Tiếng Việt 5 VNEN Bài 25C: Hợp tác để tạo ra điều mới mẻ
A. Hoạt động cơ bản
(Trang 83 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 1. Tạo câu một cách nhanh chóng về vật dụng.
Hãy mỗi bạn viết hai câu về một vật mà bạn yêu thích, trong đó câu thứ hai phải sử dụng từ thay thế cho từ đã sử dụng trong câu thứ nhất.
Ví dụ: Đầu năm học, mẹ mua cho tôi một chiếc đồng hồ báo thức. Nhờ có nó, tôi không bao giờ muộn giờ đi học nữa.
Phản hồi
-Chiếc cặp sách này là một người bạn đồng hành rất quý giá của em trong suốt thời gian qua.
-Quyển sách này thực sự tuyệt vời. Nhờ có nó, em đã học được nhiều điều bổ ích và ý nghĩa.
(Trang 83 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 2. Tìm hiểu về sự liên kết giữa các câu trong đoạn văn bằng cách thay thế từ ngữ.
a. Đọc thầm đoạn văn sau:
Đã mấy năm sống tại Vương phủ Vạn Kiếp, gần Hưng Đạo Vương, chàng thư sinh họ Trương thấy Ông luôn điềm đạm. Không có điều gì có thể khiến vị Quốc công Tiết chế rời xa sự tỉnh táo. Vị Chủ tướng tài ba không quên một trong những nguyên tắc quan trọng nhất để đạt được chiến thắng là phải tận hưởng lòng người. Trong chuyến đi này, Hưng Đạo Vương tham gia hội nghị Diên Hồng cùng nhà vua. Từ đó, Người sẽ trực tiếp tham gia vào trận chiến. Trước thách thức của nguy hiểm, trước sự hy sinh cho dân tộc, mặc cho số mệnh của quốc gia treo lơ lửng, Người vẫn giữ vững sự bình thản, tự tin và kiên định đến mức độ đáng kinh ngạc.
b. Các câu trong đoạn văn trên nói về nhân vật nào? Những từ ngữ nào cho thấy điều này?
Phản hồi
-Trong đoạn văn trên, các câu nói về nhân vật Trần Quôc Tuấn.
-Các từ ngữ như Hưng Đạo Vương, Ông, vị Quốc công Tiết chế, Vị Chủ tướng tài ba, Người cho biết điều đó.
B. Hoạt động thực hành
(Trang 84 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2)
Hai Long lái xe về phía Phú Lâm để tìm hộp thư bí mật (1). Mỗi lần anh ta đặt hộp thư, anh ta đều tạo ra sự ngạc nhiên (2). Hộp thư luôn được đặt tại một vị trí dễ tìm nhưng lại ít bị chú ý nhất (3). Thỉnh thoảng, anh ta còn gửi những lời gửi kèm theo một chút tình cảm, thường bằng những vật phẩm mang hình dáng của chữ V mà chỉ có anh ta mới nhận ra (4). Đó là biểu tượng của Tổ quốc Việt Nam, là một lời chào chiến thắng (5).
(Hữu Mai)
(Trang 84 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) b. Trả lời câu hỏi:
• Mỗi từ được in đậm trong đoạn văn trên thay thế cho từ ngữ nào?
M: Từ 'anh' ở câu (2) thay thế cho 'Hai Long' ở câu (1).
• Cách thay thế từ ngữ ở đây có tác dụng gì?
Trả lời
Mỗi từ được in đậm thay thế cho:
'anh' (câu 2) thay thế cho 'Hai Long' (câu 1).
'người liên lạc' (câu 4) thay thế cho 'người đặt hộp thư' (câu 2).
'anh' (câu 4) thay thế cho 'Hai Long' (câu 1).
'Đó' (câu 5) thay thế cho 'những vật gợi ra hình chữ V' (câu 4).
=> Cách thay thế từ ngữ ở đây có tác dụng liên kết câu.
(Trang 84 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 2. Mời bạn cùng đọc lại đoạn trích vở kịch “Ở Vương quốc Tương Lai” mà chúng ta đã học ở lớp 4.
3. Viết đoạn đối thoại
Dựa theo đoạn đối thoại ở hoạt động 1, mình hãy cùng các bạn trong nhóm viết một đoạn đối thoại nói về việc cả nhóm cùng sáng chế ra một vật làm cho cuộc sống của con người hạnh phúc hơn (ví dụ: chiếc bút máy mà mực viết mãi không hết, máy hút bụi có thể hút được hết bụi trong không khí để môi trường luôn trong sạch, ...).
