Thuyết minh về một lễ hội truyền thống độc đáo của dân tộc Việt Nam

Đề bài: Thuyết minh về một lễ hội truyền thống dân tộc

Thuyết minh về một lễ hội truyền thống đặc sắc của cộng đồng dân tộc

Bí quyết Chinh phục bài văn thuyết minh xuất sắc

I. Dàn ý Thuyết minh về một lễ hội truyền thống dân tộc 

(Khám phá Lễ hội Đền Hùng)

1. Khai mạc

Hàng năm, tâm hồn người Việt lại hướng về thiêng liêng Phú Thọ vào ngày 10/3 âm lịch để kính nhớ công đức của các vua Hùng, bậc cha lập nước. Vào dịp này, lễ hội Đền Hùng lung linh diễn ra tưng bừng.

2. Thân văn

*Chặng đường lịch sử của lễ hội:
- Độ tuổi venerable
- Dưới thời Đinh, Lý, Tiền Lê, và Trần, nhân dân cả nước hội tụ về nơi này để lễ phục lòng biết ơn sâu sắc đối với công lao của mười tám vị vua Hùng.

* Thời điểm tổ chức: Ngày 10 tháng 3 âm lịch hàng năm
+ Năm lẻ: Được tỉnh Phú Thọ chịu trách nhiệm tổ chức
+ Năm chẵn: Hợp tác giữa Trung ương, ủy ban nhân dân tỉnh, và bộ văn hóa tổ chức...(Tiếp theo)

>> Xem Dàn ý Thuyết minh về một lễ hội truyền thống dân tộc toàn diện tại đây.
 

II. Bài mẫu Thuyết minh về một lễ hội truyền thống dân tộc

1. Tìm hiểu về một lễ hội truyền thống dân tộc - Lễ hội Đền Hùng (Phiên bản đầy đủ)

'Dù ai đi ngược về xuôi
Nhớ ngày giỗ tổ mùng mười, tháng ba'

Hàng năm, lòng người Việt lại hướng về đất Phú Thọ yêu quý, đặc biệt vào ngày 10/3 âm lịch để tưởng nhớ công ơn của các vua Hùng, những người đã xây dựng và giữ nước. Vào dịp này, lễ hội Đền Hùng diễn ra tưng bừng.

Theo sử sách, lễ hội Đền Hùng tồn tại từ thời kỳ xa xưa. Từ thời Đinh, Lý, Tiền Lê, đến thời Trần, nhân dân trên khắp đất nước đều tụ hội tại đây để tôn kính và tri ân công ơn của mười tám đời vua Hùng. Lễ hội này được giữ gìn và phát triển đến ngày nay, trở thành một phần quan trọng của văn hoá dân tộc. Ngày 10/3 âm lịch được xem là ngày quốc lễ. Mỗi năm lễ hội Đền Hùng được tỉnh Phú Thọ tổ chức vào năm lẻ, và Trung ương phối hợp cùng ủy ban tỉnh và bộ văn hóa thể thao du lịch tổ chức vào năm chẵn. Dù quy mô tổ chức lớn hay nhỏ, lễ hội vẫn diễn ra trang trọng, linh đình, tôn vinh tín ngưỡng thờ cúng vua Hùng được UNESCO công nhận là 'Kiệt tác truyền khẩu và phi vật thể nhân loại' từ năm 2002.

Phần lễ bao gồm rước kiệu và dâng hương. Lễ rước kiệu diễn ra trong không khí trang trọng với cờ, lộng, hoa đầy màu sắc. Mọi người trong làng đều háo hức và mặc trang phục truyền thống để tham gia lễ hội. Đại biểu trung ương, tỉnh, thành phố tụ tập tại một điểm và cùng đoàn xã rước vòng hoa đến chân núi Hùng. Đoàn đại biểu theo sau kiệu lễ, được chuẩn bị kỹ lưỡng. Trong hành trình, nhạc phường bát âm và đội múa sinh tạo không khí trang nghiêm của nghi lễ dân tộc. Khi đến đền, đoàn người trang trọng dâng lễ tại thượng cung. Đại biểu đại diện bộ Văn hoá đọc chúc tổ tiên, mọi người chăm chú lắng nghe trong không khí trang trọng và kính trọng. Tất cả đều đóng góp tấm lòng và lòng biết ơn, mong muốn tổ tiên sẽ che chở cho đất nước con cháu.

