Phân tích sự đổi mới, sáng tạo trong việc gieo vần ngắt nhịp khố thơ hiện đại so với thơ truyền thống
So sánh vần, hài thanh và nhịp điệu trong thơ ngũ ngôn truyền thống và thơ của Xuân Quỳnh
Danh sách lời giải chi tiết
Trong thơ, Sóng hiện đại và Mặt trăng truyền thống có điểm tương đồng và khác biệt.
Điểm tương đồng:
- Mỗi câu đều có năm chữ (tiếng)
- Cả hai sử dụng các loại vần như chân, liền, lưng, cách...
- Các thanh trắc cũng đối xứng, đặc biệt là ở những vị trí quan trọng.
Khác biệt:
Sóng - Xuân Quỳnh |
Mặt trăng - khuyết danh |
- Vần: sử dụng linh hoạt, có vần cách (thế, trẻ), có vần chân (trẻ, bể, lớn, lên) - Số câu không hạn định - Nhịp lẻ linh hoạt: 1/2/2, 2/3, 3/2 - Thơ hiện đại không bắt buộc phải đôi thanh bằng/trắc nếu như có vị trí đó không ảnh hưởng nhiều đến sự thuận tai |
- Vần: một vần (độc vận), vần cách. - Số câu hạn định (tứ tuyệt: 4 dòng; bát cú: 8 dòng) - Nhịp: nhịp lẻ 2/3 - Hài thanh: yêu cầu nghiệm ngặt về đối thanh, đối nghĩa |
Câu 2
Phân tích cách sử dụng vần và nhịp trong thơ hiện đại so với thơ truyền thống.
Phân tích sự đổi mới, sáng tạo trong việc gieo vần và nhịp trong thể thơ bảy tiếng hiện đại so với thơ thất ngôn truyền thống.
Giải thích chi tiết:
- Xác định các thanh trắc trong các từ của đoạn thơ:
Người đi không qua sông
B B B B B B B
Tại sao lại có tiếng sóng trong lòng
B T T T T B Bv
Bóng chiều không sặc sỡ, không rực rỡ
T B B T B B T
Tại sao hoàng hôn ẩn hiện trong ánh mắt
B B B B B T B
- Thơ truyền thống thường gieo vần chân: đoạn thơ trên sử dụng vần lưng và vần liền (các từ in đậm).
- Thơ truyền thống thường ngắt nhịp 4/3 hoặc 2/2/3; trong khi đó, đoạn thơ này có sự linh hoạt hơn, có cả nhịp 2/1/4 và 1/3/3.
- Sự đổi mới, sáng tạo thể hiện ở việc luật thơ không còn ràng buộc chặt chẽ như trong thơ truyền thống.
Câu 3
Giải thích chi tiết:
Sử dụng biểu tượng để ghi chép mô hình âm nhạc trong bài thơ Mời Trầu của Hồ Xuân Hương:
T B B T/ T B Bv
B T B B/ T T Bv
T T B B/ B T T
B B B T/ T B Bv
Câu 4
Câu 4 (trang 126 SGK Ngữ văn 12 tập 1)
Tìm các yếu tố về vần, nhịp và hài thanh trong bài thơ dưới đây để minh họa sự ảnh hưởng của thể loại thơ thất ngôn Đường đối với thơ mới.
Giải thích chi tiết:
- Xác định các yếu tố về vần, nhịp, và hài thanh:
Dòng nước lăn sóng/ u buồn râm rầm (4 - 3)
T T B B B T T
Chiếc thuyền trôi dài/ trên dòng nước (4 - 3)
B B B T T B Bv
Thuyền trở về/ nước chảy ngược/ lòng buồn hàng ngả (2-2-3) (4-3)
B B T T B B T
Một cành cây khô/ lạc những dòng nước (4 -3)
T T B B T T Bv
- Chứng minh tác động của thể thơ thất ngôn Đường đối với thơ mới:
+ Về vần: Thơ mới vẫn bị ảnh hưởng bởi vần thơ Đường, chủ yếu theo đuổi vần chân.
+ Về nhịp thơ: Thơ mới thường sử dụng nhịp 3-4 hoặc 4-3 như trong thơ cổ Đường.
+ Về hài thanh: Thơ mới vẫn tuân theo quy luật của Đường thi: Chữ thứ hai trong câu thứ hai phải giữ cùng một thanh với chữ thứ hai trong câu thứ ba.