1. Cấu trúc và chức năng
Tĩnh mạch cảnh là tĩnh mạch ở vùng cổ. Mỗi tĩnh mạch cảnh có nhánh bên trong và bên ngoài. Tĩnh mạch cảnh ngoài bắt đầu từ tuyến nước bọt gần tai, đi ngang với góc của hàm dưới rồi chạy xuống cổ đến giữa xương đòn ở phía sau của cơ ức đòn - chũm, kết thúc ở tĩnh mạch dưới đòn phía trước.
Cấu trúc
Bên ngoài của tĩnh mạch cảnh ngoài được bao phủ bởi nhiều lớp cơ trơn chứa cấu trúc collagen, bên trong là tế bào nội mô, phân cách với cơ ức đòn - chũm bởi lớp đầu của màng cổ sâu. Phía trên tĩnh mạch cảnh ngoài là phần da cổ, màng bì và màng tích hợp với dây thần kinh cổ ở da, song song với dây thần kinh cơ lớn.
Tĩnh mạch cảnh ngoài là một trong những tĩnh mạch chính ở vùng cổ
Chức năng
Tĩnh mạch cảnh nhánh ngoài thu nhận máu từ tĩnh mạch bề mặt của đầu và một số khu vực sâu hơn của đầu trước khi hợp nhất với tĩnh mạch dưới đòn. Cuối cùng, nó đổ vào tĩnh mạch chủ trước để trở về tim.
2. Hiện tượng giãn tĩnh mạch cảnh ngoài và một số bệnh lý phổ biến
Khi tĩnh mạch cảnh ngoài có vấn đề, có thể là dấu hiệu cảnh báo về tình trạng sức khỏe lo ngại, đặc biệt là về tim mạch. Trong thực hành lâm sàng, áp lực tăng lên ở tĩnh mạch chủ trên hoặc tâm nhĩ có thể khiến máu chảy ngược vào tĩnh mạch cảnh trong và ngoài.
Do tĩnh mạch cảnh trong nằm sâu bên trong cơ ức đòn - chũm, nên khó để sờ hoặc quan sát. Trong khi đó, tĩnh mạch cảnh nhánh nằm trên bề mặt, nổi lên rõ ràng khi căng. Hiện tượng tĩnh mạch cổ nổi rõ thường xảy ra ở người lớn tuổi, nhưng cũng có thể xuất hiện ở người trẻ do nhiều nguyên nhân khác nhau.
Nếu tĩnh mạch vùng cổ nổi rõ kèm theo đau ngực, khó thở,... có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý như:
Suy tim phải
Tình trạng này xảy ra khi chức năng tâm thất hoặc tâm nhĩ phải không đẩy máu như bình thường. Thông thường, nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này là do bên trái tim suy yếu, làm cho bên phải phải làm việc cực kỳ hơn dẫn đến suy yếu theo thời gian. Ngoài việc tĩnh mạch cổ căng phồng, người bệnh thường xuyên cảm thấy khó thở, sưng phù, mệt mỏi.
Tĩnh mạch cổ nổi rõ có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nguy hiểm
Tăng huyết áp động mạch phổi
Khi áp lực máu giữa phổi và tim tăng cao sẽ dẫn đến tăng huyết áp động mạch phổi. Tùy thuộc vào mức độ, người bệnh có thể có các triệu chứng khác nhau. Những trường hợp nhẹ, người bệnh có thể không thấy bất kỳ biểu hiện nào. Tuy nhiên, những bệnh nhân nặng có thể gặp đau ngực, khó thở, phù nề hoặc thậm chí là mất ý thức, hôn mê. Đồng thời, áp lực tăng cũng làm tĩnh mạch ở vùng cổ căng phồng và nổi lên rõ rệt.
Viêm màng ngoài tim co thắt
Viêm màng ngoài tim co thắt thường là tình trạng mạn tính. Màng ngoài tim có thể trở nên dày hơn hoặc bị vôi hóa. Sự cản trở trong lưu thông máu có thể gây ra sự giãn nở của các tĩnh mạch, bao gồm cả tĩnh mạch cảnh ngoài. Tình trạng này kéo dài có thể gây ra những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, thậm chí là đe dọa tính mạng.
Tắc nghẽn tĩnh mạch chủ trên
Tĩnh mạch cổ kết nối với tĩnh mạch chủ trên, một trong những tĩnh mạch chính của cơ thể chịu trách nhiệm vận chuyển máu từ cánh tay, ngực, cổ và đầu về tim. Khi tĩnh mạch chủ trên bị tắc nghẽn, áp lực máu tăng lên các tĩnh mạch cổ và các khu vực khác. Khi bệnh tiến triển, người bệnh có thể gặp đau ngực, ho ra máu, khó thở, giãn tĩnh mạch vùng cổ,...
Áp lực từ tim bị chèn ép lên tĩnh mạch cổ có thể dẫn đến sự căng phồng
Chèn ép tim
Tim bị chèn ép do máu và dịch tích ở túi ngoài mang tim. Tình trạng này cần được cấp cứu ngay lập tức để tránh biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng như sốc hoặc xuất huyết hoặc vỡ thành tâm thất. Người bệnh có thể phát hiện triệu chứng như đau ngực, khó thở, và sưng phồng tĩnh mạch cảnh trong và ngoài do máu ứ đọng.
Tràn khí màng phổi
Tràn khí màng phổi là tình trạng phổi bị xẹp (một phần hoặc toàn bộ), dẫn đến sự tích tụ không khí ở giữa phổi và thành ngực, được gọi là khoang màng phổi, gây áp lực lên lồng ngực. Điều này có thể dẫn đến giảm lưu lượng máu đến tim, gây ra sự giãn nở của các tĩnh mạch.
Hẹp van ba lá
Khi van ba lá bị hẹp, máu trong tâm nhĩ phải và tâm thất phải sẽ bị hạn chế. Điều này gây ra sự ứ đọng máu trong tâm nhĩ và tạo áp lực lên các tĩnh mạch xung quanh, bao gồm cả tĩnh mạch cảnh, dẫn đến sự căng phồng.
Vấn đề liên quan đến tĩnh mạch cảnh ngoài có thể không gây đau hoặc vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của bệnh lý nguy hiểm. Vì vậy, bạn nên tìm đến bác sĩ chuyên khoa để kiểm tra và xử lý nếu cần. Thăm khám định kỳ cũng quan trọng để theo dõi tình trạng sức khỏe và tìm ra các vấn đề tim mạch.
Chuyên khoa Tim mạch tại Mytour là địa chỉ đáng tin cậy để kiểm tra và điều trị các vấn đề về tĩnh mạch cảnh ngoài. Với đội ngũ y bác sĩ có chuyên môn và trang thiết bị hiện đại, quý khách hàng có thể hoàn toàn yên tâm về chất lượng dịch vụ.
Để kiểm tra và đánh giá tình trạng sức khỏe của bạn, hãy thăm Mytour định kỳ