Cách đây không lâu, khi chiếc điện thoại có dung lượng RAM từ 3GB đến 4GB đã được coi là lớn, không nhiều người sử dụng biết rằng RAM ảo đã tồn tại trên thị trường.
RAM ảo xuất hiện trong vài năm gần đây, quảng cáo với việc cung cấp dung lượng RAM lên đến 12GB hoặc 16GB. Trong bối cảnh khi 8GB RAM trở thành tiêu chuẩn, tính năng này trở nên quan trọng để thu hút sự chú ý. Theo lời quảng cáo, RAM ảo mang lại không gian lưu trữ thêm, hỗ trợ đa nhiệm và giúp điện thoại hoạt động mượt mà hơn.
Các nhà sản xuất Trung Quốc là những người đầu tiên đưa RAM ảo vào sử dụng, sau đó các đại gia như Samsung cũng tham gia. Nhưng liệu RAM ảo có đáng tin cậy như tin đồn hay chỉ là chiêu trò quảng cáo? Cùng tìm hiểu trong bài viết này.
Khám phá RAM ảo là gì?
RAM ảo, cái tên mà không cần giải thích, nói lên tất cả. Đây không chỉ là một khái niệm trên tờ giấy, mà là sự đổi mới đỉnh cao, khi dung lượng RAM mở rộng lên 16GB hoặc thậm chí 24GB theo lời quảng cáo của các nhà sản xuất điện thoại. Nhưng có lúc chúng ta có thể bị nhầm lẫn.
Thanh RAM vật lý, tốc độ chóe lọe, nhanh hơn nhiều lần so với bộ nhớ điện thoại, nhưng nó không thể ghi nhớ. RAM là người hùng tạm thời, giữ lại dòng dữ liệu đang khởi động để hệ thống truy xuất tác vụ nhanh chóng hơn, chẳng còn cản trở của việc tìm kiếm trong bộ nhớ lưu trữ.
Tại sao lại có RAM ảo và nó đến từ đâu? Điều này không phải là mới từ gần đây, mà đã xuất hiện từ thời đại của Android thế hệ đầu tiên vào những năm 2015, với tính năng chuyển đổi RAM ảo tự động. Nhưng lúc đó, bộ nhớ chưa thực sự nhanh, và có vẻ như không có nhiều ích lợi, nên các nhà sản xuất cũng ít nói về nó.
RAM ảo, đơn giản là một phân vùng khác của ổ cứng hay bộ nhớ lưu trữ, còn được biết đến là Swap Memory. Theo thời gian, tiêu chuẩn bộ nhớ UFS 3.1 và UFS 4.0 đã trải qua nhiều cải tiến về tốc độ, thậm chí có thể sánh ngang với SSD NVMe PCIe Gen 3, làm cho việc sử dụng một phân vùng nhỏ để tạo RAM ảo trở nên hợp lý cho các nhà sản xuất.
Trong chiến lược quảng bá sản phẩm và các tính năng cơ bản trên điện thoại thông minh ngày nay, RAM ảo đã trở thành một yếu tố không thể thiếu. Mỗi nhãn hiệu đặt tên cho tính năng này theo cách riêng để làm nổi bật sản phẩm. Ví dụ, Samsung gọi nó là RAM Plus.
Đối với các nhà sản xuất Trung Quốc, tên gọi của RAM ảo cũng đa dạng. OPPO sử dụng tên gọi RAM+, vivo vẫn giữ nguyên là RAM ảo trong khi Realme chọn tên Dynamic RAM Expansion. Tính năng này có sẵn trong cài đặt, cho phép người dùng linh hoạt bật, tắt hoặc điều chỉnh các thông số.
Các Ưu Điểm Đặc Biệt của RAM ảo
Swap Memory có khả năng thay thế một cách hiệu quả các tính năng của RAM thật. Nó có thể chuyển và lưu trữ các ứng dụng đang chạy sang chế độ nền hoặc ngủ đông, giúp chúng truy xuất dữ liệu nhanh chóng hơn và tránh chiếm nhiều bộ nhớ RAM thật, ngăn chặn việc buộc đóng và khởi động lại ứng dụng.
Nói rằng RAM ảo không mang lại lợi ích gì là không chính xác. Thực tế, RAM ảo đem đến nhiều lợi ích mà nhiều người không để ý. Nếu chỉ sử dụng dung lượng mặc định của RAM thật, việc mở quá nhiều ứng dụng và lưu trữ dưới nền sẽ gặp hạn chế. Điều này buộc máy phải thường xuyên dọn dẹp file rác, chiếm nhiều dung lượng RAM hơn và làm máy trở nên kém mượt mà.
Với vai trò quan trọng, RAM ảo đóng gói thông tin và ứng dụng chạy để chuyển đến phân vùng Swap Memory, giải phóng không gian quý báu trên RAM cho các ứng dụng khác.
