Tiếng Việt 5 VNEN Bài 22A: Bảo vệ biển trời tổ quốc
A. Hoạt động cơ bản
(Trang 39 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 1. Quan sát các bức ảnh dưới đây và trả lời câu hỏi: Mỗi bức ảnh cho em biết điều gì?
Trả lời
Quan sát các bức ảnh em nhận thấy:
-Ảnh 1: Các chiến sĩ biên phòng tập trung rèn luyện để bảo vệ biển trời của Đất nước.
-Ảnh 2: Các lực lượng biên phòng thường xuyên tuần tra biển.
-Ảnh 3: Những con tàu, thuyền đánh bắt hải sản hoạt động sôi nổi trên biển.
-Ảnh 4: Các ngư dân kéo lưới đánh bắt hải sản, cung cấp thực phẩm cho cộng đồng.
(Trang 40 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 2. Nghe giáo viên (hoặc bạn) đọc bài sau: Xây dựng làng giữ biển
(Trang 41 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 3. Chọn lời giải nghĩa ở cột B phù hợp với từng từ ngữ ở cột A
Trả lời
a)-3
b)-4
c)-1
d)-2
(Trang 41 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 4. Cùng đọc và thực hành
5. Thảo luận và chọn ý đúng để trả lời câu hỏi:
(Trang 41 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) (1) Trong bài văn, những nhân vật nào được đề cập?
a. Chỉ có hai bố con Nhụ
b. Chỉ có bố Nhụ và ông Nhụ
c. Có cả Nhụ, bố Nhụ và ông Nhụ
(Trang 41 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) (2) Bố và ông của Nhụ thảo luận về điều gì?
a. Họp làng để quyết định di dân ra đảo, dần dần chuyển cả gia đình ra đảo
b. Sức khỏe của ông rất yếu, ông sẽ ở lại làng trên đất liền
c. Ông muốn ở lại làng cũ, ông không muốn chuyển đến đảo
(Trang 42 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) (3) Việc thành lập làng mới ngoài đảo mang lại lợi ích gì?
a. Làng mới trên đảo đã sẵn có nhiều dụng cụ đánh bắt cá, thuyền lướt
b. Làng mới có diện tích rộng, bãi biển dài, rừng xanh, nguồn nước ngọt, vùng biển giàu cá.
c. Làng mới đã có thị trấn, trường học, nghĩa trang - không như làng trên đất liền.
(Trang 42 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) (4) Những chi tiết trong đoạn 3 cho thấy ông của Nhụ đã suy nghĩ kỹ lưỡng và cuối cùng đã đồng ý với kế hoạch của bố Nhụ là gì?
(Trang 42 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) (5) Đoạn cuối “Vậy là việc... ở phía chân trời...” diễn đạt ý nghĩa gì của Nhụ?
a. Kế hoạch của bố đã được quyết định, một làng đảo sẽ được thành lập.
b. Các ngư dân dũng cảm sẽ thay đổi số phận của đảo Mỏm Cá Sấu.
c. Hòn đảo bồng bềnh ở phía chân trời là ước mơ xa xôi của Nhụ.
(Trang 42 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) (6) Bài văn thể hiện điều gì?
a. Đất nước còn nhiều hòn đảo tiềm năng, cần được phát triển và khám phá.
b. Những khó khăn đang chờ đợi những người xây dựng cuộc sống mới trên đảo Mỏm Cá Sấu.
c. Khen ngợi những người dũng cảm, dám rời xa mảnh đất quen thuộc tới hòn đảo ngoài biển để lập làng, bảo vệ một phần biển của Tổ quốc.
Trả lời
(1) Trong bài văn, có những nhân vật nào?
=> Đáp án: c. Có cả Nhụ, bố Nhụ và ông Nhụ
(2) Bố và ông của Nhụ thảo luận về điều gì?
=> Đáp án: a. Tổ chức họp làng để quyết định di dân ra đảo, dần dần chuyển cả gia đình ra đảo
(3) Lập làng mới ngoài đảo mang lại lợi ích gì?
=> Đáp án: b. Làng mới có diện tích rộng, bãi biển dài, rừng xanh, nguồn nước ngọt, vùng biển giàu cá.
(4) Những chi tiết nào trong đoạn 3 cho thấy ông của Nhụ suy nghĩ kỹ lưỡng và cuối cùng đã đồng ý với kế hoạch của bố Nhụ: Ông ngồi dựa vào võng, thở dài. Hai má phập phồng. Ông đã thấu hiểu tầm quan trọng của những ý tưởng của con trai mình ra sao.
(5) Đoạn cuối “Vậy là việc... ở phía chân trời...” diễn đạt ý nghĩa gì của Nhụ?
=> Đáp án: a. Kế hoạch của bố đã được quyết định, một làng đảo sẽ được thiết lập.
(6) Bài văn thể hiện điều gì?
=> Đáp án: c. Khen ngợi những người dũng cảm, dám rời xa mảnh đất quen thuộc để đến hòn đảo ngoài biển để thành lập làng, bảo vệ một phần biển của Tổ quốc.
B. Hoạt động thực hành
1. Điền cặp từ quan hệ phù hợp vào mỗi chỗ trống để tạo thành các câu ghép:
a. .... chủ nhật này trời đẹp ..... chúng ta sẽ đi cắm trại.
b. .... bạn Nam phát biếu ý kiến ..... cả lớp lại trầm trồ khen ngợi.
c. ..... nếu ta chiếm được ngọn đồi này ..... trận đánh sẽ rất thuận lợi.
