Tinh linh nguyên tố

Tinh linh nguyên tố (tiếng Anh: elemental) hay Tứ đại Tinh linh là các sinh vật liên kết với bốn nguyên tố cổ điển. Chúng là những dạng sống siêu nhiên trong thần thoại Châu Âu, thường xuất hiện trong các tác phẩm về bí thuật và giả kim thời kỳ Phục Hưng, đặc biệt được mô tả chi tiết trong các tác phẩm của Paracelsus từ thế kỷ 16. Theo Paracelsus và các học trò của ông, tứ đại tinh linh tương ứng với bốn nguyên tố sau đây:

• Thổ tinh linh Gnome
• Thủy tinh linh Undine
• Phong tinh linh Sylph
• Hỏa tinh linh Salamander.

Tinh linh nguyên tố thường bị nhầm lẫn với các loài tiên, elf và pixie trong các tác phẩm giả tưởng.

Ý nghĩa từ nguyên

Tinh linh là từ Hán Việt chỉ phần hồn, thần thức của con người hoặc linh tính của các loài vật và tự nhiên, hoặc có thể hiểu là 'phần linh hồn của vật chất'. Trong đó, Tinh (精) thường chỉ những thực thể tâm linh liên kết với thiên nhiên (như Sơn Tinh và Thủy Tinh), Linh (靈) mang ý nghĩa linh thiêng và Nguyên tố đề cập đến bốn nguyên tố cổ điển.

Diễn biến lịch sử

Khái niệm Tinh linh nguyên tố của Paracelsus được phát triển từ các truyền thống lâu đời trong thần thoại và tôn giáo. Các chủ đề phổ biến liên quan có thể thấy trong văn hóa dân gian, thuyết vật linh và thuyết nhân hình. Ví dụ về những sinh vật như Pygmy được lấy cảm hứng từ thần thoại Hy Lạp.

Các nguyên tố thổ, thủy, phong và hỏa được xem là những yếu tố cơ bản của tự nhiên. Hệ thống này đóng vai trò chủ đạo trong thế giới cổ điển và có ảnh hưởng sâu rộng đến triết học tự nhiên thời Trung cổ. Mặc dù Paracelsus đã áp dụng những nền tảng này và các tên gọi quen thuộc của các sinh vật nguyên tố, ông đã sử dụng chúng để trình bày những ý tưởng mới mở rộng từ hệ thống triết học riêng của mình. Homunculus cũng là một khái niệm khác của ông từ các truyền thống giả kim thuật, khoa học và văn hóa dân gian trước đó.

Tinh linh trong nghệ thuật và giải trí

Các tinh linh nguyên tố đã trở thành một chủng tộc nổi tiếng trong văn học lãng mạn sau này. Thậm chí vào thế kỷ 17, các tinh linh đã xuất hiện trong các tác phẩm của John Dryden. Alexander Pope đã lấy cảm hứng từ

Cuốn tiểu thuyết ngắn về Undine của Fouqué là một ví dụ điển hình về ảnh hưởng mạnh mẽ của tinh linh trong văn học. Hơn nữa, tinh linh nguyên tố cũng đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhóm siêu anh hùng DC Comics, The Elementals, bao gồm các nhân vật Gnome, Sylph, Salamander và Undine.

Blackwood đã giới thiệu tinh linh nguyên tố trong tiểu thuyết ngắn The Nemesis of Fire. Các tinh linh liên quan đến bốn nguyên tố cổ điển xuất hiện trong các tác phẩm của Michael Moorcock, đặc biệt là trong tiểu thuyết Elric of Melniboné năm 1972, và một biến thể của chúng đã xuất hiện trong trò chơi nhập vai Dungeons & Dragons vào những năm 1970. Khái niệm này đã được mở rộng trong nhiều trò chơi và phim khác kể từ đó.

Tinh linh thường xuất hiện trong các sản phẩm giải trí của Nhật Bản như anime, manga, trò chơi và light novel. Trong những tác phẩm này, tinh linh thường được miêu tả như một chủng tộc cao cấp trong thế giới fantasy, ví dụ như là đối trọng của thiên sứ và ác ma trong tác phẩm Về chuyện tôi chuyển sinh thành Slime!

• Tiên tộc

• Elf
• Pixie
• Homuculus