Tính cách của Vợ nhặt (tóm tắt)

Buzz

Nội dung bài viết

Đánh giá chi tiết về tác phẩm Vợ nhặt - Bài soạn Ngữ văn lớp 12. Câu 3. Từ câu chuyện, hiểu thêm về đời sống và tâm trạng của người nông dân nghèo trong giai đoạn đói năm 1945?

Xem thêm

Đọc tóm tắt

- Đánh giá chi tiết về tác phẩm Vợ nhặt.
- Bài soạn Ngữ văn lớp 12.
- Phân tích bài Vợ nhặt: Truyện ngắn của Kim Lân miêu tả tình cảnh thê thảm của người nông dân nước ta trong nạn đói năm 1945.
- Thể hiện bản chất tốt đẹp và sức sống kỳ diệu của họ.
- Tình huống truyện độc đáo, cách kể chuyện hấp dẫn, miêu tả tâm lý khá tinh tế, dựng đối thoại sinh động.
- Tác phẩm chia thành bốn phần, mỗi phần có ý chính riêng.
- Tên truyện "Vợ nhặt" thể hiện tình cảm và thân phận của người nông dân nghèo trong nạn đói năm 1945.

Đánh giá chi tiết về tác phẩm Vợ nhặt - Bài soạn Ngữ văn lớp 12. Câu 3. Từ câu chuyện, hiểu thêm về đời sống và tâm trạng của người nông dân nghèo trong giai đoạn đói năm 1945?

Phân tích bài Vợ nhặt

Nội dung chính

Lời giải chi tiết:

Truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân không chỉ miêu tả tình cảnh thê thảm của người nông dân nước ta trong nạn đói khủng khiếp năm 1945 mà còn thể hiện bản chất tốt đẹp và sức sống kỳ diệu của họ: ngay trên bờ vực của cái chết, họ vẫn hướng về sự sống, khát khao tổ ấm gia đình và thương yêu, đùm bọc lẫn nhau.

Nội dung nhân đạo sâu sắc và cảm động đó được thể hiện qua một tình huống truyện độc đáo, cách kể chuyện hấp dẫn, miêu tả tâm lý khá tinh tế, dựng đối thoại sinh động.

Hiểu biết tổng quan

Giải thích chi tiết:

Tóm tắt nội dung

Tràng, một người đàn ông nghèo khổ, sống trong xóm ngụ cư. Một ngày nọ, trong cảnh đói khát và tuyệt vọng, Tràng đưa về nhà một phụ nữ, người sau này trở thành vợ anh ta. Anh nhìn thấy vợ tương lai của mình đói rách, và anh mời cô ăn bốn bát bánh đúc với lời đùa. Mẹ già của Tràng chấp nhận người phụ nữ bất hạnh ấy làm con dâu với lòng đau đớn và thương xót. Tràng cảm thấy bản thân đã thay đổi. Từ việc đùa giỡn đến sự lo lắng, Tràng đã trở thành người chịu trách nhiệm, dù đêm đầu tiên của họ đầy khó khăn và tiếng khóc than. Bà mẹ nghèo đã chuẩn bị cho họ hai bát cháo và một nồi chè đặc biệt. Miếng cám chát nhưng Tràng vẫn đứng bên vợ hướng về một tương lai mới. Trong tâm trí anh, hình ảnh những người đói đến phá kho thóc và lá cờ đỏ tung bay.

Câu hỏi 1

Câu 1 (trang 33 SGK Ngữ văn 12 tập 2)

Từ cốt truyện, có thể chia tác phẩm thành bao nhiêu phần? Ý chính của từng phần là gì? Cách mà cốt truyện được diễn dịch ra sao?

Giải thích chi tiết:

* Tác phẩm có thể được chia thành bốn phần:

- Phần 1: Từ đầu đến 'hài lòng với bản thân': Tràng đưa người vợ nhặt về nhà.

- Phần 2: Tiếp theo đến 'đẩy xe bò về': Kể về việc hai người gặp nhau và trở thành vợ chồng.

- Phần 3: Tiếp theo đến 'nước mắt chảy ròng ròng': Tình thương của người mẹ nghèo.

