1. Tiểu đường type 3 là gì?
Tiểu đường là tình trạng cơ thể không kiểm soát được mức đường trong máu, gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe. Có tới 3 loại tiểu đường đã được xác định, bao gồm:
1.1. Tiểu đường type 1
Tiểu đường type 1 xảy ra khi hệ miễn dịch gặp vấn đề, tế bào sản xuất insulin bị tấn công, không thể chuyển hóa glucose trong máu. Do đó, đường huyết tăng cao và không kiểm soát được. Tiểu đường type 1 là một bệnh di truyền hiếm gặp, chỉ chiếm khoảng 10% tổng số trường hợp tiểu đường.
Rất ít người biết về tiểu đường type 3
1.2. Tiểu đường type 2
Đây là dạng phổ biến nhất, xảy ra khi cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc insulin không hoạt động đúng cách. Đôi khi, hệ miễn dịch tưởng nhầm insulin là một vật lạ và tấn công nó, gây tổn thương, còn gọi là kháng insulin. Điều này dẫn đến đường huyết không được chuyển hóa, tích tụ và tăng cao. Tiểu đường type 2 có liên quan đến yếu tố di truyền và môi trường.
Tiểu đường thai kỳ xảy ra ở phụ nữ mang thai, là tình trạng bệnh tạm thời liên quan đến sự đề kháng insulin nên không được coi là một dạng tiểu đường độc lập.
Tiểu đường type 3 liên quan đến tổn thương não
1.3. Tiểu đường type 3
Trước đây, nhiều người nghĩ rằng hormone chuyển hóa glucose - insulin chỉ được sản xuất ở tuyến tụy. Tuy nhiên, theo Bác sĩ Suzanne M. de la Monte - Chuyên gia thần kinh tại Bệnh viện Rhode Island, insulin cũng được sản xuất ở não.
Tiểu đường loại 1 và 2 thường do tổn thương tụy gây ra, không ảnh hưởng đến não. Tiểu đường loại 3, hay còn gọi là tiểu đường não, xuất phát từ tổn thương tụy và viêm mãn tính, vùng não bị tổn thương là khu vực sản xuất insulin. Vì vậy, tiểu đường loại 3 thực tế chỉ xuất hiện ở người mắc tiểu đường loại 1 hoặc loại 2, là bệnh lý nghiêm trọng và khó điều trị hơn.
Các nhà nghiên cứu đã chứng minh mối liên hệ giữa hormone insulin được sản xuất bởi não và quá trình hình thành ký ức mới. Do đó, người bị tiểu đường loại 3 thường gặp vấn đề về trí nhớ, bao gồm cả bệnh thoái hóa não Alzheimer.
2. Các dấu hiệu của tiểu đường loại 3
Người bị tiểu đường loại 3 thường có các dấu hiệu đặc trưng có thể phân biệt với tiểu đường loại 1 và loại 2 như:
- Mức đường huyết cao.
- Giảm cân.
- Xuất hiện tình trạng mất trí nhớ, nhầm lẫn.
- Mất khả năng tạo ra kí ức mới.
Có thể thấy, các triệu chứng của tiểu đường tuýp 3 khá giống với biểu hiện của bệnh Alzheimer cùng với các dấu hiệu tiểu đường điển hình. Vì vậy, trong quá trình chẩn đoán bệnh, cần sử dụng phương pháp quét hình ảnh cộng hưởng từ MRI để phân biệt tiểu đường tuýp 3 và bệnh Alzheimer.
Có mối quan hệ giữa tiểu đường loại 3 và bệnh Alzheimer
Vì không phổ biến, chỉ có khoảng 3% số ca tiểu đường được chẩn đoán và điều trị đúng bệnh (theo Tạp chí Diabetes Care). Theo bác sĩ Andrew McGovern từ Đại học Surrey, khoảng 5 - 10% ca tiểu đường ở Châu Mỹ mắc tiểu đường loại 3 nhưng không được chẩn đoán chính xác. Điều này đồng nghĩa với việc có hàng triệu người trên thế giới mắc căn bệnh này.
3. Phương pháp điều trị tiểu đường loại 3
Loại tiểu đường này không chỉ khó chẩn đoán mà còn khó điều trị do căn bệnh không chỉ là kết quả của sự suy giảm sản xuất và chức năng insulin của tụy mà còn là do việc ngăn cản sản xuất enzyme và hormone quan trọng khác.
Bác sĩ Mcgovern cho biết, những người mắc tiểu đường loại 3 có khả năng kiểm soát đường huyết thấp gấp đôi so với người mắc tiểu đường loại 2. Lượng insulin cần thiết để bổ sung cũng nhiều gấp 5 - 10 lần tùy theo mức độ tổn thương của tụy.
Bệnh nhân mắc tiểu đường loại 3 cần sử dụng insulin phụ trợ
Vì chưa có nhiều nghiên cứu đánh giá về loại tiểu đường này, việc điều trị vẫn gặp nhiều hạn chế. Để ngăn ngừa biến chứng, bệnh nhân mắc tiểu đường loại 3 cần sử dụng thuốc bảo vệ tế bào não, giúp chậm quá trình suy giảm trí nhớ. Ngoài ra, bác sĩ có thể xem xét cho người bệnh sử dụng các loại thuốc chống hạ lipid máu.
Bên cạnh sử dụng thuốc điều trị, bệnh nhân cần tuân thủ chế độ ăn uống giàu dinh dưỡng, hạn chế đường và tinh bột, tăng cường bổ sung rau củ. Điều này giúp kiểm soát đường huyết tốt và ngăn ngừa thừa cân cũng như các biến chứng nguy hiểm từ tiểu đường. Nhiều người cho rằng nước uống trái cây là tốt cho bệnh nhân tiểu đường, nhưng cần hạn chế do chứa lượng đường cao.
Tập thể dục thường xuyên cũng được khuyến khích cho bệnh nhân tiểu đường nói chung và tiểu đường loại 3 nói riêng. Bạn nên dành ít nhất 30 phút mỗi ngày cho việc tập thể dục bằng cách đi bộ, tập yoga, chạy bộ, đạp xe hoặc bơi lội.
Tiểu đường loại 3 có liên quan đến hội chứng Alzheimer - một trong 6 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu. Lời khuyên cho bệnh nhân loại 3 là luôn duy trì tinh thần lạc quan, thoải mái và tuân thủ đúng liều trình điều trị. Thư giãn bằng cách nghe nhạc hoặc đọc sách có thể giúp rèn luyện trí nhớ cho não bộ. Căng thẳng, lo lắng và mệt mỏi có thể khiến đường huyết tăng cao.
Hiện nay, việc phát hiện và điều trị tiểu đường loại 3 vẫn gặp nhiều khó khăn
Như vậy, y học đã xác nhận sự tồn tại của tiểu đường loại 3 nhưng cần nhiều nghiên cứu sâu hơn về nó. Mặc dù căn bệnh này chưa thể được điều trị triệt để nhưng nếu được chẩn đoán và điều trị đúng cách, bệnh nhân có thể cải thiện đáng kể tình trạng sức khỏe của mình.