Buzz
1. Tình trạng sản lượng nuôi trồng thủy sản hiện nay của nước ta là gì?
Sự phát triển ấn tượng của sản lượng nuôi trồng thủy sản ở Việt Nam từ năm 1995 đến 2020 cùng với những thành tựu nổi bật trong ngành là dấu hiệu tích cực về tiềm năng và sự phát triển của lĩnh vực này. Dưới đây là những điểm nổi bật.
Nguồn ảnh: Siêu tầm
- Tăng trưởng ấn tượng: Sản lượng nuôi trồng thủy sản tăng gấp 11 lần từ năm 1995 đến 2020 là một thành tựu nổi bật, phản ánh sự phát triển nhanh chóng của ngành trong thời gian ngắn. Tốc độ tăng trưởng hàng năm đạt 10% là con số đáng chú ý.
- Cải thiện năng suất: Dù diện tích mặt nước nuôi trồng không tăng nhiều trong giai đoạn này, sản lượng lại tăng trưởng mạnh mẽ. Điều này chứng tỏ sự nâng cao về năng suất và quy trình sản xuất.
- Sản phẩm chủ lực: Cá tra và tôm thẻ chân trắng là những sản phẩm chính của ngành nuôi trồng thủy sản tại Việt Nam, được sản xuất theo các tiêu chuẩn quản lý chất lượng và an toàn thực phẩm quốc tế, đảm bảo sản phẩm đạt yêu cầu xuất khẩu vào các thị trường khó tính.
- Đa dạng sản phẩm: Việt Nam đã phát triển nhiều loại sản phẩm thủy sản, bao gồm cá biển, tôm hùm, nhuyễn thể hai mảnh vỏ, và nhiều loại khác, mở rộng thị trường và tối ưu hóa giá trị kinh tế.
- Ngành chế biến thủy sản: Ngành chế biến thủy sản tại Việt Nam được xếp vào mức khá trên toàn cầu và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc gia về vệ sinh an toàn thực phẩm. Điều này giúp sản phẩm thủy sản của Việt Nam có khả năng xuất khẩu sang các thị trường quốc tế khó tính như Nhật Bản, EU, Hoa Kỳ, và Canada.
Để duy trì và mở rộng bền vững ngành nuôi trồng thủy sản, cần tiếp tục thực hiện quản lý tài nguyên thủy sản một cách bền vững, nâng cao chất lượng sản phẩm và cải thiện khả năng tiếp cận thị trường quốc tế. Việt Nam cũng cần chú ý đến các vấn đề về môi trường và xã hội liên quan để bảo đảm sự phát triển bền vững của ngành này.
2. Tiềm năng lớn trong nuôi trồng thủy sản
Việt Nam sở hữu tiềm năng to lớn cho ngành nuôi trồng thủy sản nhờ vào tài nguyên thiên nhiên phong phú, bao gồm cả môi trường nước lợ và nước mặn. Dưới đây là những điểm nổi bật về tiềm năng này:
Bờ biển và cửa sông: Bờ biển dài 3.260 km của Việt Nam tạo điều kiện lý tưởng cho nuôi trồng thủy sản biển nhờ vào nhiều cửa sông và lạch đổ ra biển. Điều này cung cấp nhiều lựa chọn môi trường nuôi trồng và hỗ trợ việc sản xuất nhiều loại thủy sản khác nhau.
Hệ thống đảo và vùng biển đảo: Việt Nam sở hữu hàng nghìn đảo lớn nhỏ, tạo điều kiện lý tưởng cho việc nuôi trồng thủy sản. Các khu vực đảo này cung cấp nhiều loại thủy sản đặc biệt và có thể là nền tảng để xây dựng các cơ sở hậu cần cho ngành cá.
Nguồn nước ngọt: Với hơn 2.860 con sông cùng nhiều hồ, ao, ruộng trũng và rừng ngập mặn, Việt Nam có tiềm năng phong phú cho việc phát triển thủy sản nước ngọt. Điều này bao gồm việc nuôi cá, tôm và các loài thủy sản khác trong các môi trường nước ngọt đa dạng.
