Câu chuyện về việc ra đời của Lễ hội Roóng Poọc Sapa
Nguồn gốc của Lễ hội Roóng Poọc Sapa
Người Giáy, hay còn được gọi là Nhắng, Dẳng, Pâu Thìn, Cùi Chu, Xạ, là một trong các dân tộc Tày - Thái, sinh sống tại bản Tả Van, Lào Cai. Họ chủ yếu làm nghề nông, nuôi trồng và chăn nuôi. Lễ hội Roóng Poọc Sapa có ý nghĩa rất quan trọng đối với họ.
Người Giáy chủ yếu sinh sống tại các khu vực như Bát Xát, Mường Khương, Bảo Thắng, Cam Đường, Than Uyên, Sapa, Lào Cai
Trong ngôn ngữ của người Giáy, 'Roóng' có nghĩa là xuống, còn 'Poọc' mang ý nghĩa là đồng ruộng hoặc hội nhiều người tham gia
Lễ hội Roóng Poọc Sapa là dịp kết thúc một tháng Tết sum họp và đồng thời mở đầu cho một năm mới tràn đầy công việc, tăng cường hiệu suất lao động
Thời gian và địa điểm tổ chức Lễ hội Roóng Poọc Sapa
Theo truyền thống, hàng năm vào ngày Thìn tháng Giêng âm lịch, Lễ hội Roóng Poọc Sapa sẽ diễn ra trên cánh đồng phẳng bên đầu bản, gần làng của người Giáy.
Trong trường hợp thời tiết ấm áp, nhiều du khách từ trong và ngoài nước sẽ tích cực tham gia vào lễ hội sôi động này, và người dân trong làng cũng chào đón họ một cách nồng hậu và niềm nở
Lễ hội bắt đầu với các tiết mục văn nghệ đặc sắc của cô gái trong bản làm điểm nhấn cho sự kiện sắp diễn ra
Lễ hội diễn ra trong không khí vui vẻ và đa dạng
Lễ hội Roóng Poọc Sapa diễn ra như thế nào?
3.1. Quá trình chuẩn bị cho Lễ hội Roóng Poọc Sapa
Sáng sớm, các người đứng đầu trong làng đến nhà chủ làng chuẩn bị các vật phẩm cúng cho lễ hội. Một cây còn cao được đặt ở trung tâm, trên đỉnh treo một vòng mặt trời và mặt trăng được làm từ tre và giấy đỏ và vàng.
Bàn cúng của thầy mo sẽ bao gồm các đồ tượng trưng cho sự phát triển như: vải, trứng, măng, bạc trắng và 6 quả trứng của các cô gái chưa lập gia đình. Tất cả cúng đều phải hoàn thành trước 7 giờ sáng.
Mytour.vn sẽ hướng dẫn bạn chi tiết về cách sắp xếp bàn cúng. Trên bàn cúng, có một bát gạo lớn được đặt trên tấm vải mộc trắng, cắm 5 nén hương (3 nén sau, 2 nén trước), trước bát hương có 5 chén lớn để rót nước trà hoặc rượu cúng, 2 đĩa trứng luộc nhuộm đỏ, 1 dĩa đồ trang sức bạc vàng, 1 dĩa cá chiên, 2 củ măng vầu, xôi đỏ 7 bát, 7 đôi đũa, bỏng ngọt 5 bát, 1 bát nước lã (có 5 hào bạc trắng để phù phép), và 6 quả còn của cô gái chưa lập gia đình (mỗi bên hai quả).
Trong lễ cúng tại ngày hội Roóng Poọc, thầy cúng mặc áo dài cài khuy nách. Sau khi thắp 3 nén nhang và vái 3 lạy, thầy cúng bắt đầu đọc bài lễ.
Tiếp theo, thầy cúng sẽ gieo quẻ xin âm dương, cầu mong cuộc sống phồn thịnh, gia đạo bình an, lúa cây tốt tươi, và mọi điều may mắn cho cộng đồng.
Sau đó, thầy cúng thắp vàng mã. Tất cả quà cúng trong ngày được mang vào bàn thờ trước. Quy trình cúng đã hoàn tất.
Bàn cúng thần Thổ địa trong lễ hội bao gồm tiền giả, trái cây, trứng,...
3.3. Phần vui của lễ hội Roóng Poọc Sapa
Sau khi phần lễ nghi diễn ra nghiêm túc kết thúc, dàn nhạc trống, chiêng, kèn pí sẽ bắt đầu âm nhạc thông báo về các trò chơi truyền thống sắp diễn ra. Lúc này, mọi người trong làng sẽ tham gia vào các trò chơi như ném còn và kéo co. Ngoài ra còn có nhiều trò chơi dân gian khác như bịt mắt bắt dê và thi cày ruộng.
Âm nhạc từ dàn trống, chiêng, và kèn pí sẽ bắt đầu để khởi đầu cho những trò chơi sôi động sắp diễn ra
Trò chơi đầu tiên là ném còn. Người cao tuổi sẽ chia làm hai đội nam nữ, mỗi đội sẽ ném 6 quả còn, tượng trưng cho 3 lần khai mạc cuộc chơi. Mọi người sẽ tham gia hết mình vào trò chơi, và khi phông còn bị thủng sẽ báo hiệu một năm mùa màng bội thu.
Không khí vô cùng sôi động. Mọi người đều hò reo và cổ vũ nồng hậu trong trò chơi ném còn của lễ hội Roóng Poọc Sapa
Sau trò chơi ném còn, đến lượt trò chơi kéo co. Một nhóm nam đứng ở phía đông cầm phần gốc dây, còn phía nữ cầm phần ngọn. Khi tiếng trống kèn vang lên, phía nam thường kéo thắng vì đại diện cho đằng đông và mặt trời, trong khi phía nữ giả vờ thua, dựa vào điềm báo cho một mùa màng bội thu.
Sau phần lễ trang nghiêm là lúc nam nữ trong làng có cơ hội thể hiện bản thân qua trò chơi kéo co. Mọi người cùng tham gia, và nếu có cơ hội, bạn cũng có thể tham gia vào trò chơi này!
Thách thức bản thân với trò vật cây. Người dẫn cổ vũ đứng chật kín nhau, mọi người đều tươi cười hết mình, bởi lâu rồi không có dịp sum họp vui vẻ như thế này
Các em nhỏ không kém phần năng động như các anh chị trong làng, tham gia vào các trò chơi vận động như bịt mắt bắt vịt. Các cổ động viên hai bên cố gắng hướng dẫn các em, tạo ra không khí vui vẻ và sôi động!
Để chơi trò đi cà kheo, người chơi cần có sức khỏe tốt và kỹ năng linh hoạt của toàn bộ cơ thể!
Đặc biệt hơn, du khách quốc tế cũng có cơ hội tham gia trò chơi dân gian đặc sắc bịt mắt bắt dê, mang lại nhiều tiếng cười cho mọi người
Thanh niên trong bản cố gắng hết sức giành chiến thắng trong cuộc thi cày ruộng
Jacqueline Ngo
Nguồn: Tổng hợp