Buzz
*Vẻ duyên dáng của tư thế và sự trang nghiêm
Qua cách viết tinh tế, Nguyễn Tuân đã thành công trong việc phác họa những đặc điểm tính cách của nhân vật.
-Một cá nhân kiêng nhẫn và kiêu hãnh.
+Tự trọng, không tham quyền và lợi ích: “Tôi luôn kiên trì viết câu đối mà không bị ảnh hưởng bởi vàng bạc hay quyền lực”.
+Kiêu hãnh và mạnh mẽ: “…những kẻ đấu tranh với thiên đàng, thách thức quyền uy, ngay cả khi tính toán trên đầu ngón tay cũng không thể xác định được ai là người chiến thắng…”
-Dũng cảm nhưng không quan tâm đến danh vọng và khó khăn, thậm chí cả cái chết
+Đối đầu với thế lực, bị giam giữ nhưng vẫn không quan trọng: “Cho dù đối mặt với cái chết, ông cũng không còn sợ hãi nữa…”
+Thái độ và hành vi tự do: Huấn Cao vẫn tỏ ra hào phóng khi nhận rượu và thịt từ người giam giữ, coi đó như một biểu hiện của sự tự do tinh thần, dù ở trong tình trạng giam cầm.
-Khinh thường những người biểu hiện quyền lực áp đặt
+Huấn Cao coi những người này như những kẻ tự phụ, và luôn phản đối chúng, dù trong môi trường đầy rẫy sự tàn nhẫn và lừa dối.
+Thái độ và lời nói của nhân vật rất khinh bỉ. Khi được viên quản ngục hỏi liệu có điều gì cần thiết không, ông trả lời bằng cách thản nhiên: “Anh cần gì? Tôi chỉ muốn một điều. Đừng để những kẻ như anh bước vào đây”. Tư duy và tư thế ấy luôn tỏ ra mạnh mẽ trong bối cảnh u ám của ngục tù.
*Tâm hồn tài hoa
-Tâm hồn cao cả và thanh tao
Huấn Cao ca ngợi lòng thiện lương, tức là bản chất tốt đẹp của con người: “Tôi nói thật đấy, ông Quản nên trở về nhà quê mình… Ở đây, khó giữ cho lòng thiện lương vững chắc và cuối cùng cũng sẽ mất đi sự trong sạch của cuộc đời”. Lời khuyên cuối cùng dành cho viên quản ngục thể hiện tâm hồn của nhân vật Huấn Cao vậy.
-Yêu cái đẹp và đồng cảm với người có tâm hồn cao quý
Huấn Cao có vẻ kiêu căng, nhưng khi hiểu được lòng chân thành của người quản ngục, ông tỏ ra hạnh phúc khi trao cho họ chữ viết, và còn thêm: “Chút nữa thì tôi đã mất đi một tấm lòng trong thế giới này”.
-Rất tài năng
+Thư pháp (nghệ thuật viết chữ Hán) từng là một phần của sở thích tinh tế của người xưa, kèm theo cầm, kì, thi, họa. Huấn Cao có khả năng viết chữ đẹp, “trong khu vực núi Sơn, mọi người vẫn khen ngợi khả năng viết chữ nhanh và đẹp của ông rất nhiều”. Chữ viết của Huấn Cao rất đẹp và chính xác.
+Sự tài năng đó chỉ dành cho những người đặc biệt: “Trong cuộc đời, tôi chỉ viết hai bộ tứ bình và một bức trung đường cho ba người bạn thân của tôi thôi”. Và lần này, như một trường hợp đặc biệt, ông đã trao chữ viết cho viên quản ngục, bởi vì “Tôi đánh giá cao tấm lòng đáng kính của các ông”.
+Người đó đã thực hiện lời hứa với viên quản ngục, biểu hiện sự tài năng xuất sắc của mình trong một tình huống đầy cảm xúc. Bằng cách đối lập, Nguyễn Tuân đã thể hiện chủ đề của truyện trong phần kết cuộc.
+Sự thanh cao của việc viết chữ đối lập với sự bẩn thỉu của nhà ngục: không gian bị hạn chế, ẩm ướt, tường nhòe nước, đất bị nhiễm phân chuột và gián.
+Hình ảnh đối lập giữa người tù bị gông cùm và người thầy thơ: một bên là hình ảnh mạnh mẽ, khổ cực, và một bên là hình ảnh nhỏ bé, yếu đuối của người thầy thơ cầm chậu mực, cùng với viên quản ngục vụng trộm đánh dấu chữ… nhưng lại trước mắt tôn trọng người tù.
→ Tất cả đều thể hiện sự sâu sắc: cái đẹp có thể nảy sinh từ sự tàn ác tồn tại trong ngục tù, nhờ một con người sắp chết. Lời khuyên của Huấn Cao cho viên quản ngục cũng nhấn mạnh ý nghĩa này: cái đẹp không thể tồn tại cùng với tội ác.
*Đánh giá về hình tượng Huấn Cao
-Hình tượng nhân vật Huấn Cao trong Chữ người tử tù biểu hiện sự hoàn mỹ của tinh thần, của tài năng kết hợp với cái đẹp của lòng nhân từ.
-Huấn Cao, giống như nhiều nhân vật chính trong Vang bóng một thời, phải là một người có tài năng xuất chúng. Tuy nhiên, trong Huấn Cao, ngoài tài năng, còn hiện diện vẻ đẹp của trí tuệ, sự tinh tế đối với thời đại và cái đẹp của lòng nhân từ. Điều này làm nổi bật hình tượng của Huấn Cao so với các nhân vật khác trong Vang bóng một thời.