Trả lời
a. Nếu vào chủ nhật này trời đẹp thì chúng ta sẽ đi cắm trại.
b. Hễ bạn Nam phát biểu ý kiến thì cả lớp lại trầm trồ khen ngợi.
c. Nếu mà ta giành được ngọn đồi này thì trận đánh sẽ rất thuận lợi.
(Trang 42 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 2. Thêm vào mỗi chỗ trống một từ liên quan và phù hợp để tạo thành câu ghép:
a. Hễ em làm xong các bài tập Tiếng Việt........................
b. Nếu ta lơ đễnh.............................
c. Nếu hãy cố gắng thì Hồng đã có nhiều tiến bộ trong học tập.
Trả lời
a. Hễ em hoàn thành các bài tập Tiếng Việt thì em sẽ được mẹ thưởng.
b. Nếu ta lơ đễnh thì ta sẽ gặp khó khăn.
c. Nếu mà chịu khó học hành thì Hồng đã có nhiều tiến bộ trong học tập.
(Trang 43 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 3. Nghe thầy cô đọc và viết vào vở bài thơ sau: Hà Nội
Đáp án
Trong Hà Nội có những chiếc chong chóng
Chúng cứ tự quay quanh trong không gian nhà
Không cần phải có bầu trời cao xanh gió lùa
Không cần phải bạn phải chạy xa
Hà Nội có hồ Gươm
Nước hồ xanh biếc như màu mực
Bên bờ hồ, Tháp Bút hiên ngang
Dòng thơ viết lên bầu trời cao
Dù giặc xâm lược gieo rắc họa
Cảnh Ba Đình vẫn phủ lên màu xanh của cây cỏ
Trăng vàng soi sáng chùa Một Cột
Trên hồ Tây, hoa bay phủ kín mặt nước
(Trang 43 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 4. Đọc đoạn văn và thực hiện nhiệm vụ dưới đây:
Việc đã được quyết định. Nhụ sẽ ra đi và sau đó cả gia đình sẽ theo. Đã có một làng Bạch Đằng Giang được những người dân chài lập ra ở đảo Mỏm Cá Sấu. Hòn đảo ấy đang nổi bật nơi phía chân trời...
(Theo Trần Nhuận Minh)
a. Tìm trong đoạn văn và ghi lại vào vở:
• Danh từ riêng là tên của con người
• Danh từ riêng là tên của địa danh
b. Nhắc lại quy tắc viết hoa tên của con người và tên địa danh ở Việt Nam
Đáp án
a. Trên đoạn văn, ta nhận thấy:
-Danh từ riêng tên người bao gồm: Nhụ
-Danh từ riêng là tên địa danh bao gồm: làng Bạch Đằng Giang, đảo Mõm Cá Sấu.
b. Quy tắc viết hoa tên người, tên địa danh ở Việt Nam: Ta viết hoa chữ cái đầu của mỗi phần tạo thành tên (ví dụ: sông Cửu Long thì viết hoa các chữ cái đầu C và L)
(Trang 43 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 5. Ghi vào tờ học bài một số tên người và địa danh mà em biết
a. Tên người:
Tên của một bạn nam trong lớp của em
Tên của một bạn nữ trong lớp của em
Tên một anh hùng nhỏ tuổi trong lịch sử quốc gia chúng ta
b. Tên địa danh:
Tên của một con sông (hoặc hồ, núi, đèo)
Tên của một xã (hoặc phường)
Trả lời
a. Tên người:
Tên của một bạn nam trong lớp của em là Lê Hải Long.
Tên của một bạn nữ trong lớp của em là Lê Minh Anh.
Tên của một anh hùng nhỏ tuổi trong lịch sử quốc gia chúng ta là Kim Đồng.
b. Tên của một địa danh:
Tên của một con sông (hoặc hồ, núi, đèo) có thể là đèo Hải Vân, sông Hồng, sông Mã, sông Đà,…
Tên của một xã (hoặc phường) có thể là xã Phương Trung, phường Hà Cầu, quận Hà Đông,…
C. Hoạt động ứng dụng
(Trang 44 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 1. Cho người thân nghe bài văn “Lập làng giữ biển” và trao đổi về ý nghĩa của nó?
Trả lời
Nghe câu chuyện: 'Lập làng giữ biển' (trang 40)
Ý nghĩa của câu chuyện: Câu chuyện tôn vinh những người dân dũng cảm, quyết tâm rời bỏ vùng đất quê hương quen thuộc để đến một hòn đảo ven biển xa xôi, xây dựng cuộc sống mới và bảo vệ biển Đông của Tổ quốc.
(Trang 44 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 2. Hỏi người thân tên một số địa danh ở địa phương của em và ghi chép vào vở.
Trả lời
Em sinh ra và lớn lên tại Hà Nội, nơi có những địa danh như:
Hồ Gươm
Văn Miếu Quốc Tử Giám
chùa Một Cột
Nhà Hát Lớn
Nhà Thờ Lớn
Cầu Nhật Tân
cầu Long Biên
cầu Chương Dương
Hồ Tây
…
Các chủ đề khác được nhiều người quan tâm