Tiếng Việt 5 VNEN Bài 8B: Chiều Mộng Mơ Trong Rừng Sâu

Tiếng Việt 5 VNEN Bài 8B: Chiều Mộng Mơ Trong Rừng Sâu

Phần A. Hoạt động Cơ Bản

(Trang 84 Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) 1. Quan Sát Hình Ảnh Cổng Trời

(Trang 85 Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) 2 - 3 - 4. Đọc, Giải Nghĩa và Luyện Đọc

(Trang 85 Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) 5. Thảo Luận và Trả Lời Câu Hỏi

(Trang 86 Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) (1) Vì Sao Địa Điểm Miêu Tả Trong Bài Thơ Được Gọi Là “Cổng Trời”?

(Trang 86 Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) (2) Cách Mô Tả Hình Ảnh Cổng Trời Trong Khổ Thơ Đầu Là Thật Đẹp Như Thế Nào?

(Trang 86 Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) (3) Em Hãy Mô Tả Lại Vẻ Đẹp Của Bức Tranh Thiên Nhiên Trong Khổ Thơ 2, 3 và 4.

(Trang 86 Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) (4) Điều Gì Đã Khiến Cánh Rừng Sương Giá Ấy Trở Nên Ấm Áp?

(Trang 86 Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) (5) Trong Những Cảnh Vật Được Mô Tả Trong Bài Thơ, Em Ưa Thích Cảnh Vật Nào Nhất? Vì Sao?

Trả Lời

(1) Địa Điểm Miêu Tả Trong Bài Thơ Được Gọi Là “Cổng Trời” Bởi: Đó Là Một Đèo Cao Giữa Hai Vách Đá; Từ Đỉnh Đèo Có Thể Nhìn Thấy Cả Một Khoảng Trời Có Mây Bay, Gió Thoảng, Tạo Cảm Giác Như Đó Là Cổng Để Đi Lên Trời.

(2) Hình Ảnh Cổng Trời Được Mô Tả Trong Khổ Thơ Đầu Đẹp, Không Gian Khoáng Đạt, Trong Sáng Với Gió Thoảng, Có Mây Trôi Bồng Bềnh

(3) Miêu tả vẻ đẹp của cảnh thiên nhiên trong bài thơ 2, 3, 4 là:

   + Từ cổng trời, qua màn sương mờ ảo, có thể nhìn thấy một không gian vô tận, những cánh rừng rậm mình, những cỏ hoa đủ màu sắc, những thửa ruộng chín vàng như mật ngọt, bầu trời bồng bềnh mây trắng, gió êm đềm. Xa xa kia, thác nước trắng xóa đổ từ đỉnh núi cao, vang vọng như nhạc thiên nhiên. Dưới chân núi, dòng suối mát lạnh quấn quýt, đàn dê ngoan ngoãn thảnh thơi uống nước. Khung cảnh này mang lại cảm giác hoang sơ, yên bình như thời gian ngừng trôi, khiến ta như lạc vào cõi mộng. (4) Cảnh rừng sương giá càng thêm ấm áp với hình ảnh con người, mọi người vui vẻ, hăng hái với công việc: người Tày đi gặt lúa, trồng rau; người Giáy, người Dao săn măng, hái nấm; tiếng xe ngựa vang lên trong rừng hoang dã; những chiếc áo màu xanh bóng chàm lấp lánh dưới nắng chiều.

(5) Trong bức tranh thiên nhiên được mô tả, em ưa thích cảnh:

   + Em yêu thích hình ảnh đứng ở cửa trời, nhìn lên thấy khoảng trời rộng lớn, mây trôi êm đềm, gió vuốt nhẹ, như muốn bay lên cao.

   + Em thích hình ảnh đàn dê ăn cỏ, ngước nhìn xuống dòng suối trong lành, giữa rừng cây xanh um.

   + Em thích hình ảnh ruộng lúa chín vàng, gợi lên hình ảnh cuộc sống ấm êm, no đủ...