- Phần 4: Phần còn lại: Niềm tin vào một tương lai tươi sáng.

* Cốt truyện

Cốt truyện đã được phát triển một cách tự nhiên và logic, các sự kiện trong truyện đều bắt nguồn từ việc Tràng cưới vợ trong hoàn cảnh khó khăn đói khát: giữa những ngày khó khăn, một Tràng già, 'điên rồ' đưa về nhà một người phụ nữ 'rẻ tiền' để cưới. Cốt truyện bắt đầu từ đó: sự kiện hài hước này tất nhiên gây ra sự thương cảm và sự châm biếm; sau đó, một màn kịch vui vẻ được diễn ra trong nhà cụ Tứ. Cuối cùng, tác giả đã tìm ra một con đường thoát cho câu chuyện: giữa âm thanh của chiếc trống thuế, khi mọi người đều đến bước nóc, hình ảnh lá cờ của Việt Minh và nhóm người phá hủy kho thóc của Nhật trong một câu chuyện mơ hồ và xa xôi (Nghe đâu tận Thái Nguyên, Bắc Giang) xuất hiện và ám ảnh trong tâm trí của Tràng.

Câu 2

Câu 2 (trang 33 SGK Ngữ văn 12 tập 2)

Tại sao cư dân xóm ngụ cư lại bất ngờ khi thấy Tràng đưa một phụ nữ lạ về nhà? Sự ngạc nhiên của nhân vật trong truyện thể hiện tác giả đã sáng tạo tình huống truyện như thế nào? Tác dụng của tình huống đó đối với nội dung và ý nghĩa của tác phẩm?

Lời giải chi tiết:

a. Cư dân xóm ngụ cư và những nhân vật khác trong truyện, bao gồm bà cụ Tứ, và cả Tràng, đều ngạc nhiên khi Tràng có vợ giữa hoàn cảnh đói khốn đang đe dọa.

- Tình hình:

+ Tràng có ngoại hình xấu, lời nói thô kệch.

+ Tràng nghèo khổ, sống trong xóm ngụ cư (không có ruộng đất). Không có cơ hội lấy vợ. Trong thời kỳ đói khủng khiếp, cái chết ngày một gần, mọi người đang tìm cách sống qua ngày, thì đột nhiên Tràng lấy vợ. Trong cảnh đói đến chết, Tràng 'nhặt' được vợ giống như 'nhặt' thêm miếng ăn, nhưng đồng thời cũng là nhặt thêm tai họa. Vì vậy, việc Tràng có vợ là một sự bất ngờ lạ lùng, gây cười nhưng cũng buồn.

- Cư dân xóm ngụ cư bất ngờ, bàn tán, đánh giá, nhưng cũng suy nghĩ: 'Chúng có thể sống qua cơn đói này không?' rồi im lặng.

- Bà cụ Tứ, mẹ Tràng, càng bất ngờ hơn. Bà không hiểu gì, nhưng 'im lặng' với nỗi lo riêng của bà và mọi người: 'Chúng có thể sống qua cơn đói này không?'

- Tràng cũng bất ngờ với hạnh phúc của mình. 'Nhìn cô ấy ngồi ở giữa nhà, anh ta vẫn còn đang hoài nghi.' Ngay cả vào buổi sáng hôm sau, Tràng vẫn chưa hết kinh ngạc.

b. Sự bất ngờ này cho thấy tác giả đã xây dựng một tình huống truyện độc đáo. Tình huống truyện mà Kim Lân tạo ra vừa bất ngờ, vừa nghịch lý nhưng cũng vừa hợp lý.

- Nông dân trong thời kỳ đói khủng khiếp năm 1945, với hơn hai triệu người chết đói, giá trị của con người thật sự rẻ tiền, có thể 'nhặt' được vợ một cách dễ dàng.

- Nhưng họ vẫn khao khát có một gia đình, hy vọng vào tương lai, ngay cả khi đang đối mặt với cái chết.

c. Qua tình huống này, tác phẩm thể hiện rõ giá trị thực tế, nhân đạo và nghệ thuật

* Giá trị thực tế: phê phán tội ác của thực dân, phát xít qua bức tranh u tối về cảnh chết đói.

