Tiết kiệm và đầu tư đều là hai khái niệm quan trọng trong việc xây dựng nền tài chính vững chắc. Mặc dù có điểm tương đồng, nhưng chúng có sự khác biệt. Người tiêu dùng cần nhận biết và áp dụng hợp lý để đạt được tương lai tài chính an toàn hơn.
Khái niệm tiết kiệm
Tiết kiệm là hành động tiết giảm chi tiêu và tích lũy dư thừa sau khi trừ các chi phí hàng ngày. Sau khi nhận khoản thu nhập định kỳ, tiết kiệm là phần tiền bạn dành riêng và không chi tiêu đi.
Với số tiền tiết kiệm này, thường bạn sẽ đưa vào ngân hàng để sinh lãi. Tuy nhiên, lãi suất từ tiết kiệm thường thấp và không giúp bảo vệ tiền của bạn trước lạm phát.
Mối quan hệ giữa thị trường chứng khoán và lãi suất tiền gửi
Mục tiêu tiết kiệm là gì?
Tiết kiệm là cách để xây dựng một dự phòng tài chính cho bạn. Nó sẽ giúp bạn bảo vệ mình trước những tình huống khẩn cấp và bất ngờ trong tương lai, như là việc mất việc làm. Để đảm bảo điều này, hãy đảm bảo rằng số tiền tiết kiệm tương đương với một vài tháng chi tiêu trước khi bạn bắt đầu một công việc mới.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể tiết kiệm để chuẩn bị cho những chi phí cụ thể trong tương lai như du lịch hoặc mua ô tô... Dù mục đích của việc tiết kiệm là gì, số tiền tiết kiệm không mất giá trị, nếu không bạn sẽ không thể đạt được mục tiêu của mình hoặc sẽ mất thêm nhiều thời gian.
Đầu tư là gì?
Ngược lại với tiết kiệm, đầu tư không dành cho những người tìm kiếm sự an toàn. Khi đầu tư, bạn phải chấp nhận rủi ro cao hơn, nhưng cũng có cơ hội thu về lợi nhuận cao hơn so với lạm phát hiện tại. Vì vậy, hãy suy nghĩ kỹ lưỡng và đảm bảo rằng số tiền bạn đầu tư là số tiền dư dả và không ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống nếu có thua lỗ.
Cách tốt nhất để duy trì sức mạnh tài chính là kết hợp tiết kiệm và đầu tư. Tuy nhiên, khi đầu tư, hãy sử dụng các công cụ khác nhau. Cổ phiếu và quỹ cổ phiếu hiện nay đang rất phổ biến và có thể mang lại tỷ suất lợi nhuận trung bình cao, nhưng cũng đi kèm với rủi ro thua lỗ cao hơn. Vì vậy, bạn nên xác định mức độ chấp nhận rủi ro và áp dụng kiến thức để xây dựng danh mục đầu tư hợp lý.
Mục tiêu đầu tư nên là gì?
Đầu tư là một phương thức hiệu quả để tiền của bạn có thể hoạt động và có khả năng xây dựng sự giàu có. Đầu tư thông minh có thể giúp tiền của bạn vượt qua lạm phát và tăng giá trị. Sức mạnh của lãi kép và sự đánh đổi giữa rủi ro và lợi nhuận là những yếu tố chủ yếu trong hoạt động đầu tư. Khi đầu tư, bạn phải sẵn sàng chấp nhận nhiều mức độ rủi ro khác nhau. Tuy nhiên, một điều luôn đúng là 'Rủi ro càng lớn, tiềm năng lợi tức đầu tư càng cao'.
Một số nhà đầu tư sẵn lòng chấp nhận rủi ro cao với hy vọng thu được lợi nhuận vượt trội. Tuy nhiên, cũng có những người chỉ tìm kiếm các khoản đầu tư an toàn và chấp nhận lợi nhuận không cao hơn lạm phát hoặc lãi suất tiền gửi. Do đó, mục tiêu đầu tư của mỗi người sẽ khác nhau tùy thuộc vào khả năng chấp nhận rủi ro của họ.
Khi đầu tư, bạn nên xem rủi ro như một người bạn. Điều này sẽ thúc đẩy bạn chấp nhận nhiều rủi ro hơn vì trong tầm nhìn dài hạn, bạn có thể chịu được biến động lớn hơn. Điều này sẽ giúp bạn đạt được lợi nhuận rõ rệt hơn so với việc chỉ tiết kiệm. Đó là lý do tại sao bạn nên đầu tư cho tương lai của mình thay vì chỉ tiết kiệm.
Vì vậy, hãy tổng kết - hãy nhớ rằng tiền dùng để tiết kiệm và đầu tư không phải là một. Bạn nên phân bổ một phần của ngân sách của mình để xây dựng quỹ tài chính (tiết kiệm) và một phần khác để đầu tư (ví dụ: cho mục đích lương hưu cao hơn hoặc mục đích khác). Các công cụ khác nhau được sử dụng để tiết kiệm hơn là đầu tư. Sự khác biệt chính là mức độ rủi ro. Khi đầu tư, bạn có ý thức về rủi ro để đạt được lợi nhuận trong tương lai, mặc dù không bao giờ có sự chắc chắn. Đây là lý do vì sao thuật ngữ tiết kiệm và đầu tư không thể sử dụng thay thế cho nhau và có thể dẫn đến những hiểu lầm lớn về tài chính.