   + Cảnh rừng sương giá trở nên ấm áp với hình ảnh con người. Mọi người mưu sinh giữa cảnh suối reo, nước chảy.

B. Hoạt động thực hiện

(Trang 86 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 1. Xây dựng dàn ý cho bài văn mô tả một khung cảnh đẹp tại địa phương của em

Trả lời

I.Mở đầu: Giới thiệu về Hồ Gươm.

II.Nội dung chính

1. Vị trí địa lý và diện tích

a. Vị trí địa lí

Nằm ở trung tâm của quận Hoàn Kiếm

Hồ Gươm đặt ở vị trí giao giữa các khu phố cổ như Hàng Ngang, Hàng Đào, Lương Văn Can… và các khu phố Tây được quy hoạch bởi người Pháp từ hơn một thế kỉ trước

b. Diện tích

Diện tích của hồ là hơn 12ha và dài khoảng 700m

2. Tên gọi

LỤC THỦY: hồ được gọi với tên này vì màu nước trong xanh quanh năm và là nơi sống của nhiều loại tảo

THỦY QUÂN: hồ được biết đến với cái tên này do thời nhà Trần sử dụng hồ làm nơi luyện tập thủy quân.

HỒ HOÀN KIẾM: tên này bắt nguồn từ thế kỷ 15, từ truyền thuyết 'Lê Lợi trả gươm cho Rùa thần', ghi lại chiến thắng trong cuộc chiến chống lại quân Minh (1417-1427).

TẢ VỌNG – HỮU VỌNG: đây là cái tên được sử dụng từ thời nhà Mạc, vua đã xây đập để ngăn hồ thành hai nửa để tìm kiếm rùa thần. Sau đó, cái đập được giữ lại. Nửa hồ phía Bắc gọi là Tả Vọng, nửa hồ phía Nam gọi là Hữu Vọng.

3. Lịch sử

Thế kỷ 15 liên quan đến truyền thuyết “Trả gươm” của vua Lê Lợi

4. Vẻ đẹp thiên nhiên của Hồ

Nhìn từ xa, hồ trông như một tấm gương khổng lồ.

   + Mặt hồ nhấp nhô sóng vỗ.

   + Dưới nước trong veo, có thể nhìn thấy đàn cá bơi lội, hoặc những chú rùa con đang học bơi.

   + Tháp Rùa cổ kính được phản chiếu lên đáy hồ.

   + Hai bên bờ hồ, những cây cổ thụ toả bóng mát.

   + Hàng liễu uốn cong rủ bóng xuống mặt hồ.

   + Các bồn hoa đủ loại, đủ màu sắc cạnh tranh mời gọi lũ ong bướm.

   + Khá xa là cầu Thê Húc màu vàng, dẫn vào đền Ngọc Sơn.

   + Mái đền cong cong, cổ kính với lớp rêu phong, che dưới bóng cây đa già.

   + Tháp Bút đứng cao vươn vảy như biểu tượng kiêng kị của dân tộc ta.

5. Các công trình liên quan đến hồ: tháp Rùa, đền Ngọc Sơn, Đài Nghiên, Tháp Hòa Phong, Tượng đài Lý Thái Tổ

6. Vai trò của hồ

Hồ có vai trò trong việc điều hòa khí hậu.

Là nơi tổ chức các hoạt động văn hóa và các lễ hội đặc sắc của Hà Nội.

Là nơi yên bình để tập thể dục, vui chơi, giải trí (phố đi bộ)….

Nguồn cảm hứng cho thơ ca và âm nhạc

III. Kết thúc: Tản mạn về Hồ Gươm: Hồ Gươm - biểu tượng danh thắng và di tích lịch sử vĩ đại là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam. Đây là một trong những cảnh đẹp nổi tiếng của Thủ đô Hà Nội. Chúng ta ai cũng tự hào về vẻ đẹp của nơi này.

