Soạn bài ngắn về việc sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh.
I. Khám phá yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh
a. Tiêu đề: Phân tích phạm vi và nội dung của đối tượng thuyết minh - cây chuối.
b. Các đặc điểm tiêu biểu của cây chuối:
- Cây chuối cao vươn lên như những cột trụ mượt mà, che phủ bởi lá xanh mướt từ vườn đến rừng.
- Chuối phát triển nhanh chóng, từ cây mẹ sinh ra nhiều cây con...
- Cây chuối là loài thực vật mang đậm hồn quê, là nguyên liệu cho nhiều món ăn truyền thống của dân tộc Việt từ xa xưa đến ngày nay.
- Buồng chuối dài uốn cong từ trên xuống gốc cây.
c. Các câu văn miêu tả trong phần (b) giúp độc giả hình dung rõ ràng, sinh động và tạo ấn tượng sâu sắc về cây chuối.
d. Một số ứng dụng khác của cây chuối:
- Thân non của chuối có thể được cắt mỏng để làm rau sống, đặc biệt là phổ biến trong các món ăn kèm cơm hến. Thân chuối già thường được sử dụng để làm thức ăn cho lợn.
- Lá chuối tươi thường được dùng để bọc bánh, còn lá chuối khô thì thích hợp để đóng gói đồ đi chợ.
- Bắp chuối có thể ăn sống hoặc được luộc chín để làm món nộm hoa chuối ngon.
II. Thực hành
Câu 1 (SGK Ngữ Văn 9 trang 26):
Bổ sung yếu tố miêu tả:
- Thân chuối tròn và mịn như những cột nhà sáng bóng.
- Lá chuối lớn màu xanh mướt và rộng như một tấm gương.
- Lá chuối khô vẫn bám chặt vào thân cây không rơi xuống, màu sắc dần chuyển sang nâu nhạt.
- Nụ chuối mới nảy ra giống như một lá thư từ quá khứ viết trên tờ giấy hoa tươi.
- Bắp chuối màu đỏ như một búp sen lớn treo ngược.
- Quả chuối cong như một vòng tròn mặt trăng bằng gỗ.
Câu 2 (SGK Ngữ Văn 9 trang 26):
Yếu tố miêu tả trong đoạn văn:
Tách là loại chén uống nước phổ biến ở phương Tây, có tai cầm. Trong khi đó, chén của chúng ta lại không có tai. Khi mời ai đó uống trà, chúng ta thường mời bằng cách bưng hai tay. Hành động này tạo ra ấn tượng đặc biệt và gợi nhớ đến hình ảnh của Bác Hồ. Người uống thường nâng hai tay xoa xoa trước khi uống.
Câu 3 (SGK Ngữ Văn 9 trang 26):
Một số câu miêu tả trong văn bản :
- Các thuyền thúng nhỏ mang theo những giai điệu dân ca, làm cho không khí ngày xuân thêm phần thơ mộng và yên bình.
- Lân được trang trí tinh xảo, với râu lộng lẫy, lông mày bạc, mắt to tròn và thân hình được vẽ nhiều hoa văn đẹp mắt.
- Hai vị tướng (tướng ông, tướng bà) trên mỗi bên đều mặc trang phục truyền thống lộng lẫy, đeo cờ đuôi nheo sau lưng và che mặt bằng một chiếc lọng.
"""""-KẾT THÚC BÀI 1"""""---
Bài viết về cảnh ngày xuân là một phần quan trọng trong chương trình học của SGK Ngữ Văn 9. Học sinh cần chuẩn bị bài Cảnh ngày xuân, đọc kỹ nội dung và trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa.
Soạn bài Sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh, tóm tắt 2
I. Khám phá yếu tố miêu tả trong văn thuyết minh.
Câu 1: Đọc văn bản.
