Buzz
1. Mạng máy tính là gì?
Mạng máy tính (tiếng Anh: computer network) là hệ thống viễn thông kỹ thuật số cho phép các nút mạng chia sẻ tài nguyên với nhau. Trong mạng máy tính, các thiết bị trao đổi dữ liệu qua các kết nối (liên kết dữ liệu) giữa các nút mạng. Những kết nối này có thể được thực hiện qua dây cáp như cáp đồng hoặc cáp quang, hoặc qua phương tiện không dây như Wi-Fi.
Các thiết bị trong mạng máy tính đảm nhiệm các chức năng khởi động, định tuyến và kết thúc dữ liệu được gọi là các nút mạng. Những nút này thường được nhận diện qua địa chỉ mạng và có thể bao gồm máy chủ như máy tính cá nhân, điện thoại và máy chủ, cũng như phần cứng mạng như bộ định tuyến và switch. Hai thiết bị được coi là kết nối nếu chúng có thể trao đổi thông tin với nhau, dù chúng có kết nối trực tiếp hay không.
Các giao thức truyền thông dành riêng cho ứng dụng thường được xếp lớp, tức là mang theo trọng tải riêng biệt so với các giao thức truyền thông tổng quát khác.
Công nghệ mạng đòi hỏi sự quản lý chuyên nghiệp từ các kỹ sư mạng để đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả. Mạng máy tính hỗ trợ nhiều ứng dụng và dịch vụ như truy cập Internet, video và âm thanh kỹ thuật số, chia sẻ máy chủ và máy in, cũng như email và nhắn tin tức thời.
Các mạng máy tính khác nhau về phương pháp truyền tín hiệu, giao thức quản lý lưu lượng, kích thước, cấu trúc liên kết, cơ chế kiểm soát lưu lượng, và mục đích tổ chức. Trong số đó, Internet là mạng máy tính nổi tiếng nhất.
2. Các loại mạng máy tính
Mạng máy tính được phân loại thành các loại chính như: Mạng WAN, Mạng LAN, và Mạng MAN.
- LAN: Viết tắt của Local Area Network, hay còn gọi là 'mạng cục bộ', là mạng nội bộ trong một tòa nhà hoặc khu vực nhỏ (như trường học hay văn phòng), có phạm vi hoạt động khoảng vài km. Mạng này kết nối các máy chủ và máy trạm để chia sẻ tài nguyên và truyền tải thông tin.
LAN có ba đặc điểm chính:
+ Phạm vi hoạt động hạn chế từ vài mét đến 1 km.
+ Thường sử dụng kỹ thuật đơn giản với một đường cáp duy nhất nối tất cả các máy. Tốc độ truyền dữ liệu phổ biến là 10 Mbps, 100 Mbps, 1 Gbps, và gần đây là 100 Gbps.
+ Ba kiểu kiến trúc mạng LAN phổ biến bao gồm: Mạng bus (mạng tuyến tính), Mạng vòng, và Mạng sao.
- MAN: Viết tắt của Metropolitan Area Network, hay còn gọi là 'mạng đô thị', là mạng có quy mô lớn hơn LAN, với phạm vi hoạt động trong khoảng vài km.
Mạng MAN có thể kết nối các văn phòng gần nhau trong cùng một thành phố và có thể là mạng công cộng hoặc tư nhân với các đặc điểm sau:
+ Thường chỉ sử dụng tối đa hai đường cáp kết nối và không áp dụng các kỹ thuật chuyển mạch phức tạp.
+ Có khả năng hỗ trợ truyền tải dữ liệu, thoại và cả truyền hình.
Hiện nay, người ta thường dùng cáp quang để truyền tín hiệu, với tốc độ có thể đạt tới 10 Gbps.
- WAN: Viết tắt của Wide Area Network, hay còn gọi là 'mạng diện rộng', hoạt động trong khu vực địa lý lớn như quốc gia hoặc lục địa, với phạm vi từ vài trăm đến vài nghìn km. Mạng này kết nối các máy tính để thực hiện các chương trình cho người dùng, thường gọi là máy chủ hay máy lưu trữ. Các máy chính được kết nối qua các mạng con (subnet) để truyền thông điệp giữa các máy chủ.
Mạng con thường bao gồm hai thành phần chính:
+ Các kết nối vận chuyển như mạch, kênh, hoặc đường trung chuyển.
+ Các thiết bị chuyển tiếp dữ liệu.