(Trang 86 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 2. Dựa theo cấu trúc đã tạo, viết văn mô tả cảnh đẹp ở địa phương của em

Trả lời

Trong Hà Nội, có rất nhiều danh thắng và di tích lịch sử đẹp, nhưng với em, Hồ Gươm là nơi để lại ấn tượng sâu sắc nhất. Hồ Gươm nằm ở trung tâm quận Hoàn Kiếm, giữa các khu phố cổ như Hàng Ngang, Hàng Đào, Lương Văn Can… và các khu phố Tây được quy hoạch bởi người Pháp cách đây hơn một thế kỷ. Diện tích của hồ lớn hơn 12ha và dài 700m. Hồ có rất nhiều tên gọi khác nhau. Ban đồ hồ gọi là Lục Thủy vì màu nước xanh quanh năm và là nơi sinh sống của nhiều loại tảo. Tiếp theo, hồ có tên là Thủy Quân vì thời nhà Trần, vua đã sử dụng hồ để huấn luyện thủy quân. Từ thế kỷ 15, Hồ Gươm được biết đến với truyền thuyết 'Lê Lợi trả gươm cho Rùa thần', kể về chiến thắng trong cuộc chiến chống lại quân Minh (1417-1427) nên còn được gọi là hồ Hoàn Kiếm. Vào mùa thu, Hồ Gươm trở thành một bức tranh quyến rũ, với hàng liễu uốn cong rủ bóng xuống mặt hồ và những cây cổ thụ toả bóng mát. Những bồn hoa đủ loại, đủ màu sắc cạnh tranh nhau thu hút lũ ong bướm, khiến cho hồ trở nên như một lẵng hoa rực rỡ. Hồ được bao bọc bởi màu xanh biếc tạo nên hình ảnh như một hòn đảo nhỏ giữa thành phố. Nhìn từ xa, hồ trông như một chiếc gương lớn. Mỗi buổi sáng, mặt hồ nhấp nhô sóng vỗ chào đón những tia nắng bình minh. Nước trong vắt khiến du khách có thể nhìn thấy đàn cá bơi lội hoặc những chú rùa con đang tập bơi. Khá xa hồ, cầu Thê Húc màu đỏ nổi bật cong cong dẫn vào đền Ngọc Sơn. Mái đền cổ kính được phủ bởi lớp rêu phong, che dưới bóng cây đa già. Ngay trước đền là Tháp Bút đứng cao vươn vảy như một biểu tượng của dân tộc. Hồ Gươm là một trong những cảnh đẹp nổi tiếng của Thủ đô Hà Nội. Em rất tự hào về cảnh đẹp của nơi này.

(Trang 87 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 3. Kể một mẩu chuyện (đoạn truyện) đã nghe (đã đọc) về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên

Trả lời

Một câu chuyện về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên: Chim sơn ca và bông cúc trắng

Người ta thường nói: Thiên nhiên là người bạn đồng hành đáng tin cậy của con người. Nó cung cấp môi trường sống, cây cỏ, hoa lá, loài vật đa dạng. Nhưng hai đứa trẻ không biết trân trọng thiên nhiên. Chúng vì thú vui cá nhân mà làm hại chết một chú sơn ca và một loài cúc trắng.

Ở bên lề khu vườn, giữa cỏ dại, có một bông cúc mới nở với những cánh hoa trắng tinh. Dưới ánh nắng, bông cúc như một chiếc chén nhỏ lấp lánh. Sơn ca bay gần, hát rằng:

- “Bông cúc ơi! Bông cúc xinh xắn quá!”

Bông cúc trắng lắng nghe, lòng sung sướng không nói nên lời. Sơn ca vỗ cánh bay quanh bông cúc rồi đón ánh nắng xanh thẳm.

Sáng hôm sau, khi bông cúc đang mừng rỡ đón bình minh và chờ sơn ca tới, lại nghe tiếng hát bi thương từ xa. Sơn ca đã bị nhốt trong lồng. Bông cúc trắng muốn giúp đỡ bạn nhưng không thể làm gì được.