Bài văn Thuyết minh về lễ hội Đền Hùng ở Phú Thọ

Tiếp theo là lễ dâng hương, mỗi con người đến đất này mong ước thắp nhang, kính cẩn dâng hương để diễn đạt lòng thành kính và tri ân tổ tiên. Mỗi đất trời, cây cỏ nơi này đều được coi là linh thiêng. Đối với những người ở xa hoặc không có điều kiện đến, họ vẫn thường thăm chùa để tưởng nhớ nguồn cội, tạo nên không khí sôi động và tưng bừng.

Sau phần lễ là phần hội, nơi mang lại không khí vui tươi và thoải mái. Các trò chơi dân gian như chọi gà, đu quay, đấu vật, đánh cờ tướng,.. thu hút mọi người tham gia, mang về danh dự cho quê hương. Cùng với đó, các trò chơi hiện đại cũng đáp ứng đa dạng sở thích và độ tuổi. Đặc biệt, không thể thiếu những tiết mục dân ca, hát quan họ, kịch nói để tạo nên sự giao lưu văn hoá, văn nghệ. Khu bảo tàng Hùng Vương trưng bày di vật cổ từ thời vua Hùng, giúp du khách hiểu rõ hơn về lịch sử đất Phú Thọ. Ngoài ra, nhiều đồ lưu niệm được bày bán, cung cấp dịch vụ ẩm thực với các món truyền thống và hiện đại, tạo ra không khí sôi động và đa dạng.

Ngày nay, khi đất nước phát triển, nhà nước không chỉ chú trọng đến đời sống vật chất mà còn hỗ trợ và phát triển những giá trị tinh thần. Báo chí, truyền hình, và truyền thông đóng vai trò quan trọng trong việc truyền đạt những giá trị tâm linh đến với mọi người trên toàn quốc và trên thế giới, giúp mọi người hiểu rõ hơn về vẻ đẹp của lễ hội truyền thống dân tộc Việt.

2. Thuyết minh về  lễ hội truyền thống dân tộc: Lễ hội chọi trâu ở Đồ Sơn (Chuẩn)

'Bất kể nơi đâu, bất kể lúc nào
Mùng chín tháng tám, hương sắc chọi Trâu quyến rũ
Dù cuộc sống nối nghiệp ngàn năm
Mùng chín tháng tám, tâm hồn hòa mình trong chọi Trâu'

Việt Nam, với lịch sử văn hiến hơn bốn ngàn năm, được biết đến với văn hóa đa dạng và lễ hội truyền thống độc đáo. Mỗi địa phương, mỗi vùng miền đều tổ chức những lễ hội khác nhau, phản ánh tinh thần tín ngưỡng và ý nghĩa riêng. Trong số đó, lễ hội chọi trâu ở Đồ Sơn nổi bật và thu hút sự chú ý.

Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn, mặc dù nguồn gốc lịch sử không rõ ràng, nhưng là tập tục truyền thống lâu đời của người dân vùng biển Đồ Sơn, Hải Phòng. Diễn ra vào ngày 9/8 âm lịch hàng năm, lễ hội thu hút hàng ngàn du khách và được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia từ năm 2013.

