Buzz
Các Pixie chơi trên bộ xương của một con bò, vẽ bởi John D. Batten khoảng năm 1894 | |
| Phân nhóm | Sinh vật huyền thoại Tiên nữ Sprite |
|---|---|
| Quốc gia | Cornwall |
| Vùng miền | Cornwall |
Tiểu Yêu (còn được gọi là pixy, pixi, pizkie, piskie, và pigie ở Cornwall) là tên gọi của một loại sinh vật huyền bí trong văn hóa dân gian. Những Tiểu Yêu được cho là tập trung chủ yếu ở các vùng đất hoang xung quanh Devon và Cornwall, điều này gợi lên nguồn gốc Celtic trong niềm tin và tên gọi của họ.
Tiểu Yêu được cho là sống trong các khu vực ngầm cổ xưa của tổ tiên như vòng tròn đá, gò mộ cổ, mộ đá, pháo đài vòng tròn hoặc cột đá dựng đứng (menhir).
Trong truyền thuyết địa phương, Tiểu Yêu thường lành tính, tinh nghịch, nhỏ nhắn và hấp dẫn đối với trẻ em; họ thích nhảy múa và tụ tập ngoài trời với số lượng lớn để nhảy múa hoặc đôi khi là vật lộn suốt đêm, điều này tương tự với các lễ hội dân gian của Cornish plen-an-gwary
Nguồn gốc và từ nguyên
Nguồn gốc của cái tên Pixie vẫn còn là một bí ẩn. Một số người cho rằng nó có thể bắt nguồn từ từ pyske trong phương ngữ Thụy Điển, nghĩa là 'cô tiên nhỏ'. Tuy nhiên, quan điểm này đã bị phản đối vì không có bằng chứng thuyết phục ở Bắc Âu và tây nam nước Anh. Một giả thuyết khác cho rằng từ piskie có nguồn gốc từ tiếng Cornish, có thể liên quan đến người Celt, dù nguồn gốc chính xác của từ này vẫn chưa được xác định. Thuật ngữ Pobel Vean ('Những người nhỏ') thường được dùng để gọi chung những sinh vật này.
Thần thoại về Pixie được cho là đã tồn tại từ trước khi Kitô giáo du nhập vào nước Anh. Trong thời Kitô giáo, có khi người ta tin rằng pixie là linh hồn của những đứa trẻ chết khi chưa được rửa tội. Những đứa trẻ này sẽ hóa thành pixie sau khi quần áo của chúng được đặt vào các chậu tang bằng đất sét mà chúng từng chơi khi còn sống. Vào năm 1869, một số người đề xuất rằng tên gọi pixie có thể là tàn tích của tộc người Pict, một bộ tộc nổi tiếng với việc vẽ và xăm màu xanh lên da, một đặc điểm thường thấy ở pixie. Tuy nhiên, mối liên hệ này chưa được chứng minh và từ nguyên vẫn còn nhiều nghi ngờ. Một số nhà nghiên cứu thế kỷ 19 đã đưa ra những giả thuyết chung về nguồn gốc của pixie, hoặc liên kết chúng với Puck (Cornish Bucca), một sinh vật thần thoại đôi khi được mô tả như một nàng tiên.
Phiên bản sớm nhất của câu chuyện Ba chú heo con xuất hiện từ Dartmoor vào năm 1853, với ba pixie nhỏ thay thế cho những chú heo con. Trước khi tiểu thuyết hiện đại ra đời, thần thoại về pixie chủ yếu được biết đến ở Anh. Một số người đã chỉ ra những điểm tương đồng với 'các nàng tiên phương bắc', yêu tinh của người Đức và người Scandinavi, hoặc Tomte, nhưng pixie lại có những huyền thoại và câu chuyện riêng biệt tại vùng Devon và Cornwall.
Vùng Cornwall và Devon
Nữ hoàng của các pixie Cornish được cho là Joan the Wad (ngọn đuốc), người được coi là mang lại may mắn hoặc bảo vệ. Ở Devon, pixie được cho là 'nhỏ bé đến mức vô hình, và vô hại hoặc thân thiện với con người'.
Vào đầu thế kỷ 19, sự hiện diện của pixie trong cuộc sống con người đã dần mờ nhạt. Trong cuốn sách năm 1824 của Samuel Drew về Cornwall, ông nhận xét: 'Thời đại của những pixie, cũng như thời kỳ hiệp sĩ, đã lùi xa. Hiện nay, hầu như không có ngôi nhà nào mà họ còn được cho là lui tới. Ngay cả những cánh đồng và con đường mà họ thường ghé thăm cũng dường như bị lãng quên. Âm nhạc của họ cũng hiếm khi vang lên nữa.'
Lễ hội Ngày Pixie
Ngày Pixie là một lễ hội cổ xưa diễn ra hàng năm tại thị trấn Ottery St. Mary, Đông Devon vào tháng Sáu. Lễ hội này nhằm tưởng nhớ một huyền thoại về các tiên nữ bị đuổi khỏi thị trấn và phải trú ẩn trong các hang động địa phương, được gọi là 'Phòng khách của Pixie'.