Rồi có hai đứa trẻ vào vườn, cắt cỏ và bông cúc để bỏ vào lồng cho chim ăn. Sơn ca bị giam cầm, cổ họng khát khô. Nó ăn cỏ ướt để giải khát. Bông cúc trắng phát ra hương thơm dịu dàng an ủi bạn. Mặc cho đói khát, sơn ca không chạm vào bông hoa. Đêm xuống, hai đứa trẻ quên sơn ca khốn khổ, không cho nước uống. Đêm đó, sơn ca qua đời. Bông cúc trắng thương bạn, khóc hết nước mắt và héo úa bên xác sơn ca.

Sáng hôm sau, thấy sơn ca đã chết, hai đứa trẻ hối hận và tiếc nuối. Họ đặt xác sơn ca vào một chiếc hộp và chôn cẩn thận. Thật đáng thương cho chú chim bé nhỏ! Khi còn sống, họ đã để nó chết vì bất cẩn và tham lam. Còn bông cúc trắng, may mắn vẫn tươi sáng và vui tươi dưới ánh nắng mặt trời.

Câu chuyện về 'Chim sơn ca và bông cúc trắng' thật ý nghĩa, phải không các bạn? Nếu hai đứa trẻ không nhốt chú sơn ca và không cắt đám cỏ, chắc chắn sẽ không có chuyện buồn như vậy. Chúng ta cần biết bảo vệ và giữ gìn thiên nhiên để người bạn đặc biệt này luôn tươi mới nhé!

(Sưu tầm)

(Trang 87 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 6. Thảo luận: Làm thế nào để bảo vệ thiên nhiên mãi mãi xanh tươi?

Trả lời

- Trồng cây để tạo rừng

- Không vứt rác lung tung

- Từ chối săn bắn động vật quý hiếm

- Tránh việc chặt phá và thiêu rụi rừng một cách trái phép

- Giảm thiểu việc thải ra khí CO2

- Xử lý rác thải đúng cách theo quy định

- Kêu gọi mọi người cùng nhau hành động để bảo vệ môi trường.

C. Hoạt động ứng dụng

Kể cho người thân nghe một câu chuyện về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên mà em cho là ý nghĩa nhất.

Trả lời

Câu chuyện về người săn và con vượn

Thiên nhiên là một bức tranh tuyệt vời, một cân bằng hoàn hảo, mỗi sinh vật đều là một phần của nó. Nhưng con người, bằng tính tham lam của mình, thường làm tổn thương môi trường mà không suy nghĩ. Câu chuyện về 'Người đi săn và con vượn' mà tôi đã nghe khi còn nhỏ đã để lại nhiều dấu ấn sâu sắc trong tâm trí.

Có một thợ săn giỏi, có khả năng bắn tốt, chưa bao giờ lỡ mục tiêu nào. Mỗi lần ra rừng, anh ta luôn đem lại cái chết cho con vật nào gặp phải.

Một ngày nọ, anh ta gặp một con vượn mẹ đang ôm con trên tảng đá. Anh ta nhanh chóng bắn trúng con vượn. Nhưng trước khi chết, vượn mẹ vẫn tìm cách chăm sóc con. Cảnh tượng này làm thay đổi tư duy của thợ săn, khiến anh ta quyết định từ bỏ nghề săn.

Chứng kiến cái chết của vượn mẹ, người thợ săn hối hận sâu sắc và từ đó quyết định dừng lại. Câu chuyện này là một lời nhắc nhở về tình yêu và trách nhiệm của con người đối với thiên nhiên.

Tình yêu thương của vượn mẹ đã thức tỉnh lòng từ bi trong người thợ săn, khiến anh ta nhận ra sai lầm của mình và từ bỏ việc săn bắn. Điều này là một quyết định đúng đắn, nhấn mạnh tới tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường.

Cái chết của vượn mẹ và hành động cuối cùng của người thợ săn là một bài học đắt giá về sự nhân từ và trách nhiệm của con người. May mắn là thợ săn đã hiểu được thông điệp và từ bỏ nghề săn bắn.

(Tổng hợp từ nhiều nguồn)

Các chủ đề khác thu hút sự quan tâm của đông đảo người xem