1. Hiểu rõ về vắc xin phòng cúm mùa
Cúm mùa là một loại bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp do virus cúm gây ra, với nhiều chủng như cúm A/H1N1, cúm A/H3N2, cúm B,... Cúm mùa thường xuất hiện vào mùa đông xuân vì điều kiện thời tiết thuận lợi cho sự phát triển và lây lan của virus, dễ dàng lan truyền qua đường hô hấp và dễ gây ra dịch.
Cúm mùa là một căn bệnh phổ biến trong mùa đông xuân
Bệnh cúm mùa thường xuyên xảy ra, hầu hết mọi người sẽ mắc ít nhất một lần trong đời. Khi nhiễm virus, sau giai đoạn ủ bệnh, các triệu chứng sẽ xuất hiện mạnh mẽ như: cơ thể mệt mỏi, đau nhức cơ, sốt cao trên 39 độ C, đau đầu, rùng mình, mệt mỏi, buồn nôn, chảy nước mũi, hắt hơi, đau họng,...
Hệ miễn dịch đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của cúm mùa. Đa số người có hệ miễn dịch bình thường sẽ tự phục hồi sau vài ngày hoặc trong khoảng một tuần mà không gặp phải biến chứng nguy hiểm nào. Nhưng ở những người có hệ miễn dịch suy giảm hoặc sức khỏe yếu thì căn bệnh trở nên nguy hiểm hơn, có nguy cơ cao hơn về biến chứng như viêm phổi nặng, suy đa tạng, thậm chí là tử vong.
Để phòng tránh cúm mùa, vắc xin đã được sản xuất từ virus cúm đã bị inaktiv hóa. Khi tiêm phòng bằng vắc xin này, hệ miễn dịch sẽ nhận ra kháng nguyên từ virus cúm và sản xuất kháng thể để chống lại chúng. Do đó, người được tiêm vắc xin sẽ có khả năng chống lại virus cúm mùa, giảm nguy cơ mắc bệnh và biến chứng.
Thực tế có nhiều loại virus cúm mùa
Tuy nhiên, virus cúm mùa bao gồm nhiều chủng khác nhau nhưng vắc xin ngừa cúm mùa chỉ chứa 1 - 2 loại kháng nguyên đặc hiệu của virus. Vì vậy, người tiêm vắc xin chỉ tạo ra kháng thể chống lại những chủng này, không thể bảo vệ khỏi tất cả các loại virus cúm. Ngoài ra, virus cúm hiện nay đang trải qua nhiều biến thể, kết hợp để tạo ra các chủng mới, làm cho việc phòng ngừa và phát triển vắc xin trở nên khó khăn hơn.
Tuy vậy, việc tiêm vắc xin ngừa cúm mùa vẫn được khuyến khích đối với các nhóm đối tượng đặc biệt, có nguy cơ cao mắc bệnh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.
2. Nhóm người cần tiêm vắc xin ngừa cúm mùa
Đối với cộng đồng, việc tiêm vắc xin phòng cúm mùa mang lại nhiều lợi ích, theo số liệu y tế: Tiêm phòng vắc xin cúm mùa đã ngăn chặn khoảng 6,2 triệu ca bệnh, giảm 3,2 triệu lượt thăm bác sĩ, giảm 91 nghìn ca nhập viện và 5.700 ca tử vong. Điều này giúp giảm gánh nặng cho hệ thống y tế và nâng cao chất lượng cuộc sống của cộng đồng.
Những nhóm sau đây là những người chịu ảnh hưởng nặng nề nhất khi mắc virus cúm, vì vậy nên tiêm phòng hàng năm:
2.1. Những người mắc bệnh mãn tính
Những người mắc bệnh mãn tính thường gặp biến chứng khi nhiễm virus cúm như:
-
Bệnh tim mạch mãn tính: Gặp biến chứng đột quỵ, nhồi máu cơ tim và cần phải nhập viện để điều trị.
-
Bệnh phổi mãn tính: Bệnh tiến triển nặng hơn và cần nhập viện, đặc biệt là những người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính.
-
Bệnh đái tháo đường hoặc suy giảm miễn dịch: Nguy cơ biến chứng suy đa tạng nguy hiểm, có nguy cơ nhập viện cao.