Trả lời
Một ngày kia, nhóm trưởng của câu lạc bộ sáng tạo và phát minh quyết định đi thăm tình hình hoạt động của công xưởng. Khi đến, họ bắt gặp một nhóm đang nghiên cứu và phát triển một sản phẩm mới mà họ tin là sẽ mang lại lợi ích và niềm vui cho con người. Nhóm trưởng không kìm được sự tò mò và hỏi:
- Xin lỗi, các bạn đang làm gì vậy?
Một thành viên trong nhóm trả lời:
- Chúng tôi đang phát triển một sản phẩm mới nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của mọi người.
Nhóm trưởng tiếp tục hỏi:
- Sản phẩm đó là gì nhỉ?
Các thành viên trong nhóm đáp:
- Một thiết bị như vậy có thể giúp loại bỏ hoàn toàn bụi trong không khí, giữ cho môi trường luôn được làm sạch.
Nhóm trưởng tiếp tục hỏi:
- Vậy cái máy đó được gọi là gì nhỉ?
Các bạn đồng thanh trả lời:
- Đó chính là máy hút bụi.
C. Hoạt động ứng dụng
(Trang 85 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) Nghe người thân kể hoặc tìm đọc một câu chuyện về truyền thống hiếu học hoặc đoàn kết của dân tộc Việt Nam.
Trả lời
Từ xa xưa, dân ta đã có truyền thống hiếu học, biểu hiện qua lòng ham học, ham hiểu biết một cách tự nguyện và kiên trì. Dưới đây là những ví dụ về những tấm gương hiếu học vượt khó trong lịch sử Việt Nam:
1. Nguyễn Khuyến
Trong sử sách Việt Nam, cậu học trò nghèo Nguyễn Khuyến (1835-1909) đã ghi danh với lòng hiếu học và thành tích đỗ đầu 3 kỳ thi. Sinh ra trong hoàn cảnh khó khăn, Nguyễn Khuyến từ nhỏ đã tỏ ra rất ham học. Dù cha mẹ khó khăn, nhưng họ đã cố gắng tạo điều kiện cho cậu học, từ việc mua sách giúp cậu học hành tốt hơn. Vượt qua khó khăn, Nguyễn Khuyến đã thành công nhờ lòng ham học và kiên trì.
2. Nguyễn Quan Quang
Nguyễn Quan Quang, một trong những trạng nguyên đời đầu của Việt Nam, cũng là ví dụ rõ cho truyền thống hiếu học. Sinh ra trong gia đình nghèo khó, nhưng với lòng ham học không ngừng, Nguyễn Quan Quang đã vượt qua mọi khó khăn để thành công trong học vấn. Thầy cô đã nhận ra tài năng và lòng hiếu học của Quang, giúp cậu bé phát triển và đạt được thành tựu đáng kể.
3. Nguyễn Hiền
Là người trạng nguyên đầu tiên và cũng là người trẻ tuổi nhất trong lịch sử nước ta. Mặc dù tuổi còn nhỏ nhưng đã có những thành công đáng nể như vậy, điều này khiến chúng ta không thể không ngưỡng mộ lòng ham học của ông. Nguyễn Hiền từng trải qua cuộc sống khó khăn khi cha mất sớm. Ông sống cùng mẹ tại một ngôi chùa, mẹ phải làm rất nhiều công việc để nuôi sống gia đình. Dù ở tuổi nhỏ, Nguyễn Hiền luôn thể hiện sự thông minh và ham học. Ông thường tìm kiếm kiến thức, lần la qua các lớp học để tiếp xúc với sách vở. Với trí tuệ và ham học, Nguyễn Hiền đã vượt qua khó khăn và đạt được thành công, trở thành trạng nguyên trẻ tuổi nhất trong lịch sử Việt Nam.
4. Mạc Đĩnh Chi
Trong lịch sử Việt Nam, ngoài những người trạng nguyên xuất sắc đứng đầu khoa cử, còn có một vị trạng nguyên được biết đến với lòng hiếu học tuyệt vời. Mạc Đĩnh Chi, còn được gọi là 'Lưỡng Quốc Trạng Nguyên', là người trạng nguyên của cả Trung Hoa xưa và Đại Việt. Ông được tôn vinh vì thông minh và hiểu biết sâu rộng, đã khiến triều đại nhà Thanh phải kính phục. Dù từ nhỏ đã phải trải qua những khó khăn, nhưng với lòng hiếu học và nghị lực phi thường, Mạc Đĩnh Chi đã vượt qua mọi thử thách để đạt được thành công, trở thành một trong những thần đồng nho học nổi tiếng của thời kỳ đó.
Các chủ đề khác nhiều người xem