Thuyết minh về lễ hội chọi trâu ở Đồ Sơn - lễ hội truyền thống tại Hải Phòng

Về nguồn gốc, có nhiều truyền thuyết về lễ hội chọi trâu Đồ Sơn. Một trong những câu chuyện nổi tiếng nhất là về thần tích 'Tước Điểm Đại Vương' - vị Thủy Thần cai trị vùng biển Đồ Sơn. Hàng năm, vào ngày 9/8 âm lịch, lễ chọi trâu được tổ chức để tế thần, chọn ra những con trâu to khỏe nhất để hiến tế. Câu chuyện kể về hai con trâu là vật cưỡi dưới trướng thủy thần. Có cả câu chuyện về một cô thôn nữ được vua Thủy Tề cưới về, và mỗi năm khi đi qua bãi biển, tôm cá tập trung đến nhiều vô kể. Lễ chọi trâu là cách để làm yên lòng cá Kình dưới biển, cầu mong cho dân làng đi biển an toàn...(Còn tiếp)

>> Xem bài mẫu đầy đủ TẠI ĐÂY.

3. Thuyết minh về lễ hội truyền thống dân tộc: Lễ hội đền Trần (Chuẩn)

Từ lâu, lễ hội đã trở thành điểm tựa tinh thần, ghi chép những nét đẹp của phong tục truyền thống Việt Nam. Xuân về, trăm hoa nở rộ, hòa mình trong không khí tràn đầy sức sống là lễ hội đền Trần - một trong những lễ hội nổi tiếng của dân tộc Việt Nam.

Lễ hội đền Trần bao gồm lễ khai ấn và lễ hội lớn. Nổi tiếng với Lễ hội khai ấn đền Trần, là một sự kiện tri ân các vị vua Trần. Nguồn gốc của lễ hội đền Trần liên quan chặt chẽ đến lịch sử của đền Trần, nơi thờ các vị vua Trần và các quan thân nhà Trần. Đền Trần đã được xây dựng lại năm 1965 trên nền Thái Miếu cũ. Đến năm 1705, đền chính thức được gọi là Trần Miếu.

Lễ khai ấn đền Trần bắt đầu từ năm 1239, nghi lễ triều đại nhà Trần thực hiện tế tiên tổ. Trong giai đoạn chống giặc Nguyên Mông, nhà Trần thực hiện kế sách 'vườn không nhà trống' rút toàn bộ quân về Thiên Trường. Lễ khai ấn bị gián đoạn nhưng được mở lại năm 1262. Ấn cũ bị mất, đến năm 1822, vua Minh Mạng khắc lại ấn với thông điệp nhắc nhở về quá khứ.

Nhân dân duy trì lễ khai ấn Đền Trần qua nhiều năm, tổ chức vào ngày rằm tháng Giêng hàng năm. Ngoài ra, lễ hội đền Trần còn có lễ hội lớn từ 15 đến 20 tháng 8 âm lịch, với nghi thức rước từ các đền xung quanh về dâng hương và tề tựu ở đền Thiên Trường và Cố Trạch.

Nghi lễ trong lễ hội đền Trần mang đầy ắp sức hấp dẫn. Lễ khai ấn diễn ra vào những năm Tý, Ngọ, Mão, Dậu, rằm tháng Giêng, tập trung bảy làng: Vọc, Lốc, Hậu Bồi, Bảo Lộc, Kênh, Bái, Tức Mặc. Đến đền Cố Trạch, lão ông, lão bà khoác áo dài, khăn xếp tham gia lễ tế thánh và lễ khai ấn. Hòm ấn trang trọng, có 2 con dấu bằng đồng, trên đó chữ 'Trần Miếu' và 'Trần triều tự điển tích phúc vô cương'.

Thuyết minh về lễ hội truyền thống - Đền Trần

Buổi lễ bắt đầu vào giờ Tý (23 giờ - 1 giờ đêm), tiếng pháo báo hiệu. Một cụ già sẽ thay mắt dân làng làm lễ, rước ấn lên kiệu theo nhịp trống chiêng và đèn nến sáng lung linh. Rước ấn đến đền Thiên Trường, làm lễ dâng hương, rước ấn và làm lễ khai ấn. Chủ tế đóng ấn mực đỏ, ghi rõ ngày, tháng, năm và chữ sinh. Giấy có dấu son được phát cho mọi người trong buổi lễ.

