Thuyết minh về tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chí

Đề bài: Thuyết minh về tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chí

Thuyết minh về tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chí

I. Dàn ý Thuyết minh về tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chí (Chuẩn)

1. Khởi đầu:

- Giới thiệu chi tiết về tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chí.

2. Phần chính:

a. Tổng quan về tác phẩm:

- Tóm tắt nhanh về tác phẩm: được viết bằng chữ Hán, ghi lại sự thống nhất của triều đình Lê.
- Thể loại văn bản: được viết theo thể chí, một dạng văn bản ghi chép về sự kiện và vật sự.
- Nội dung chính: mô tả giai đoạn lịch sử biến động của xã hội phong kiến Việt Nam, trong khoảng 30 năm từ thế kỉ XVIII đến đầu thế kỉ XIX.
- Quy mô: bao gồm 17 hồi, đặc biệt tập trung vào hồi thứ 14, đề cập đến sự kiện Quang Trung đại phá quân Thanh.

b. Thuyết minh về nội dung đoạn trích:

* Hình tượng vị anh hùng áo vải Quang Trung được tái hiện, từ khi 'khiến mình trở thành hoàng đế' đến thời điểm đại phá 25 vạn binh Thanh xâm lược.

- Vua Quang Trung, một nhà lãnh đạo quyết đoán:
+ Nghe tin về 'binh Thanh đang tiến vào Thăng Long', Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ 'quyết định bản thân dẫn đầu quân đội để ngay lập tức đánh bại đối thủ xâm lược.

- Ông là một vị vua thông thái, tinh tế:
+ Tuyển mộ binh lính tại Nghệ An.
+ Nhận ra rằng quân đội chưa vững, ông tự mình 'lên voi ra chiến trường để động viên tinh thần binh lính' và đưa ra lời động viên khích lệ tinh thần của nhân dân, thể hiện ý chí chống lại kẻ thù trong lòng lính.
+ Hiểu rõ điểm mạnh và điểm yếu của tướng sĩ; sử dụng phương pháp thưởng phạt một cách khôn ngoan.

- Quang Trung, nhà vua với tầm nhìn xa trông rộng:
+ Chưa chiến đấu với quân Thanh, ông đã tính toán sẵn 'kế hoạch tiến công' và khẳng định rằng 'chỉ trong hơn một tháng có thể đuổi đối thủ Thanh ra khỏi lãnh thổ'.
+ Ông còn xem xét kỹ lưỡng cả những chiến lược ngoại giao lâu dài, giữ cho nhân dân tránh khỏi hậu quả của cuộc chiến loạn lạc.

- Vua Quang Trung, tướng tài với chiến thuật lôi cuốn như thần:
+ Minh chứng qua cuộc hành quân thần tốc của đội quân Tây Sơn, chỉ trong vòng 5 ngày, họ đã vượt qua khoảng cách từ thành Phú Xuân đến Nghệ An.
+ Dẫn đội quân tiến về phía bắc. Khi đến sông Thanh Quyết, ông đã sử dụng binh thuật để loại bỏ toàn bộ đội ngũ binh do thám của quân Thanh.
+ Đêm mùng 3 Tết, ông bao vây làng Hà Hồi, sau đó 'thách thức' quân Thanh bằng cách làm cho chúng sợ hãi và phải rút lui.
+ Sáng sớm ngày mồng 5, ông cưỡi voi tiến sát đồn Ngọc Hồi, sau đó sử dụng 'khiên rơm' để che chắn và chiến đấu với quân địch bằng 'giáp lá cà'.
+ Kết quả: Quân Thanh thảm bại, 'xôn xao trên nhau mà chết', thủ lĩnh Sầm Nghi Đống 'tự thắt cổ tự vẫn'.

c. Đặc sắc nghệ thuật của đoạn trích:

- Cách kể chuyện xen kẽ với việc mô tả tạo nên hình ảnh sống động, thực tế của các sự kiện và người anh hùng Quang Trung.
- Quang Trung được hình thành thông qua tác phẩm với sự ảnh hưởng của thể loại sử thi.
- Sự kiện lịch sử được tả lại một cách khách quan, chân thực, với ngôn ngữ tự sự và sử dụng các phương tiện so sánh, đối lập một cách linh hoạt.

d. Ý nghĩa của tác phẩm:

- Đưa lại giai đoạn lịch sử đầy biến động của xã hội phong kiến Việt Nam từ thời chúa Trịnh Sâm lên ngôi cho đến khi Nguyễn Ánh kế thừa ngôi vương vào năm 1802.
- Mô phỏng một cách chân thực, sống động và khách quan hình ảnh của người anh hùng Nguyễn Huệ trong những chiến công đại phá 25 vạn quân Thanh xâm lược.

3. Tổng kết:

- Đặt ra khẳng định về giá trị của tác phẩm.

II. Bài văn mẫu Thuyết minh tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chí (Chuẩn)

Quang Trung, một vị vua tài năng trong lịch sử Việt Nam, đã để lại nhiều tác phẩm như thơ, kịch, sân khấu... để tôn vinh công lao lớn của ông. Trong số đó, tác phẩm nổi tiếng nhất là 'Hoàng Lê nhất thống chí' của nhóm tác giả Ngô gia văn phái.

Tác phẩm này, được viết bằng chữ Hán, ghi chép quá trình thống nhất của triều đại nhà Lê. Tác giả là Nhóm Ngô gia văn phái, đặc biệt là Ngô Thì Chí và Ngô Thì Du. Họ là những người có đóng góp lớn vào tác phẩm, đưa vào nó những chi tiết sống động về lịch sử Việt Nam.

'Hoàng Lê nhất thống chí' sử dụng thể chí, là một loại văn bản ghi lại sự kiện lịch sử. Tuy nhiên, nó cũng có thể coi là một cuốn tiểu thuyết lịch sử với cấu trúc chương hồi và ảnh hưởng của văn chương Trung Quốc. Tác phẩm mang đầy đủ đặc điểm của tiểu thuyết lịch sử Việt Nam trung đại.

Tác phẩm tập trung vào sự kiện quan trọng thời kỳ thống nhất nhà Lê và mô tả rõ giai đoạn biến động cuối thế kỷ XVIII và đầu thế kỷ XIX. 'Hoàng Lê nhất thống chí' có 17 hồi, và đoạn trích trong sách giáo khoa tập trung vào hồi 14, tả lại kỳ tích khi vua Quang Trung đánh bại 25 vạn quân Thanh.

Vua Quang Trung, hình tượng áo vải tài ba, từ khi 'tế cáo trời đất', 'lên ngôi hoàng đế', hành quân chiêu bình, đánh tan quân Thanh. Nét mạnh mẽ và quyết đoán hiện rõ trong hành động của Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ khi nghe tin quân Thanh xâm lược.

Quang Trung, tướng tài với chiến thuật lôi cuốn, hành quân thần tốc, chiêu binh tận dụng thời cơ để tiến công Thăng Long. Ông không chỉ là vị vua sáng tạo mưu lược, mà còn là nhà quân sự tài năng, dẫn dắt quân đội chiến thắng quân Thanh hơn 25 vạn người.

Tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chí tạo ấn tượng bằng cách kết hợp kể chuyện và miêu tả, làm cho hình ảnh Quang Trung và các sự kiện lịch sử trở nên sống động và hùng vĩ. Sử dụng ngôn ngữ tự sự và biện pháp so sánh, tác giả đã tạo nên một tác phẩm sử thi chân thực và độc đáo.

Nguyễn Huệ, vị anh hùng dân tộc, được Hoàng Lê nhất thống chí mô tả chân thực và hào hùng. Dù không phải là quan dưới triều Tây Sơn, nhưng tác giả đã tái hiện một cách khách quan giai đoạn lịch sử và tạo nên hình ảnh ấn tượng của Nguyễn Huệ trong chiến công đại phá quân Thanh.