Câu 2.
a. Cây chuối là đối tượng thuyết minh, được xem xét trong ngữ cảnh cuộc sống của người Việt Nam.
b. Các câu thuyết minh về đặc điểm tiêu biểu của cây chuối:
“Cây chuối rất thích nước… Chuối mọc rất nhanh…. Quả chuối là một món ăn ngon”.
c. Các câu văn miêu tả cây chuối, quả chuối:
- […] cây chuối thân mềm vươn lên như những cột trụ nhẵn bóng, tán lá xanh mướt che phủ từ vườn rau đến rừng núi.
- […] chuối mọc thành rừng bạt ngàn vô tận.
- […] chuối trứng cuốc – không giống như quả tròn mà khi chín, vỏ chuối có những vệt đốm giống vỏ trứng cuốc.
- Không thiếu những buồng chuối dài từ trên xuống dưới, uốn lượn theo thân cây.
Các câu văn miêu tả giúp người đọc hình dung rõ ràng đối tượng được thuyết minh như thể nó tồn tại trong cuộc sống hàng ngày.
d. Theo yêu cầu của văn bản thuyết minh, văn bản này có thể bổ sung thêm về công dụng của lá chuối, thân cây chuối, nõn chuối, bắp chuối…
II. Thực hành
Câu 1: Bổ sung yếu tố miêu tả vào các chi tiết thuyết minh:
- Thân cây chuối hình trụ, mịn màng với nhiều lớp lá xếp lên nhau từ bên trong.
- Lá chuối tươi to bản, màu xanh mướt, giống như một chiếc thuyền xanh úp ngược, mang lại bóng mát cho cả vùng đất.
- Lá chuối khô mất màu xanh và chuyển sang màu đất. Khi đó, lá không còn đứng thẳng mà cong lại và che phủ thân cây như một lớp bảo vệ.
- Nõn chuối khi mới nảy lên có màu xanh non đặc trưng, gọi là màu nõn chuối. Dần dần, nõn chuối mở rộng và mềm mại hơn. Trong thời gian ngắn, nõn chuối nở ra như một tàu chuối.
- Bắp chuối, hay còn gọi là hoa chuối, có màu tím nhạt hoặc tím đậm. Bắp chuối phát triển từ trung tâm của thân cây chuối. Đây là một loại hoa lớn chứa nhiều quả chuối nhỏ.
- Quả chuối được xếp thành từng nải. Khi mới xuất hiện, nải chuối giống như một bàn tay xinh xắn với những ngón tay trắng hồng. Ngay cả khi trưởng thành, nải chuối vẫn giữ lại hình dáng của một bàn tay. Vì thế, người ta thường nói ai có bàn tay giống chuối là may mắn!
Câu 2: Trong đoạn văn đã cho, yếu tố miêu tả được thể hiện rõ:
Tách là loại chén uống nước của phương Tây, có tai. Chén của chúng ta không có tai. Khi mời ai uống trà, chỉ cần bưng hai tay mà mời. Ngay cả khi uống, cũng nâng hai tay xoa xoa trước khi thưởng thức.
Câu 3:
- Những chiếc thuyền thúng nhỏ mang theo những giai điệu dân ca, làm phong phú thêm không khí của ngày xuân, thêm vào vẻ thơ mộng và trữ tình.
- Lân được trang trí tỉ mỉ, với râu màu ngũ sắc, lông mày bạc, đôi mắt to, thân thể được trang hoàng với những họa tiết đẹp mắt.
- Cả hai tướng (tướng ông, tướng bà) từ hai bên đều mặc những bộ trang phục lộng lẫy thời xưa, có cờ đuôi nheo đeo chéo sau lưng và được che phủ bởi những mảnh vải lụa.
""""""---HẾT"""""""--
Soạn bài Sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh là một bài học quan trọng trong sách giáo khoa Ngữ Văn lớp 9. Sau phần học này, chúng ta sẽ tiếp tục chuẩn bị trả lời câu hỏi và Soạn bài Các phương châm hội thoại (Tiếp theo) - Bài 3 cùng với phần Soạn bài Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em để cải thiện kỹ năng môn Ngữ Văn lớp 9.