Phụ nữ mang thai dễ mắc cúm và khó điều trị
2.2. Phụ nữ đang mang thai
Phụ nữ đang mang thai thường có hệ miễn dịch yếu hơn do các biến đổi trong cơ thể, nên có nguy cơ cao hơn về biến chứng. Đồng thời, khi mắc bệnh, phụ nữ mang thai thường bị hạn chế trong việc sử dụng thuốc điều trị để không ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, những biến chứng nặng của cúm cũng có thể đe dọa đến sức khỏe của em bé.
Tiêm phòng vắc xin ngừa cúm mùa giúp giảm bớt nỗi lo lắng của phụ nữ mang thai về nguy cơ mắc bệnh, đặc biệt trong mùa dịch. Ngoài ra, kháng thể từ mẹ có thể được truyền cho em bé, giúp bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi nguy cơ mắc bệnh trong những tháng đầu tiên của cuộc sống.
2.3. Phụ nữ sau khi sinh
Trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi không thể được tiêm vắc xin chống cúm mùa, vì vậy việc chăm sóc và bảo vệ trẻ khỏi virus cúm là rất quan trọng. Mẹ thường là người gần gũi nhất với trẻ nhỏ nên có kháng thể chủ động để bảo vệ bé khỏi bệnh tật.
Trẻ sơ sinh và người già đều có hệ miễn dịch yếu, virus cúm có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm nếu không được kiểm soát kịp thời.
Hệ thống miễn dịch của trẻ sơ sinh và người già thường yếu đuối, virus cúm có thể phát triển mạnh và gây ra những biến chứng nguy hiểm.
Câu hỏi liên quan đến tiêm phòng và hiệu quả của vắc xin chống cúm mùa đã nhận được sự quan tâm của nhiều người. Dưới đây là các chuyên gia sẽ giải đáp những thắc mắc quan trọng này.
Câu hỏi thường gặp về việc tiêm phòng và tác dụng của vắc xin chống cúm mùa đã được nhiều người quan tâm. Dưới đây là những giải đáp từ các chuyên gia để làm sáng tỏ vấn đề.
Vắc xin cúm được cung cấp hàng năm để bảo vệ khỏi căn bệnh này
Liệu có cần tiêm vắc xin ngừa cúm mùa hàng năm không?
Virus cúm thường biến đổi và tạo ra các chủng mới mỗi năm, vì vậy việc tiêm vắc xin hàng năm là cần thiết để đối phó với virus mới.
Việc tiêm vắc xin ngừa cúm mùa định kỳ giúp cơ thể tạo ra kháng thể ổn định, giữ cho khả năng đề kháng bệnh được duy trì và không giảm sút theo thời gian.
3.2. Khi nào nên tiêm vắc xin phòng cúm mùa?
Cúm mùa có thể xuất hiện vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, nhưng thường là vào mùa xuân và mùa đông tại Việt Nam. Do đó, nên tiêm vắc xin phòng cúm mùa khoảng 2 đến 4 tuần trước khi mùa cao điểm bắt đầu, tức là từ tháng 9 đến tháng 3.
3.3. Có nguy cơ biến chứng sau khi tiêm vắc xin phòng cúm mùa không?
Vắc xin phòng cúm mùa là loại vắc xin không hoạt tính, không gây bệnh. Tuy nhiên, cơ thể có thể phản ứng với một số triệu chứng như: nổi mẩn, đau và sưng tại chỗ tiêm, sốt nhẹ, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, buồn nôn,... Những triệu chứng này thường tự giảm đi sau một thời gian ngắn và không nguy hiểm.
Tuy nhiên, cần cẩn thận với nguy cơ sốc phản vệ sau khi tiêm vắc xin. Sau khi tiêm, bệnh nhân nên ở lại cơ sở y tế để được theo dõi và xử lý kịp thời nếu có bất kỳ vấn đề gì xảy ra.
Sau khi tiêm vắc xin, người nên ở lại cơ sở y tế để được quan sát
3.4. Những đối tượng không nên tiêm vắc xin phòng cúm mùa là ai?
Vắc xin phòng cúm mùa không nên dùng cho các trường hợp sau:
-
Trẻ dưới 6 tháng tuổi.
-
Người có dị ứng nặng với bất kỳ thành phần nào trong vắc xin.
-
Người mắc bệnh Guillain-Barre.
Tiêm vắc xin phòng cúm mùa là biện pháp cần thiết để đề phòng bệnh cúm mùa, đặc biệt là đối với những người yếu sức khỏe và có nguy cơ cao mắc bệnh. Nếu cần, bạn có thể liên hệ với Trung tâm Tiêm chủng của Bệnh viện Mytour để được tư vấn thêm.