Hầu hết các WAN sử dụng nhiều đường cáp hoặc đường dây điện thoại, mỗi đường dây kết nối với một cặp bộ định tuyến. Nếu hai bộ định tuyến không kết nối trực tiếp, chúng sẽ giao tiếp gián tiếp qua nhiều bộ định tuyến trung gian khác. Khi nhận một gói dữ liệu, bộ định tuyến lưu trữ gói cho đến khi đường dây sẵn sàng rồi chuyển tiếp gói đó, theo nguyên lý lưu trữ và chuyển tiếp (store-and-forward).
+ WAN có nhiều kiểu cấu hình sử dụng nguyên lý điểm đến điểm như mạng sao, mạng vòng, mạng cây, mạng hoàn chỉnh, mạng giao vòng, hoặc cấu hình không xác định.
3. Tin học lớp 6 - Bài 4: Mạng máy tính và Kết nối tri thức
Nội dung của bài học:
- Mạng máy tính chia sẻ những loại tài nguyên nào?
Trả lời: Mạng máy tính chia sẻ các loại tài nguyên như dữ liệu, thông tin, hình ảnh, âm thanh, và nhiều hơn nữa.
- Đưa ra một số ví dụ về lợi ích của mạng máy tính.
Trả lời: Với mạng máy tính, bạn A và bạn B có thể trao đổi thông tin với nhau một cách nhanh chóng và dễ dàng.
- Thảo luận cùng bạn về các lợi ích của mạng máy tính
Trả lời: Mạng máy tính mang lại nhiều lợi ích như việc chia sẻ tài nguyên, giao tiếp và trao đổi thông tin một cách thuận tiện và nhanh chóng giữa người dùng.
Các thành phần của mạng máy tính
- Quan sát Hình 2.1 và cho biết các thiết bị nào đang kết nối vào mạng?
Trả lời: Các thiết bị kết nối vào mạng bao gồm: Laptop, máy tính để bàn, điện thoại thông minh, máy in, và máy quét.
- Các thiết bị đó được kết nối với nhau như thế nào? Thông qua các thiết bị trung gian nào?
Trả lời: Các thiết bị được kết nối với nhau qua bộ chuyển mạch.
- Xem xét Hình 2.1 và trả lời:
a) Danh sách các thiết bị đầu cuối.
b) Danh sách các thiết bị kết nối.
Trả lời: Xem hình 2.1, ta nhận thấy:
a. Các thiết bị đầu cuối gồm: Máy in, máy quét, máy tính để bàn, laptop, điện thoại di động
b. Các thiết bị kết nối bao gồm: Bộ chuyển mạch, máy chủ, v.v.
- Liệt kê một số phương pháp kết nối không dây mà bạn biết.
Trả lời: Các phương pháp kết nối không dây bao gồm điện thoại và laptop.
- Đưa ra một ví dụ cho thấy kết nối không dây có ưu điểm hơn kết nối có dây.
Trả lời: Kết nối không dây tiện lợi hơn kết nối có dây vì chúng cho phép di chuyển linh hoạt và mang theo dễ dàng.
Bài tập luyện tập Tin học lớp 6, bài số 4
Luyện tập 1: Chọn các phương án chính xác.
Máy tính kết nối với nhau để làm gì?
A. Để chia sẻ thiết bị
B. Để tiết kiệm năng lượng
C. Trao đổi thông tin
D. Dễ dàng cho việc bảo trì.
Câu trả lời: Những phương án chính xác là:
A. Chia sẻ thiết bị
C. Trao đổi thông tin
Luyện tập 2: Hãy chọn những phương án đúng.
Thiết bị không dây trong Hình 2.2 là:
A. Máy tính để bàn
B. Máy tính xách tay
C. Điện thoại thông minh
D. Bộ phát sóng
Trả lời: Trong Hình 2.2, thiết bị nào có kết nối không dây là:
B. Laptop
C. Điện thoại thông minh
Phần Vận dụng Tin học lớp 6, bài 4
Vận dụng 1: Trong thư viện trường có 5 máy tính cần được kết nối thành một mạng. Có nhiều phương án kết nối khác nhau, chẳng hạn như:
Hãy vẽ hai cách khác nhau để kết nối các máy tính thành một mạng.
Trả lời: Vẽ như hình dưới đây:
Vận dụng 2:
Nhà An có điện thoại di động của bố, mẹ và một máy tính xách tay cùng kết nối Internet.
Theo bạn, các thiết bị này có được kết nối thành một mạng máy tính không? Nếu có, hãy chỉ rõ các thiết bị đầu cuối và thiết bị kết nối.
Trả lời: Các thiết bị này đã được kết nối thành một mạng máy tính. Trong đó:
- Các thiết bị đầu cuối: điện thoại di động, máy tính xách tay
- Thiết bị kết nối: Router mạng
