Tỉnh Cửu Long

Tỉnh Cửu Long là một tỉnh đã từng tồn tại ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, Việt Nam.

Vị trí địa lý

Tỉnh Cửu Long nằm ở vị trí địa lý:

• Phía đông tiếp giáp với tỉnh Tiền Giang và Bến Tre, với ranh giới là sông Cổ Chiên
• Phía tây giáp tỉnh Hậu Giang, với ranh giới là sông Hậu
• Phía nam tiếp giáp với Biển Đông
• Phía bắc tiếp giáp với tỉnh Đồng Tháp.

Quá trình lịch sử

Tỉnh Cửu Long được thành lập vào tháng 2 năm 1976 theo quyết định của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam, nhằm sáp nhập hai tỉnh Vĩnh Long và Trà Vinh. Tuy nhiên, vào ngày 26 tháng 12 năm 1991, tỉnh này lại được chia thành hai tỉnh độc lập theo nghị quyết của Quốc hội khóa VIII, kỳ họp thứ 10.

Khi mới hợp nhất, tỉnh Cửu Long bao gồm 2 thị xã là Vĩnh Long (thị xã chính) và Trà Vinh, cùng với 12 huyện: Bình Minh, Cái Nhum, Càng Long, Cầu Kè, Cầu Ngang, Châu Thành Đông, Châu Thành Tây, Tam Bình, Tiểu Cần, Trà Cú, Trà Ôn, và Vũng Liêm.

Theo Quyết định số 62-CP của Hội đồng Chính phủ Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam ngày 11 tháng 3 năm 1977, đã thực hiện các sự thay đổi và hợp nhất các huyện như sau:

• Hợp nhất huyện Châu Thành Tây (ngoại trừ 2 xã Tân Ngãi và Tân Hòa), huyện Cái Nhum cùng với 2 xã Hòa Hiệp và Hậu Lộc từ huyện Tam Bình thành huyện Long Hồ
• Sáp nhập huyện Bình Minh vào huyện Tam Bình
• Sáp nhập huyện Trà Ôn (ngoại trừ 3 xã: Hòa Bình, Xuân Hiệp, Thới Hòa) và 2 xã Long Thới, Tiểu Cần từ huyện Tiểu Cần vào huyện Cầu Kè
• Sáp nhập xã Hiếu Tử từ huyện Tiểu Cần và 5 xã Nguyệt Hóa, Lương Hóa, Đa Lộc, Thanh Mỹ, Sông Lộc từ huyện Châu Thành Đông vào huyện Càng Long
• Sáp nhập 3 xã Hòa Bình, Xuân Hiệp, Thới Hòa từ huyện Trà Ôn vào huyện Vũng Liêm
• Sáp nhập 4 xã Hòa Thuận, Lương Hòa, Hưng Mỹ, Phước Hào từ huyện Châu Thành Đông vào huyện Cầu Ngang
• Sáp nhập 3 xã Tập Ngãi, Hùng Hòa, Tân Hòa từ huyện Tiểu Cần vào huyện Trà Cú
• Sáp nhập xã Long Đức từ huyện Châu Thành Đông vào thị xã Trà Vinh
• Sáp nhập 2 xã Tân Ngãi và Tân Hòa từ huyện Châu Thành Tây vào thị xã Vĩnh Long.

Vào năm 1980, tỉnh Cửu Long bao gồm 2 thị xã là Vĩnh Long (thị xã chính) và Trà Vinh, cùng với 7 huyện: Cầu Kè, Cầu Ngang, Càng Long, Long Hồ, Tam Bình, Trà Cú, và Vũng Liêm.

Ngày 29 tháng 9 năm 1981, một số huyện cũ được tái lập: Tiểu Cần (thực tế), Bình Minh, và Trà Ôn (theo văn bản); thành lập huyện Châu Thành từ 5 xã của huyện Châu Thành Đông cũ thuộc huyện Cầu Ngang và 4 xã từ huyện Cầu Ngang; lập huyện Mang Thít từ phần đất của huyện Cái Nhum cũ; và huyện Duyên Hải từ một phần huyện Cầu Ngang.

Ngày 17 tháng 4 năm 1986, huyện Mang Thít được sáp nhập vào huyện Long Hồ. Tại thời điểm này, tỉnh Cửu Long bao gồm 2 thị xã Vĩnh Long (thị xã chính) và Trà Vinh, cùng với 12 huyện: Bình Minh, Càng Long, Cầu Kè, Cầu Ngang, Châu Thành, Duyên Hải, Long Hồ, Tam Bình, Tiểu Cần, Trà Cú, Trà Ôn, và Vũng Liêm.

Ngày 26 tháng 12 năm 1991, Quốc hội khóa VIII, kỳ họp thứ 10, đã quyết định chia tỉnh Cửu Long để tái lập hai tỉnh mới là Trà Vinh và Vĩnh Long:

• Tỉnh Trà Vinh bao gồm thị xã Trà Vinh và 7 huyện: Càng Long, Cầu Kè, Cầu Ngang, Châu Thành, Duyên Hải, Tiểu Cần, và Trà Cú.
• Tỉnh Vĩnh Long bao gồm thị xã Vĩnh Long và 5 huyện: Bình Minh, Long Hồ, Tam Bình, Trà Ôn, và Vũng Liêm.