- 'Nhặt vợ' được coi là 'nhặt' hạnh phúc, nhưng khi nó không còn là hạnh phúc mà trở thành một tai họa cuộc sống.

Đói đến đỉnh điểm đẩy người phụ nữ này tự đề xuất cầu hôn. Chỉ vì đói mà người phụ nữ tội nghiệp này ăn cả 'bốn bát bánh đúc' trong lời đùa. Chỉ cần vài từ nói đùa, cô đã chấp nhận đi cùng Tràng. Giá trị của con người bị coi thường khi chỉ vì cùng hoàn cảnh, đói đến nỗi phải trở nên không biết xấu hổ, liều lĩnh, không ngần ngại.

* Giá trị nhân đạo: Tình yêu thương, sự giúp đỡ, và khao khát sống, hạnh phúc...

Điều mà Kim Lân muốn truyền đạt là trong hoàn cảnh thảm họa, giá trị nhân văn không mất đi, con người vẫn cố gắng để sống, để sinh con, để hướng tới tương lai. Người phụ nữ đi cùng Tràng đã chọn trốn thoát khỏi cảnh đói, cảnh chết để hướng tới sự sống. Bà cụ Tứ, một người phụ nữ luôn nói về tương lai, về hạnh phúc sau này, mang lại hy vọng cho con cháu. Đặc biệt, Tràng, giữa cảnh chết đói, vẫn dám cưới vợ, vẫn mơ về tương lai và hạnh phúc. Đúng như tác giả đã nói, ý nghĩa lớn nhất: người nghèo, giữa cảnh chết đói, vẫn không ngừng khao khát hạnh phúc.

- Về nghệ thuật: tình huống độc đáo khiến câu chuyện phát triển một cách tự nhiên, làm nổi bật những cảnh đời, những thân phận khốn khổ của con người, làm rõ chủ đề tư tưởng của tác phẩm.

Câu 3

Câu 3 (trang 133 SGK Ngữ văn 12 tập 2)

Dựa vào nội dung truyện, giải thích tên truyện Vợ nhặt. Qua tình huống trong truyện, hiểu thêm về tình cảm và thân phận của người nông dân nghèo trong nạn đói năm 1945?

Lời giải chi tiết:

+ Vợ là người đồng hành quan trọng, chia sẻ cuộc đời với người chồng. Để có vợ, theo phong tục, người ta phải tìm hiểu và cưới hợp pháp, trang trọng.

+ 'Nhặt': hành động nhặt được những thứ nhỏ, thường là bị rơi.

=> 'Nhặt vợ': Tên truyện đã chỉ ra tình huống kỳ lạ khi Tràng có vợ một cách dễ dàng như nhặt được rơm, rác trên đường, cụ thể là Tràng 'nhặt được vợ' chỉ bằng vài câu nói đùa và bốn bát bánh đúc.

=> Qua việc 'nhặt được vợ' của Tràng, tác giả làm nổi bật tình hình và thân phận của người nông dân nghèo trong thời kỳ đói khốn năm 1945. Đồng thời, qua đó, cũng thể hiện sự yêu thương, chăm sóc, và ý chí sống, hy vọng của con người trong hoàn cảnh khó khăn.

Câu 4

Câu 4 (trang 33 SGK Ngữ văn 12 tập 2)

Khát khao tổ ấm gia đình trong lòng Tràng được thể hiện một cách rõ ràng và sâu sắc qua những hành động và suy nghĩ của anh. Dù đối mặt với nạn đói và cái chết, Tràng vẫn không ngừng khao khát hạnh phúc gia đình. Khi quyết định đón người phụ nữ về làm vợ, Tràng tỏ ra mạnh mẽ và dứt khoát, cho thấy sự quyết tâm và kiên định của anh trong việc tạo dựng một tổ ấm gia đình. Trên đường về nhà, Tràng không chỉ tỏ ra vui vẻ mà còn mang trong mình niềm hạnh phúc lâng lâng khi cảm nhận được sự hiện diện của người vợ mới. Buổi sáng đầu tiên có vợ, Tràng cảm thấy mình trở nên mới mẻ và trách nhiệm hơn, hiểu rõ hơn về ý nghĩa của một tổ ấm gia đình. Nhờ vào việc miêu tả tinh tế và sâu sắc này, tác giả đã thành công trong việc khắc họa niềm khát khao tổ ấm gia đình của nhân vật Tràng.

