Thông thường, các thuật ngữ kỹ thuật trong lĩnh vực tiền mã hoá có thể khiến nhiều người cảm thấy e ngại bởi sự phức tạp khi tiếp cận và đôi khi chúng được sử dụng để làm đẹp cho các dự án. Bài viết này sẽ làm rõ một khái niệm kỹ thuật một cách đơn giản nhất, giúp bạn có cái nhìn tự do về tiềm năng của nó.

Những ai theo dõi sát sao Twitter gần đây có thể đã thấy thuật ngữ “Account Abstraction (AA)” xuất hiện nhiều hơn. Thuật ngữ này còn được nhắc đến bởi chính nhà sáng lập Ethereum, Vitalik Buterin, trong một bài viết rất chi tiết.
Tại sao lại như vậy?
Trước khi đi sâu vào khái niệm phức tạp của Account Abstraction, hãy cùng xem xét lý do tại sao chúng ta lại cần đến nó. Tôi đã dành 5 ngày để tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi này, và cuối cùng tìm thấy nó trong một video giới thiệu của Vitalik vào tháng 10/2020. Link video sẽ được để ở đây!
Vitalik đã chỉ ra một vấn đề cụ thể: “Mặc dù các giao dịch có thể được lập trình một cách linh hoạt, nhưng quy trình xác thực để thực thi chúng lại không hề linh hoạt.” Điểm nhấn ở đây chính là “quy trình xác thực”.
Ở đây, tôi sẽ giải thích đơn giản: các tương tác với contract (như swap, thêm thanh khoản, rút tiền từ pool,...) đều có thể “lập trình” một cách linh hoạt theo yêu cầu, thông số kỹ thuật hoặc các hàm. Tuy nhiên, quy trình xác minh danh tính chủ sở hữu ví lại cố định, tạo ra các rào cản không cần thiết. Một số trong những rào cản này bao gồm:
- Xác minh Nonce: Nonce là số thứ tự của giao dịch đã thực hiện từ ví, và số này không được phép lặp lại. Nếu xảy ra trùng lặp, sẽ gây ra xung đột và giao dịch không thể diễn ra như mong đợi.
- Chữ ký ECDSA: Mặc dù không đi sâu vào chi tiết, hãy nhớ rằng ECDSA là chữ ký điện tử của bạn. Khi đã ký, giao dịch sẽ được thực hiện.
Về đề tài ví đa chữ ký dễ dàng khôi phục, chúng tôi đã soạn một bài viết chi tiết về Social Recovery Wallet. Nếu bạn muốn hiểu sâu hơn, mời bạn theo dõi qua đường dẫn sau.
Bây giờ, để không lạc đề, hãy quay lại chủ đề chính của bài viết hôm nay. Tại sao Account Abstraction được đề xuất từ lâu nhưng chỉ gần đây mới trở nên phổ biến trở lại? Lý do có thể bao gồm (a) nhu cầu tập trung vào các cập nhật của The Merge và (b) những thách thức từ các đề xuất trước đây như EIP-86, EIP-2986,... không cần quá chú ý đến các số liệu này.
Sau khi làm rõ một số câu hỏi tại sao, chúng ta sẽ tiếp tục phân tích chi tiết khái niệm AA.
Account Abstraction (AA) cuối cùng là gì?
Một cách đơn giản, AA biến địa chỉ ví thành ‘smart contract’, làm cho khâu thanh toán phí (gas fee) và xác thực (validity) trở nên linh hoạt hơn. Vì thế, mỗi ví cá nhân sẽ hoạt động như một contract riêng biệt, có khả năng thay đổi theo nhu cầu sử dụng.
Để phân biệt giữa “địa chỉ contract” và “địa chỉ ví cá nhân EOA”, bạn có thể tham khảo bài viết của mình giải thích hai khái niệm này. Bài viết cũng bao gồm vài thuật ngữ bổ ích để theo dõi thông tin trên Etherscan.
Đối với những bạn không thích đọc nhiều, mình sẽ tóm tắt như sau:
- Địa chỉ ví mà bạn thường dùng để nhận và gửi tiền hàng ngày là EOA.
- Địa chỉ contract thường liên quan đến pool thanh khoản, hợp đồng khi tham gia IDO, v.v…
Cập nhật kỹ thuật mới
Như đã đề cập trong phần khái niệm, các ví hiện sẽ chuyển sang một định dạng mới, phù hợp với các nhu cầu đặc thù. Chuẩn token mới cho loại hình tài sản này là ERC-4337.
Để giảm bớt sự nhầm lẫn, sau đây là sự phân loại ngắn gọn của một số dạng token:
- ERC-20: Đây là token thường (fungible) mà chúng ta thường xuyên sử dụng để lưu trữ.
- ERC-721: Token không thể thay thế (non-fungible), phù hợp cho các tài sản đặc biệt như NFT.
