sóng nhấn chìm thuyền của thái tử Trung Quốc, biến thuyền thành đá. Vì vậy, Thiên Y A Na và hai con của bà (Cậu Tài, Cậu Quý) được xem là thần sông biển và cù lao.
- Tín ngưỡng thờ Mẫu ở Việt Nam
- Đạo Mẫu
- Mẫu Thần
- Tục thờ nước