Câu 5

Câu 5 (trang 33 SGK Ngữ văn 12 tập 2)

Tâm trạng phức tạp của bà cụ Tứ được thể hiện qua sự kết hợp của nhiều cảm xúc khác nhau. Ban đầu, bà cảm thấy ngạc nhiên và bối rối trước sự việc. Tuy nhiên, khi hiểu ra tình hình, bà cảm thấy mừng mừng, nhưng cũng xót xa và buồn bã vì số phận đắng cay của đứa con. Tuy nhiên, trên hết, tình yêu thương và lòng mẹ bà vẫn chi phối mọi suy nghĩ và hành động của bà. Bà cụ Tứ không chỉ là biểu tượng của nỗi khổ của cuộc sống mà còn là nguồn động viên và hy vọng cho con cháu. Tác giả đã vô cùng tinh tế khi khắc họa tâm trạng phức tạp của bà cụ Tứ, từ sự ngạc nhiên đến xót thương và hy vọng.

Câu 6

Câu 6 (trang 33 SGK Ngữ văn 12 tập 2)

Nghệ thuật viết truyện của Kim Lân làm nổi bật bằng cách kể chuyện tự nhiên và lôi cuốn. Cảnh chết đói và những bữa cơm ngày đói được miêu tả một cách chân thực và gây ấn tượng mạnh mẽ cho độc giả. Tâm trạng và tâm lý của nhân vật được miêu tả một cách tinh tế và tự nhiên, giúp độc giả dễ dàng đồng cảm và hiểu rõ hơn về họ. Ngôn ngữ của nhân vật phản ánh đời sống và tính cách của họ một cách chân thực và sinh động. Tất cả những yếu tố này đã tạo nên một câu chuyện sâu sắc và đầy ý nghĩa, làm nổi bật giá trị nhân văn và tình cảm con người.

Luyện tập

Lời giải chi tiết:

Câu 1 (trang 33 SGK Ngữ văn 12 tập 2)

Trong tác phẩm, chi tiết gì khiến anh chị cảm thấy xúc động và ghi nhớ sâu sắc nhất? Vì sao?

+ Ví dụ: một chi tiết nhỏ như nồi “chè khoán” → hiện lên với ý nghĩa lớn lao và cảm động:

• Thể hiện tình yêu thương chan chứa và lòng nhân ái của bà mẹ lao động nghèo, muốn đảm bảo bữa cơm cho gia đình.

• Cho thấy sự lạc quan của người phụ nữ đã trải qua nhiều khó khăn trong cuộc sống: “khối nhà còn chả có cám mà ăn đấy”.

• Mùi đắng của cháo cám là biểu tượng cho nỗi khổ cực và nghèo đói của dân tộc trong nạn đói 1945.

Câu 2 (trang 33 SGK Ngữ văn 12 tập 2)

Phân tích ý nghĩa của phần kết của truyện.

- Phần kết là sự tiếp diễn tự nhiên của mâu thuẫn nội tại trong câu chuyện: dân làng đang phải đối mặt với nạn đói nhưng vẫn phải đóng thuế cho chính quyền. Vì vậy, nhân vật như Tràng đã suy nghĩ về lá cờ Việt Minh.

- Phần kết cũng thể hiện tư tưởng nhân đạo mới - nhân đạo cộng sản. Tư tưởng này không chỉ thể hiện sự đồng cảm với những người bị bất công, mà còn khuyến khích họ tự giải phóng mình. Đây cũng là quan điểm của phương pháp sáng tác hiện thực xã hội chủ nghĩa, mà truyện đã hoàn thành từ năm 1955, phản ánh sự tiến bộ so với các tác phẩm trước đó.

