1. Giải thích đề bài
Câu hỏi: Tiêu chí lựa chọn cành giâm là gì?
A. Cành non, khỏe mạnh; không bị sâu bệnh.
B. Cành già, khỏe mạnh; không bị sâu bệnh.
C. Cành bánh tẻ, khỏe mạnh; không có dấu hiệu sâu bệnh.
D. Cành non hoặc bánh tẻ, khỏe mạnh; không có dấu hiệu sâu bệnh.
Đáp án chính xác là C
Hướng dẫn giải quyết:
Phương pháp giâm cành là kỹ thuật tạo ra cây mới từ đoạn cành đã cắt. Để đạt hiệu quả tốt, đoạn cành cần đáp ứng các tiêu chuẩn quan trọng. Dưới đây là những yêu cầu cơ bản cần lưu ý:
+ Cành bánh tẻ (không quá non cũng không quá già): Nên chọn đoạn cành ở trạng thái bánh tẻ, nghĩa là không quá non và cũng không quá già. Cành quá non có thể không đủ sức sống để phát triển, trong khi cành quá già sẽ giảm khả năng nảy mầm.
+ Đảm bảo đủ mắt: Đoạn cành cần có số lượng mắt đầy đủ. Mắt là điểm nơi lá, hoa, hoặc cành mới có thể phát triển. Có đủ mắt trên đoạn cành giúp tăng khả năng nảy mầm và phát triển của cây mới.
+ Lựa chọn cành khỏe mạnh: Chọn đoạn cành từ cây mẹ khỏe mạnh để cây mới có điều kiện tốt nhất để phát triển.
+ Lựa chọn cây mục tiêu: Đảm bảo rằng cây mới từ đoạn cành sẽ có các đặc điểm mong muốn, như loại lá, hoa, hoặc hình dáng cụ thể.
+ Cắt đúng cách: Sử dụng công cụ sắc bén và cắt chính xác để tránh làm tổn thương cành gốc, tạo điều kiện tốt nhất cho quá trình nảy mầm. Những yêu cầu này giúp đảm bảo rằng đoạn cành chọn được sẽ mang lại kết quả tốt và cây mới sẽ phát triển khỏe mạnh.
2. Ôn lại kiến thức về nhân giống vô tính cây trồng
Nhân giống vô tính là phương pháp tạo ra cây mới mà không cần sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng. Kỹ thuật này chủ yếu sử dụng một phần hoặc toàn bộ cấu trúc của cây mẹ để tạo ra cây con. Các phương pháp nhân giống vô tính bao gồm giâm cành, chiết cành, ghép cành, và nuôi cấy tế bào. Mỗi phương pháp có ưu điểm và ứng dụng riêng, giúp duy trì các đặc tính như chất lượng và khả năng chống bệnh của cây trồng. Dưới đây là mô tả chi tiết các phương pháp này và ví dụ cụ thể.
+ Phương pháp giâm cành: Cắt một đoạn thân, cành, lá, rễ hoặc ngọn từ cây mẹ và đặt vào đất để tạo ra cây mới. Các bước gồm: Chọn đoạn cây mẹ có đặc tính tốt, cắt một phần cây, đặt vào môi trường đất, chăm sóc để duy trì độ ẩm và chờ cây con phát triển. Ví dụ: Xương rồng, hoa hồng, rau muống.
+ Phương pháp chiết cành: Chọn đoạn cành từ cây mẹ, bóc vỏ xung quanh phần giao thoa, bọc đất quanh phần này, chờ cho rễ phát triển từ phần giao thoa. Khi rễ đủ phát triển, cắt đoạn cành ra khỏi cây mẹ. Ví dụ: Bưởi, chanh, cam.
+ Phương pháp ghép cành: Chuẩn bị cành hoặc chồi cần ghép và cây chủ có hệ thống rễ khỏe. Tạo cắt chéo trên cả hai phần cần ghép, ghép chúng lại và cố định bằng băng dính hoặc chất liệu bảo vệ. Ví dụ: Ghép mắt táo, ghép cành hoa hồng Pháp với gốc thân cây tầm xuân.