Sáng ngày 15 tháng Giêng, dân làng tổ chức lễ rước nước. Trước khi bắt đầu, người tế chính làm lễ xin hương, cắm nhang và tiến hành lễ tế trời đất. Sau đó, đoàn rước lễ di chuyển ra bến sông Hồng trong bức tranh tươi sáng của lễ hội.

Tại bến Hữu Bị cách đền khoảng 3km, kiệu dừng lại. Người dân gióng trống khua thuyền đã trang trí cờ hoa ra giữa sông, người tế chính múc nước trong vào bình sẵn. Khi nước đầy bình thì được rước kiệu về theo đường cũ. Nước trong bình sẽ được cho vào các bát và đặt lên bàn thờ làm lễ tế nước. Tế xong thì đưa cho con cháu họ Trần uống ghi nhớ cội nguồn tổ tiên. Ngày 16 buổi sáng, lễ tế cá diễn ra tại đền Thiên Trường. Cá quả, cá chép đựng trong thúng sơn đỏ được thả ra sông Hồng. Ngoài ra, có nhiều trò chơi dân gian sôi động như chọi gà, đấu vật, múa lân, chơi cờ thẻ, đi cầu kiều, hát văn,... không khí náo nhiệt và truyền thống dân tộc.

Lễ hội đền Trần, không chỉ mang giá trị vật thể mà còn chứa đựng giá trị tinh thần sâu sắc. Nó là minh chứng lịch sử hào hùng của dân tộc, là biểu tượng lòng tri ân, kính kỵ của người Việt đối với thế hệ đi trước. Lễ hội thu hút hàng nghìn du khách, thể hiện nét đẹp văn hóa độc đáo. Mỗi đầu xuân, đền Trần chào đón du khách, bày tỏ lòng biết ơn và cầu chúc điều tốt lành.

Lễ hội đền Trần trở thành một sự kiện văn hóa nhân văn. Nó góp phần thể hiện truyền thống yêu nước và đạo lý 'uống nước nhớ nguồn' của nhân dân Việt Nam. Không chỉ là lễ hội nổi tiếng, Lễ hội Đền Trần là niềm tự hào của người Nam Định và cả dân tộc Việt Nam.
 

4. Thuyết minh về lễ hội truyền thống ăn mừng lúa mới ở Tây Nguyên

Lễ hội mừng lúa mới là biểu tượng văn hóa quý báu của cộng đồng dân tộc Tây Nguyên, kế thừa từ thế hệ này sang thế hệ khác. Lễ hội không chỉ là dịp vui tươi, mà còn là bản năng gìn giữ và thể hiện lòng đoàn kết mạnh mẽ trong cộng đồng.

Trên đất nước Việt Nam, mỗi dân tộc đều mang đến những nét đẹp văn hóa riêng, như lễ hội Đền Hùng của người Kinh, lễ hội Cầu mưa của các dân tộc ở vùng núi phía Bắc, và ở Tây Nguyên, lễ hội mừng lúa mới là nét đặc trưng rực rỡ của họ.

Lễ mừng lúa mới là nét văn hóa truyền thống của nhiều dân tộc Tây Nguyên như Xơ Đăng, Gia Rai, Ba-na, M'nông, Ê-đê,... diễn ra vào tháng 11 hoặc sau Tết Nguyên Đán. Đây là dịp quan trọng để cả cộng đồng tận hưởng niềm vui sau một vụ mùa năng suất.

Bài văn Thuyết minh về lễ hội ăn mừng lúa mới ở Tây Nguyên hay nhất

Lễ hội mừng lúa mới diễn ra qua hai phần chính: lễ và hội. Phần lễ được tổ chức bởi già làng, chọn đất đẹp nhất để cúng thần La Pôm. Mọi người tham gia chuẩn bị thức ăn và vật dụng cúng, thể hiện lòng đoàn kết trong cộng đồng. Sau phần lễ trang trọng, diễn ra phần hội với sự vui chơi, nhảy múa, hát hò, thể hiện tinh thần đoàn kết và vui mừng của cộng đồng.

