Tín phiếu và trái phiếu là thuật ngữ mà nhà đầu tư quen thuộc. Dưới đây, Mytour sẽ giải thích rõ hơn về tín phiếu, rủi ro, thanh khoản và sự khác biệt giữa hai loại này.
Tín phiếu là gì?
Tín phiếu là một dạng 'trái phiếu ngắn hạn' do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) hoặc Kho bạc Nhà nước phát hành. Theo quy định, tín phiếu có thời hạn dưới 12 tháng, trong khi trái phiếu có thời hạn trên 12 tháng. Đơn giản nói, đây là giấy tờ ghi nhận nợ ngắn hạn và được phát hành theo quy định để thực hiện việc vay tiền. Tín phiếu cũng xác nhận quyền lợi của chủ nợ về lợi tức cùng với các nghĩa vụ của bên phát hành.
Hiện nay, tại Việt Nam, có 2 loại tín phiếu phổ biến là tín phiếu NHNN và tín phiếu Kho bạc. Tín phiếu NHNN dành cho các tổ chức tín dụng có tài khoản thanh toán bằng đồng Việt Nam tại NHNN.
Tín phiếu có độ tin cậy cao, do được Nhà nước và Chính phủ phát hành. Trong môi trường kinh tế ổn định, chính trị bình thường và không chiến tranh, khả năng mất thanh toán nợ là 0. Vì vậy, các nhà đầu tư và tổ chức tín dụng thường lựa chọn tín phiếu là công cụ dự trữ tài sản. Tín phiếu được phát hành qua đấu thầu hoặc bắt buộc.
Mục đích chính của việc phát hành tín phiếu là để huy động vốn ngắn hạn, điều tiết sự luân chuyển của đồng tiền, và điều tiết lượng tiền trong lưu thông trên thị trường. Bên cạnh đó, sử dụng tín phiếu còn giúp kiềm chế lạm phát và kích cầu thị trường để ổn định tình hình kinh tế quốc gia.
Phân loại các loại tín phiếu
Như đã nói ở trên, tín phiếu được phân chia thành Tín phiếu ngân hàng Nhà nước và tín phiếu kho bạc.
Tín phiếu của ngân hàng Nhà nước
Tín phiếu ngân hàng Nhà nước do ngân hàng Nhà nước phát hành, là một công cụ được sử dụng để hút tiền và kiểm soát chính sách tiền tệ. Chúng được phát hành cho các tổ chức tín dụng đang hoạt động kinh doanh tại Việt Nam và có tài khoản thanh toán bằng Việt Nam đồng tại các ngân hàng trong nước. Các tổ chức tín dụng này phải có hoạt động và tính minh bạch theo quy định pháp luật.
Theo quy định, thời hạn của tín phiếu không vượt quá 364 ngày. Mệnh giá của tín phiếu là bội số của 100.000 đồng và tối thiểu là 100.000 đồng.
Tín phiếu ngân hàng Nhà nước được bán với giá thấp hơn mệnh giá và được thanh toán một lần bằng mệnh giá vào ngày tín phiếu đến hạn. Điều này còn được gọi là hình thức chiết khấu.
Tín phiếu kho bạc
Tín phiếu kho bạc được sử dụng để bù đắp những thiếu hụt tạm thời của ngân sách Nhà nước và tạo thêm phương tiện cho thị trường tài chính phát triển. Chúng có vai trò chứng nhận nợ ngắn hạn của Chính phủ và được phát hành bởi kho bạc Nhà nước. Mục đích chính của tín phiếu này là làm rõ những thiếu hụt tạm thời trong ngân sách Nhà nước.
Tín phiếu kho bạc được phát hành với mức chiết khấu cố định. Được bán ở mức chiết khấu dựa trên mệnh giá và được kho bạc Nhà nước chuộc lại đầy đủ mệnh giá vào thời hạn. Mức hạn của loại tín phiếu này được quy định bởi kho bạc Nhà nước, với các kỳ hạn ngắn như: 3 tháng, 6 tháng hoặc dưới 1 năm. Giá của tín phiếu này sẽ phụ thuộc vào thị trường sơ cấp hoặc thứ cấp. Lãi suất của việc đầu tư tín phiếu cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác ngoài thị trường.
Tín phiếu kho bạc có nhiều phương pháp phát hành và bán lại tương tự như các công cụ khác. Có thể bán trực tiếp cho nhà đầu tư hoặc thông qua các ngân hàng trung ương để bán lại cho nhà đầu tư khác. Đây là phương thức bán tín phiếu kho bạc phổ biến.
Phân biệt tín phiếu và trái phiếu
Sự khác biệt giữa trái phiếu chính phủ và trái phiếu doanh nghiệp
Tín phiếu được sử dụng với mục đích gì? Ảnh hưởng của việc phát hành tín phiếu đối với thị trường chứng khoán
Nếu các nhà đầu tư đã nắm vững cách phân loại tín phiếu, cùng với việc hiểu rõ tín phiếu kho bạc chỉ là công cụ nợ mà chính phủ sử dụng để điều chỉnh thu chi, thì họ cũng có thể hiểu được mục đích của việc phát hành tín phiếu từ Ngân hàng Nhà Nước. Điều này không chỉ giúp thắt chặt chính sách tài chính mà còn hỗ trợ trong việc điều tiết lưu thông tiền tệ.
Bơm và hút tiền trong lưu thông là một phần quan trọng của hoạt động điều tiết thanh khoản trong hệ thống tiền tệ. Mua và phát hành tín phiếu của Ngân hàng Nhà Nước là một trong những biện pháp thông thường để thực hiện việc này. Tuy nhiên, việc phát hành tín phiếu phụ thuộc vào bối cảnh và mục tiêu cụ thể tại thời điểm đó.
Ví dụ, trong thời gian gần đây, việc phát hành tín phiếu nhằm điều chỉnh lại thanh khoản và ổn định tỷ giá đã diễn ra với quy mô nhỏ và thời hạn ngắn (28 ngày). Theo các chuyên gia, điều này không gây ảnh hưởng lớn đến thị trường chứng khoán.
Thị trường chứng khoán biến động do nhiều nguyên nhân, và việc phát hành tín phiếu chỉ là một phần của những nguyên nhân đó. Nhà đầu tư có thể phản ứng khác nhau trước hoạt động này tùy thuộc vào lý do và tâm lý đầu tư của họ. Khi không thể dự đoán được khối lượng và ảnh hưởng của tín phiếu tiếp theo, nhà đầu tư thường sẽ đứng ngoài thị trường để quan sát và đánh giá.
Tất cả những thông tin liên quan đến kinh tế hoặc chính trị đều ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán, nhưng mức độ và tác động cụ thể yêu cầu phải có sự phân tích sâu sắc để đưa ra đánh giá chính xác. Đối với nhà đầu tư, việc nâng cao kiến thức và khả năng phân tích là cần thiết để tự tin hơn trong môi trường thị trường đầy biến động như hiện nay.
Dưới đây là những thông tin cơ bản về tín phiếu mà Mytour đã tổng hợp và muốn chia sẻ với các nhà đầu tư. Hy vọng bài viết này đã cung cấp thêm kiến thức hữu ích cho những ai quan tâm và theo dõi. Chúc các nhà đầu tư thành công trong sự nghiệp của mình!