- Kết thúc mở cửa, để lại cho độc giả nhiều suy tư và cảm nhận sâu xa.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Tác phẩm Vợ nhặt của Kim Lân miêu tả tình cảnh của người nông dân nghèo trong nạn đói năm 1945 như thế nào?

Tác phẩm Vợ nhặt của Kim Lân thể hiện rõ tình cảnh nghèo khổ, tuyệt vọng của người nông dân trong nạn đói năm 1945. Mặc dù đối diện với cái chết, họ vẫn khao khát sống và hy vọng vào một tương lai tươi sáng, thể hiện qua việc Tràng cưới vợ trong hoàn cảnh bi thương.

Tại sao Tràng lại quyết định cưới vợ trong hoàn cảnh đói kém năm 1945?

Tràng quyết định cưới vợ vì khao khát có một gia đình, một tổ ấm dù trong tình cảnh đói khát, chứng minh sự khát vọng sống và tìm kiếm hạnh phúc ngay cả khi cái chết đang cận kề. Hành động này thể hiện một niềm tin mạnh mẽ vào tương lai.

Tại sao cư dân xóm ngụ cư lại bất ngờ khi thấy Tràng đưa vợ về?

Cư dân xóm ngụ cư bất ngờ vì Tràng, một người đàn ông nghèo, xấu xí và sống trong hoàn cảnh khó khăn, lại có thể 'nhặt' được vợ trong khi xung quanh mọi người đều đang cố gắng sinh tồn trong cảnh đói khát. Sự ngạc nhiên này làm nổi bật hoàn cảnh bi thảm của nông dân thời đó.

Tác giả Kim Lân đã sử dụng tình huống gì để thể hiện giá trị nhân đạo trong Vợ nhặt?

Kim Lân đã tạo ra một tình huống nghịch lý nhưng hợp lý, khi Tràng 'nhặt' được vợ trong cảnh đói khổ. Tình huống này không chỉ phản ánh sự tàn bạo của nạn đói mà còn bộc lộ niềm khao khát sống và tình yêu thương, khát vọng hạnh phúc của con người trong hoàn cảnh bi thương.

Tên truyện Vợ nhặt mang ý nghĩa gì về tình cảnh của người nông dân nghèo năm 1945?

Tên truyện 'Vợ nhặt' ám chỉ tình huống kỳ lạ khi Tràng cưới vợ dễ dàng như nhặt rác. Điều này phản ánh sự khổ cực của người nông dân nghèo trong nạn đói năm 1945, khi con người trở nên rẻ mạt và hoàn cảnh quyết định số phận họ.

Tâm trạng của bà cụ Tứ trong Vợ nhặt thay đổi như thế nào sau khi Tràng đưa vợ về?

Bà cụ Tứ trải qua một loạt cảm xúc từ ngạc nhiên, bối rối đến xót xa và mừng vui khi con trai có vợ, mặc dù bà hiểu rằng hoàn cảnh của gia đình rất khó khăn. Tâm trạng của bà phản ánh tình yêu thương và nỗi lo lắng cho con cái trong hoàn cảnh nghèo đói.

Nghệ thuật kể chuyện của Kim Lân trong Vợ nhặt có gì đặc biệt?

Kim Lân sử dụng nghệ thuật kể chuyện tự nhiên và sinh động, miêu tả chân thực cảnh đói khổ và cuộc sống nghèo khó. Cách kể chuyện tinh tế giúp tạo sự đồng cảm, đồng thời làm nổi bật các giá trị nhân văn và tình cảm con người trong hoàn cảnh khốn khó.

Khát khao tổ ấm gia đình của Tràng trong Vợ nhặt được thể hiện như thế nào?

Tràng thể hiện khát khao tổ ấm gia đình qua hành động quyết định cưới vợ trong hoàn cảnh đói khổ. Dù đối diện với cái chết, Tràng vẫn giữ niềm tin vào hạnh phúc gia đình và mong muốn xây dựng một tổ ấm cho mình, thể hiện niềm hy vọng và khát vọng sống mạnh mẽ.