Sau lễ, mọi người tự do vui chơi tại nhà rông, tham gia ăn uống, nhảy múa hát hò. Đây là dịp để cả làng sum họp, tỏ lòng biết ơn với thần La Pôm và các vị thần. Lễ mừng lúa mới gắn bó với niềm vui, tình đoàn kết, thiêng liêng của người dân Tây Nguyên.

Lễ hội mừng lúa mới là biểu tượng văn hóa quý báu của cộng đồng dân tộc Tây Nguyên. Nó không chỉ là dịp vui tươi, mà còn là nét đẹp của sự giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống qua nhiều thế hệ.

5. Thuyết minh về lễ hội truyền thống dân tộc - lễ hội đua voi ở Tây Nguyên

Vùng đất hùng vĩ Tây Nguyên, nơi có những cao nguyên đất đỏ, rừng xanh ngút, và không khí ôn hòa, là tổ ấm của nhiều dân tộc anh em sống hiền lành, chất phác. Lễ hội đua voi là một trong những sự kiện cuốn hút và độc đáo nhất, đậm chất văn hóa núi rừng cao nguyên.

Lễ hội đua voi được tổ chức hàng hai năm một lần vào mùa xuân âm lịch, mang ý nghĩa khởi đầu năm mới an lành, hạnh phúc cho cả cộng đồng. Voi, biểu tượng của Tây Nguyên, không chỉ là vật nuôi mà còn là đối tác trung thành của con người, thể hiện trong lễ hội như một nghệ thuật cưỡi voi tinh tế và ấn tượng.

5. Thuyết minh về lễ hội truyền thống dân tộc - lễ hội đua voi ở Tây Nguyên

Tây Nguyên, với không khí thú vị, là nơi lý tưởng để tổ chức các lễ hội. Lễ hội Đua Voi tại Đăk Lăk là dịp tuyệt vời tôn vinh nền văn hóa độc đáo, tài nghệ cưỡi voi và tinh thần võ thuật của người dân nơi đây.

Lễ Hội Đua Voi được tổ chức với sự hoành tráng và nhộn nhịp chỉ trong một ngày, nhưng công việc chuẩn bị đã diễn ra từ vài tháng trước. Những chú voi tham gia sẽ được chăm sóc tận tình, ăn uống no nê để đảm bảo sức khỏe. Ngày hội diễn ra với ba phần thi căng trí: Voi chạy tốc độ, Voi bơi vượt sông Sêrêpốk, Voi đá bóng. Khán giả đến từ khắp Tây Nguyên thưởng thức không khí hân hoan, trải nghiệm món ăn đặc sản và tham gia lễ hội sôi động.

Lễ hội bắt đầu với tiếng tù báo hiệu, chú voi thông minh và mạnh mẽ dưới sự chỉ huy của những chàng trai dũng cảm tạo nên bức tranh hoạt hình độc đáo. Đội đua gồm hai Man-gát, mỗi đội có bộ quần áo thổ cẩm sặc sỡ. Cuộc đua bắt đầu với tiếng tù mạnh mẽ, những chú voi lao đi dưới sự cổ vũ cuồng nhiệt của khán giả. Đàn voi, chàng trai ngồi đầu dẫn voi, và người điều khiển từ phía sau tạo nên màn trình diễn kịch tính và hấp dẫn.

Sau khi kết thúc, buôn làng huyên náo quây quần, tiếp tục lễ hội với những tiết mục nhảy múa, thưởng thức ẩm thực đậm đà. Hội Đua Voi không chỉ là sự kiện hoành tráng mà còn là dịp để cộng đồng gắn kết, tạo nên không khí tươi mới và gần gũi.

Lễ hội Đua Voi là biểu tượng của văn hóa độc đáo, mạnh mẽ của các dân tộc Tây Nguyên. Bản Đôn không chỉ là nơi diễn ra lễ hội, mà còn là điểm đến hấp dẫn với thiên nhiên núi rừng thơ mộng, văn hóa độc đáo, và ẩm thực đa dạng. Ngày nay, Đua Voi không chỉ là sự kiện truyền thống mà còn là lễ hội du lịch thu hút du khách từ mọi nơi.