- ERC-4626: Token Vault, dùng để đại diện cho một lượng tài sản tích tụ, bao gồm cả việc tích lũy lãi vào vốn gốc. Để hiểu thêm về loại token này, hãy xem bài viết này.
- ERC-4337: Có thể hiểu đơn giản là ví “smart contract” – cho phép thay đổi các thao tác giao dịch, phí gas và quá trình xác thực một cách linh hoạt theo nhu cầu sử dụng.
Các vấn đề cần lưu ý
Vấn đề đầu tiên là khâu xác thực. Trong trường hợp một ví EOA thiết lập ví contract ERC-4337 và sau đó thay đổi mật khẩu, mật khẩu cũ của ví ERC-4337 vẫn tiếp tục có hiệu lực trong quá trình xác thực cùng với mật khẩu mới.
Vấn đề thứ hai là phí gas. Theo bài viết của Vitalik, một thao tác với ERC-4337 tốn khoảng 31000 gas, trong khi thao tác với ví thông thường chỉ tốn 21000 gas. Như vậy, ví contract tốn nhiều hơn ví thường khoảng 1,47 lần.
Bản đồ hành trình – Điểm hiện tại của chúng ta?
Hiện nay, các hạn chế của ERC-4337 khá đáng kể, và nhóm phát triển đang nỗ lực khắc phục chúng ngay lập tức.
Về mặt trung hạn, kế hoạch là tích hợp Verkle Tree để cải thiện quản lý xác thực. Bên cạnh đó, nhóm đang làm việc để giảm chi phí gas và hỗ trợ quá trình chuyển đổi từ EOA sang định dạng ERC-4337. Mục tiêu là triển khai giải pháp này trên mainnet L1 và sau đó mở rộng ra các hệ sinh thái L2.
Mục tiêu cuối cùng là làm cho dạng ví ERC-4337 trở thành lựa chọn mặc định. Nghĩa là, người dùng có thể dễ dàng điều chỉnh key và phí gas theo nhu cầu cá nhân.
Tin tức mới nhất:
Ngày 01/03/2023 đánh dấu việc Ethereum chính thức triển khai contract cho chuẩn token ERC-4337 trên mainnet Layer-1.
Ứng Dụng
Social recovery wallet: Chi tiết về “Social Recovery Wallet” đã được đề cập ở phần “Vì sao?”. Mô hình này rất phù hợp cho các DAO, giúp phân tán quyền kiểm soát ví qua nhiều chữ ký, từ đó cũng góp phần giảm thiểu rủi ro bảo mật khi mất hoặc lộ key.
Mixer – ví dụ như Tornado Cash: Dù gần đây Tornado Cash có gặp vấn đề pháp lý tại Mỹ, nhưng nếu nhìn qua khía cạnh kỹ thuật, ERC-4337 vẫn là công cụ hỗ trợ hữu ích cho các dịch vụ mixer, bảo mật thông tin cho người dùng.
Bạn có thể khám phá thêm về các ứng dụng của Account Abstraction qua bài viết sâu hơn tại link này.
Góc nhìn khác
Account Abstraction có khả năng giải quyết những phức tạp và sai sót không mong muốn, như trường hợp đã xảy ra giữa Wintermute và Optimism. Dưới đây là tóm tắt ngắn gọn về sự kiện này.

Wintermute đã thiết lập một ví multisig trên Mainnet của Ethereum. Địa chỉ ví multisig này, khi khởi tạo trên Mainnet, có địa chỉ hoàn toàn khác so với khi khởi tạo trên các chain tương thích EVM khác, như Optimism. Sự khác biệt này đã dẫn đến một thiệt hại lớn là 20 triệu token OP cho Wintermute.
Bạn có thể thử tạo ví multisig bằng Gnosis Safe để xem. Sử dụng cùng hai địa chỉ EOA, nhưng tạo ví multisig trên hai chain khác nhau sẽ thấy rằng địa chỉ ví nhận được sẽ khác nhau.
Kết luận
Vậy là chúng ta đã cùng khám phá một số điểm nổi bật liên quan đến Account Abstraction. Nếu bạn thấy đề tài này thú vị và muốn thảo luận thêm, hãy tham gia nhóm Fomo Sapiens của chúng tôi. Mà nhân tiện, mình đã tạo ví multisig cho nhóm để nhận sự đóng góp, nếu bạn muốn ủng hộ chúng tôi, hãy gửi vào địa chỉ ETH này nhé!
0x38B63ee16CFA6522d364f3d54BaE738907130920
Lưu ý rằng đây là ví multisig và chỉ hoạt động trên mainnet của Ethereum. Nếu bạn gửi vào chain khác, số tiền sẽ không đến được như trường hợp của Wintermute! Hãy chắc chắn chỉ donate khi bạn thực sự muốn ủng hộ!
Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết đến cuối cùng! Mong được tiếp tục chia sẻ với các bạn trong những bài viết sau!
Mytour