Lưu vực sông Hồng và sông Cửu Long: Hai lưu vực sông Hồng và sông Cửu Long đều có tiềm năng lớn cho nuôi trồng thủy sản nước ngọt. Với sự quản lý hợp lý, có thể phát triển các dự án nuôi trồng bền vững và hiệu quả tại các khu vực này.
Để tận dụng triệt để tiềm năng này, cần thiết lập kế hoạch quản lý bền vững, đầu tư vào công nghệ và cơ sở hạ tầng, cải thiện kết nối trong chuỗi cung ứng, và đảm bảo rằng sự phát triển ngành nuôi trồng thủy sản diễn ra đồng thời với bảo vệ môi trường và lợi ích của cộng đồng địa phương.
3. Những thách thức trong nuôi trồng thủy sản
Những hạn chế và khó khăn trong ngành nuôi trồng và chế biến thủy sản tại Việt Nam là những thách thức cần được giải quyết để đảm bảo sự phát triển bền vững và tối ưu hóa giá trị kinh tế. Dưới đây là một số giải pháp để vượt qua những vấn đề này:
Mở rộng quy mô sản xuất: Để cải thiện kiểm soát môi trường và quản lý dịch bệnh, cần khuyến khích sự tập trung và mở rộng quy mô sản xuất thủy sản. Điều này có thể thực hiện thông qua việc hỗ trợ doanh nghiệp và người nuôi trong việc đầu tư vào cơ sở sản xuất lớn hơn và hiện đại hóa quy trình.
Đầu tư vào cơ sở hạ tầng: Xây dựng hệ thống hạ tầng thuỷ sản đồng bộ và riêng biệt sẽ giúp nâng cao quản lý và tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên. Bao gồm việc xây dựng và duy trì hệ thống nuôi trồng thủy sản, cung cấp nước và quản lý môi trường.
Quản lý nguồn giống và thức ăn: Đảm bảo nguồn giống thuỷ sản không bị bệnh và thức ăn có chất lượng là rất quan trọng để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Chính phủ và ngành công nghiệp cần hợp tác để cải thiện quản lý nguồn giống và thức ăn.
Tăng cường sự độc lập trong kinh doanh: Khuyến khích doanh nghiệp và người nuôi trở nên độc lập hơn, tránh sự phụ thuộc vào các công ty liên doanh hoặc công ty có vốn đầu tư nước ngoài. Điều này giúp nâng cao khả năng đàm phán và tạo giá trị gia tăng trong chuỗi cung ứng.
Ứng phó với biến đổi khí hậu: Đối mặt với thách thức từ biến đổi khí hậu đòi hỏi đầu tư vào các biện pháp bảo vệ và thích nghi, cũng như chuyển đổi sang các loại thủy sản phù hợp với điều kiện môi trường mới. Biến đổi khí hậu cũng có thể làm gia tăng nguy cơ dịch bệnh và ảnh hưởng đến quá trình nuôi trồng.
Tạo giá trị gia tăng và xây dựng thương hiệu: Để gia tăng giá trị sản phẩm, cần tập trung vào nghiên cứu, phát triển, chế biến và tiếp thị. Xây dựng thương hiệu và chỉ dẫn địa lý giúp nâng cao giá trị sản phẩm thủy sản.
Mở rộng thị trường: Khám phá và kết nối với các thị trường quốc tế có thể tạo cơ hội xuất khẩu mới và cân bằng cơ cấu thị trường. Để thành công, cần nghiên cứu nhu cầu thị trường, quy định nhập khẩu và yếu tố cạnh tranh. Đảm bảo sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế và có chứng nhận như GlobalGAP, ASC, và BAP sẽ giúp xây dựng lòng tin và tối ưu hóa giá trị kinh tế từ ngành nuôi trồng thủy sản.
Chi phí sản xuất cao: Chi phí sản xuất thủy sản ở Việt Nam vẫn cao so với các nước khác. Biến đổi khí hậu và nước biển dâng làm giảm năng suất và ảnh hưởng đến diện tích nuôi trồng. Các vấn đề liên quan đến sự chồng chéo và mâu thuẫn trong việc sử dụng tài nguyên cũng kìm hãm sự phát triển của ngành.
Để đảm bảo sự phát triển bền vững, các biện pháp cần được thực hiện thông qua sự hợp tác chặt chẽ giữa chính phủ, ngành công nghiệp và các bên liên quan khác.