+ Nuôi cấy tế bào và mô thực vật: Phương pháp này bao gồm việc lấy tế bào từ các bộ phận khác nhau của cây và nuôi dưỡng chúng trong môi trường dinh dưỡng để phát triển thành cây con. Ví dụ: Chuối, hoa lan, sâm Ngọc Linh.
Những phương pháp này không chỉ đảm bảo nhân giống thực vật hiệu quả mà còn giữ được các đặc tính mong muốn của cây mẹ, tạo ra cây mới với các tính chất ưu việt.
3. Một số câu hỏi áp dụng liên quan
Câu 1. Trong kỹ thuật giâm cành, việc cắt bớt lá trên cành giâm có mục đích gì?
A. Tăng cường khả năng quang hợp của cây
B. Kích thích cành giâm phát triển lá mới
C. Thúc đẩy cành giâm nhanh chóng hình thành rễ
D. Giảm lượng hơi nước thoát ra từ cành giâm
Đáp án chính xác là D
Hướng dẫn giải: Trong kỹ thuật giâm cành, việc cắt bớt lá của cành giâm nhằm mục đích giảm thiểu sự mất nước của cành giâm.
Câu 2. Trong phương pháp nhân giống vô tính, cây con có thể được hình thành từ các bộ phận nào của cây mẹ?
A. Rễ, cành, lá, hoa
B. Thân, lá, hoa, quả
C. Lá, thân, cành, rễ
D. Thân, cành, quả, hạt
Đáp án chính xác là C
Hướng dẫn giải: Nhân giống vô tính trong cây trồng thường được thực hiện bằng cách sử dụng các bộ phận sinh dưỡng của cây mẹ như lá, thân, hoặc rễ để tạo ra cây con.
Câu 3. Nhân giống vô tính thường không được áp dụng cho loại cây trồng nào dưới đây?
A. Cây ăn quả như táo, xoài, bưởi
B. Cây hoa như hoa hồng, hoa lan, hoa cúc
C. Cây trồng thu hoạch hạt như lúa, ngô, đậu phộng
D. Cây lấy gỗ như keo, bạch đàn
Đáp án chính xác là C
Hướng dẫn giải: Nhân giống vô tính thường được áp dụng cho các loại cây ăn quả, cây hoa, và cây cảnh, không phù hợp cho cây lấy hạt hoặc cây gỗ.
Câu 4. Những cây con được sinh ra từ phương pháp nhân giống vô tính có những đặc điểm gì?
A. có các đặc điểm tốt hơn cây mẹ
B. có các đặc điểm giống cây mẹ
C. có các đặc điểm kém hơn cây mẹ
D. có đặc điểm pha trộn giữa bố và mẹ
Đáp án chính xác là B
Hướng dẫn giải đáp: Các cây con được nhân giống vô tính sẽ mang những đặc điểm tương đồng với cây mẹ.
Câu 5. Trong quy trình nhân giống cây trồng bằng phương pháp giâm cành, thứ tự chính xác của các bước là:
A. Chọn cành giâm → Cắt cành giâm → Xử lý cành giâm → Cắm cành giâm → Chăm sóc cành giâm.
B. Cắt cành giâm → Chọn cành giâm → Xử lý cành giâm → Cắm cành giâm → Chăm sóc cành giâm.
C. Chọn cành giâm → Xử lý cành giâm → Cắt cành giâm → Cắm cành giâm → Chăm sóc cành giâm.
D. Cắt cành giâm → Chọn cành giâm → Cắm cành giâm → Xử lý cành giâm → Chăm sóc cành giâm.
Đáp án chính xác là A
Hướng dẫn giải đáp: Quy trình nhân giống cây trồng bằng phương pháp giâm cành gồm các bước sau:
- Bước 1: Chọn cành giâm
- Bước 2: Cắt cành giâm
- Bước 3: xử lý cành giâm để chuẩn bị cho quá trình cắm
- Bước 4: cắm cành giâm vào đất để bắt đầu phát triển
- Bước 5: chăm sóc cành giâm để đảm bảo sự sống và phát triển