1. Tuyến giáp và vai trò quan trọng
Tuyến giáp là một tuyến nội tiết lớn nhất trong cơ thể con người. Nó sản xuất các hormone giáp trạng bao gồm Thyroxine (T4, có tên gọi từ 4 phân tử iot trong cấu trúc), và tri-iodo-thyronine (T3).
Vị trí đặc trưng của tuyến giáp
Vị trí của tuyến giáp ở phía trước cổ, hình dạng giống như một con bướm và tiếp xúc với khí quản. Vị trí này tương ứng với khu vực từ cột sống cổ số 5 đến cột sống ngực số 1.
Tính chất của tuyến giáp
Tăng cường quá trình trao đổi chất, thúc đẩy sự phát triển.
Tăng cường hoạt động của tim, tăng sự co bóp.
Ảnh hưởng đến chức năng của tuyến sinh dục và tuyến sữa.
Điều chỉnh quá trình sinh nhiệt, tăng hàm lượng đường trong máu.
-
Thúc đẩy sự phát triển và hoàn thiện hệ thần kinh từ khi trong bào thai.
Điều chỉnh hàm lượng canxi trong máu ở mức ổn định 1%; điều chỉnh hàm lượng phospho trong máu.
Hình ảnh minh họa vị trí và tính chất bình thường của tuyến giáp trong cơ thể con người
Trong danh sách bệnh về tuyến giáp, có không ít vấn đề phổ biến. Trong đó, bệnh di truyền chiếm tỷ lệ lớn:
Suy giáp
Suy giáp là tình trạng tuyến giáp hoạt động kém hiệu quả dần dần. Nguyên nhân của tình trạng này có thể là do tuyến giáp bị một phần cắt bỏ do u tuyến, bị nhiễm khuẩn gây viêm, bị bướu áp lên tuyến giáp, và một số nguyên nhân khác,...
Bệnh cường giáp
Cường giáp (hay còn gọi là cường giáp trạng) là tình trạng tuyến giáp sản xuất hormone tuyến giáp quá mức. Người mắc bệnh này, dù có ăn uống đủ chất thế nào đi nữa, vẫn gặp vấn đề giảm cân. Thường xuyên gặp tình trạng khó ngủ, nóng bừng trong người, tiết mồ hôi nhiều, tim đập nhanh, tăng huyết áp, và tuyến giáp phát triển lớn hơn so với bình thường.
Ung thư tuyến giáp
Ung thư tuyến giáp chiếm phần nhỏ chỉ khoảng 1% tổng số ca ung thư. Hầu hết các trường hợp ung thư tuyến giáp là loại biệt hoá tốt, tiến triển chậm, có giai đoạn ẩn kéo dài, và phương pháp điều trị chính là phẫu thuật. Nếu được phát hiện và can thiệp kịp thời và tích cực, hầu hết bệnh nhân ung thư tuyến giáp có triển vọng dự báo tốt. Ung thư tuyến giáp có thể bao gồm: Carcinôm tuyến giáp dạng nhú, chiếm 80% số ca ung thư tuyến giáp.
Hình ảnh minh họa về bệnh ung thư tuyến giáp
4. Khi nào cần phải thực hiện xét nghiệm hormon tuyến giáp?
Tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của cơ thể. Vì vậy, mọi dấu hiệu liên quan đến tuyến giáp đều cần được lưu ý để dự đoán bệnh lý và phòng ngừa, điều trị kịp thời trước khi trở nên nghiêm trọng.
Khi nào nên khám tuyến giáp?
Những người có người thân trong gia đình mắc các bệnh lý về tuyến giáp như u tuyến giáp, ung thư tuyến giáp... cần phải đi kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm bệnh về tuyến giáp. Hoặc bất kỳ ai cảm thấy có dấu hiệu không bình thường ở tuyến giáp như: sờ thấy tuyến giáp phình to hơn bình thường, có hạch ở tuyến giáp, khó nuốt, cảm giác khó chịu ở tuyến giáp, thay đổi cân nặng đột ngột... nên đi xét nghiệm tuyến giáp để làm rõ tình trạng sức khỏe.
Khi nào nên thực hiện xét nghiệm tuyến giáp khi có dấu hiệu bất thường
Các xét nghiệm cần thực hiện để đánh giá tình trạng của tuyến giáp
Để xác định liệu tuyến giáp có bình thường hay có dấu hiệu bệnh, các bác sĩ sẽ chỉ định kiểm tra và thực hiện các xét nghiệm như:
-
Siêu âm tuyến giáp: để đánh giá kích thước và các yếu tố bất thường của tuyến giáp. Siêu âm cũng có thể phát hiện ung thư tuyến giáp.
-
Xét nghiệm máu: để đánh giá chức năng của tuyến giáp thông qua các chỉ số TSH, T3, FT3, T4, FT4 hoặc một số kháng thể khác liên quan đến tuyến giáp.
-
Kiểm tra nồng độ I - ốt: để phát hiện các bệnh như cường giáp hoặc suy giáp.
-
Xạ hình tuyến giáp
-
Sinh thiết tuyến giáp: là phương pháp lấy mẫu tế bào từ tuyến giáp để xác định tình trạng bệnh lý, đặc biệt là ung thư tuyến giáp.
Bất kỳ ai cũng có thể mắc phải các bệnh lý liên quan đến tuyến giáp. Vì vậy, để duy trì sức khỏe của tuyến giáp, cần phải cân đối chế độ dinh dưỡng, đảm bảo lượng I - ốt đủ mức, không quá nhiều cũng không quá ít. Đồng thời, cần thực hiện kiểm tra định kỳ hoặc xét nghiệm tuyến giáp khi cần thiết để phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh liên quan.