Ưu điểm và nhược điểm của tiết kiệm
Có nhiều lý do để bạn tiết kiệm số tiền khó kiếm của mình. Một mặt, đây là cách an toàn nhất để bảo vệ số tiền của bạn và tránh mất mát. Việc này cũng dễ dàng thực hiện và bạn có thể rút tiền nhanh chóng khi cần.
Tóm lại, tiết kiệm mang đến những lợi ích sau:
- Tài khoản tiết kiệm cho bạn biết trước số tiền lãi mà bạn sẽ nhận được trên số dư của mình.
- Ngoài việc lãi suất thấp hơn, bạn không mất bất kỳ khoản tiền nào khi sử dụng tài khoản tiết kiệm.
- Các sản phẩm ngân hàng thường có tính thanh khoản cao, cho phép bạn sử dụng tiền nhanh chóng khi cần, trừ chứng chỉ tiền gửi.
- Có phí giao dịch tối thiểu.
- Quy trình tiết kiệm thường đơn giản và tiện lợi.
Mặc dù có những lợi ích, nhưng tiết kiệm cũng có một số hạn chế, bao gồm:
- Tỷ suất sinh lời thấp, có nghĩa là bạn có thể thu được nhiều hơn từ khoản đầu tư của mình (nhưng không có gì đảm bảo bạn sẽ làm được.)
- Với lợi nhuận thấp, bạn có nguy cơ mất giá trị theo thời gian khi lạm phát tác động đến số tiền của bạn.
Ưu và nhược điểm của đầu tư
Tiết kiệm chắc chắn an toàn hơn đầu tư, mặc dù tiết kiệm có thể không dẫn đến sự tích lũy tài sản lớn nhất trong thời gian dài.
Đây chỉ là một số lợi ích của việc đầu tư tiền mặt:
- Các sản phẩm đầu tư như cổ phiếu có thể mang lại lợi nhuận cao hơn nhiều so với tài khoản tiết kiệm và chứng chỉ tiền gửi.
- Các sản phẩm đầu tư nhìn chung có tính thanh khoản cao. Cổ phiếu, trái phiếu và quỹ ETF có thể dễ dàng chuyển đổi thành tiền mặt hầu như bất kỳ ngày làm việc nào. (Xem thêm: Thuật ngữ về chứng khoán)
- Nếu bạn sở hữu một danh mục đầu tư đa dạng, rất có thể bạn có thể dễ dàng đánh bại lạm phát và tăng sức mua của mình trong một thời gian dài.
Chính vì tiềm năng sinh lời cao hơn, đầu tư luôn đi đôi với những rủi ro. Nhược điểm của đầu tư bao gồm:
- Lợi nhuận không được đảm bảo và có thể bạn sẽ mất tiền, ít nhất là trong thời gian ngắn, do biến động giá trị tài sản.
- Tùy thuộc vào thời điểm bán và tình hình kinh tế toàn cầu, bạn có thể không thu lại được vốn đầu tư ban đầu.
Bạn cần giữ tiền trong các khoản đầu tư ít nhất 5 năm để hy vọng vượt qua mọi suy thoái ngắn hạn. Nói chung, việc giữ lâu hơn sẽ tốt hơn - điều này có nghĩa là không nên rút tiền sớm.
Vì đầu tư có tính phức tạp, nếu bạn không có kiến thức sâu rộng về tài chính, bạn có thể gặp khó khăn trong việc thành công.
Vậy cái nào tốt hơn - tiết kiệm hay đầu tư?
Trong mọi trường hợp, rất khó để chắc chắn rằng tiết kiệm hay đầu tư là tốt hơn, và sự lựa chọn đúng thực sự phụ thuộc vào tình hình tài chính hiện tại của bạn.
Tuy nhiên, nói chung, bạn cần tuân theo hai nguyên tắc sau:
- Nếu bạn cần tiền trong một năm hoặc lâu hơn, hoặc muốn sử dụng số tiền này cho mục đích khẩn cấp, tài khoản tiết kiệm hoặc chứng chỉ tiền gửi sẽ là sự lựa chọn tốt nhất.
- Nếu bạn không cần tiền trong vòng 5 năm tới hoặc lâu hơn, và có thể chấp nhận mất một số vốn, thì có lẽ bạn nên đầu tư số tiền này.
Kết luận:
Hy vọng rằng với những phân tích cơ bản trên đây, các bạn đã có thể chọn cho mình hình thức sinh lời phù hợp. Lựa chọn tốt là lựa chọn phù hợp với bản thân mình, vì vậy hãy suy nghĩ kỹ để có quyết định sáng suốt nhé!