Truyền thuyết về Ngày Pixie bắt nguồn từ thời kỳ đầu của Kitô giáo, khi một vị giám mục địa phương quyết định xây dựng một nhà thờ ở Otteri (Ottery St. Mary). Ông đã cho đúc một bộ chuông từ xứ Wales và các nhà sư đã hộ tống bộ chuông này trên hành trình đến Otteri.
Khi các pixie nghe tin này, họ lo sợ vì biết rằng tiếng chuông sẽ là dấu chấm hết cho sự thống trị của họ tại vùng đất này. Do đó, họ đã sử dụng một câu thần chú để làm lạc hướng các nhà sư, khiến họ đi sai đường và dẫn đến mép vách đá ở Sidmouth. Khi các nhà sư sắp rơi xuống vách đá, một trong số họ đã bước chân lên một tảng đá và cầu nguyện 'Chúa phù hộ cho linh hồn tôi'; ngay lập tức, câu thần chú bị phá vỡ.
Sau khi những chiếc chuông được mang đến Otteri và lắp đặt, một phần của câu thần chú pixie vẫn còn tồn tại. Mỗi năm, vào một ngày tháng Sáu, các pixie lại 'xuất hiện' và bắt những người rung chuông của thị trấn, giam họ tại Phòng khách của Pixie cho đến khi được Linh mục của Ottery St. Mary giải cứu. Truyền thuyết này được tái hiện hàng năm bởi các nhóm Cub và Brownie của Otter St. Mary, với Phòng khách của Pixie được dựng lên đặc biệt tại Quảng trường thị trấn (Phòng khách gốc của Pixie nằm dọc bờ sông Otter).
Đặc điểm nổi bật
Pixie được miêu tả với nhiều hình dạng khác nhau trong các câu chuyện dân gian và tiểu thuyết. Theo truyền thống, họ thường được mô tả với trang phục xấu xí hoặc thậm chí không mặc gì.
Một số pixie được cho là bắt cóc trẻ em hoặc làm lạc hướng du khách. Điều này dường như là sự pha trộn từ thần thoại về các nàng tiên, ban đầu không liên quan đến pixie; vào năm 1850, Thomas Keightley đã nhận xét rằng phần lớn thần thoại về pixie ở Devon có thể bắt nguồn từ các câu chuyện cổ tích.
Pixie thường được miêu tả cưỡi ngựa một cách vui thích, tạo ra những vòng tròn rối rắm trên bờm của chúng. Họ được biết đến là những nhà thám hiểm vĩ đại, quen thuộc với các hang động dưới đại dương, các nguồn nước ẩn của suối và những ngóc ngách bí ẩn của vùng đất.
Một số người tin rằng pixie có nguồn gốc từ loài người hoặc 'kết nối với bản chất con người', khác biệt với các nàng tiên mà thần thoại của họ xuất phát từ những lực lượng tinh thần phi vật chất và ác ý. Trong một số cuộc thảo luận, pixie được miêu tả giống như người Pygmy – những sinh vật không có cánh, trông giống như người lùn, mặc dù đây có lẽ là một yếu tố được thêm vào sau này trong thần thoại.
Một học giả người Anh cho rằng: 'Pixie rõ ràng là một chủng tộc nhỏ hơn, và từ sự mơ hồ lớn hơn của... những câu chuyện về họ, tôi tin rằng họ là một chủng tộc từ thời xa xưa.'
Ngày Pixie truyền thống tại quê hương Ottery St Mary của Samuel Taylor Coleridge ở Đông Devon đã trở thành nguồn cảm hứng cho bài thơ của ông, Song of the Pixies.
Nhà văn thời Victoria, Mary Elizabeth Whitcombe đã phân chia pixie thành các bộ lạc dựa trên tính cách và hành vi của họ. Tiểu thuyết gia Anna Eliza Bray đã đưa ra ý kiến rằng pixie và nàng tiên là hai loài hoàn toàn khác biệt.
- Thần Jinn
- Leprechaun
- Yêu tinh Elf
Thần thoại Bắc Âu | ||
|---|---|---|
Vũ trụ quan: Kiến tạo thế giới • Yggdrasil • Chín thế giới • Vígídr • Útgardr • Valhalla • Ragnarök • Nidavellir • Gimlé • Jotunheim • Vanaheim • Áflheim • Múspellsheim • Svartálfaheimr • Helheim • Niflheim • Asgard • Danh sách • Bifröst • Náströnd • Niflhel | ||
Chủng tộc: Æsir • Vanir • Các vị thần khác • Valkyrie • Einherjar • Norn • Goblin • Hobgoblin • Dwarf • Elf • Orc • Ogre • Troll • Jötunn • Volva • Quái vật ăn thịt người • Người khổng lồ • Người tí hon • Gnome • Pixie • Tiên tộc (Tiên đỡ đầu & Tiên hắc ám) • Tinh linh • Anh hùng | ||
Nguồn: Edda thơ, Edda văn xuôi | ||