Khi muốn truy cập lại ứng dụng chạy nền, hệ thống sử dụng khu vực Swap Memory, tối ưu hóa quá trình này và tránh khỏi việc khởi động lại ứng dụng từ đầu.
Lợi Ích Rõ Ràng, Nhưng Hậu Quả Thế Nào?
Tính năng RAM ảo được tích hợp trong hệ thống nhưng không kích hoạt mặc định, tùy thuộc vào sự chủ động của người dùng. Việc sử dụng RAM ảo không phải lúc nào cũng không đổi và đòi hỏi một số điều chỉnh từ phía người dùng.
Đầu tiên, RAM ảo là một khu vực trên ổ cứng được gọi là Swap Memory. Hành động lưu và xóa dữ liệu trên RAM ảo tương đương với việc thao tác trên bộ nhớ trong của thiết bị. Bất kỳ ổ cứng thể rắn hoặc SSD nào cũng có tuổi thọ hạn chế.
Tuổi thọ của ổ cứng được thể hiện qua dung lượng TB đã đọc ghi trên đó. Ví dụ, nếu điện thoại của bạn là 512GB, việc ghi và xóa dữ liệu 512GB tương ứng với việc sử dụng 1024GB tuổi thọ của ổ cứng. Thông thường, các loại ổ cứng từ trung bình đến chất lượng cao có tuổi thọ khoảng từ vài trăm TB đến vài nghìn TB.
Sử dụng bộ nhớ SSD làm RAM ảo có thể chiếm đến hàng trăm GB mỗi ngày, đặc biệt khi làm nhiều công việc đa nhiệm và sử dụng điện thoại liên tục. Điều này có thể làm hỏng bộ nhớ trong nhanh chóng, đạt đến giới hạn tuổi thọ và không thể lưu trữ thêm.
Hơn nữa, truy xuất dữ liệu từ phân vùng Swap Memory chỉ có tác dụng với các ứng dụng đang chạy nền. Điều này đồng nghĩa rằng khi bạn đang thực hiện đa nhiệm với nhiều ứng dụng trên điện thoại màn hình gập, RAM ảo sẽ không còn có tác dụng và ý nghĩa gì nữa.
Nếu bạn kích hoạt tính năng mở rộng bộ nhớ RAM, máy có thể trở nên nóng và tốn nhiều tài nguyên hơn. Hệ thống phải liên tục làm việc để chuyển dữ liệu từ Swap Memory sang RAM thật để tiếp tục sử dụng. Nếu hệ thống không được tối ưu hóa và liên tục chuyển các phần mềm hệ thống sang Swap Memory, máy có thể trở nên nóng.
Tại sao nhà sản xuất đang tích cực giới thiệu về RAM ảo?
Lý do hàng đầu mà các nhà sản xuất Android giới thiệu nhiều hơn về tính năng RAM ảo là vì thị trường đang bão hòa. Điều này buộc họ phải nghiên cứu và tạo điểm nhấn độc đáo để quảng bá điện thoại. RAM ảo được xem như tính năng mở rộng RAM trên điện thoại.
Nếu bạn chọn chiếc điện thoại giá rẻ với RAM 16GB, có thể bạn sẽ cảm thấy hài lòng hơn so với việc mua Galaxy S23 Ultra với RAM 8GB, đúng không?
Hơn nữa, cải tiến tốc độ truy xuất dữ liệu và tiếp cận với chuẩn bộ nhớ trong, chuyển đổi sang phân vùng Swap Memory trở nên chấp nhận được.
Điều này hỗ trợ giảm độ trễ trên các khu vực RAM ảo so với RAM thật, thu ngắn khoảng cách và khó nhận biết bằng mắt thường. Vì vậy, Swap Memory được coi là giải pháp tốt để điện thoại giải phóng nhiều không gian bộ nhớ RAM để chạy ứng dụng.
Tóm tắt
RAM ảo tính đến thời điểm hiện tại trên những chiếc điện thoại có tiêu chuẩn bộ nhớ UFS 3.1 trở lên đã rất hoàn thiện và mang lại nhiều ưu điểm. Song song với đó còn vài hạn chế nhỏ, nhưng trên những chiếc điện thoại từ tầm trung trở lên đã được trang bị bộ vi xử lý mạnh mẽ nên không cần quá lo lắng.
Tuy nhiên, tính năng này trên các điện thoại thông thường hoặc cấp thấp không nên kỳ vọng quá nhiều, vì tiêu chuẩn bộ nhớ thấp và tốc độ truy xuất dữ liệu chỉ ở mức chấp nhận được. Việc chuyển đổi sang sử dụng phân vùng Swap Memory không mang lại nhiều lợi ích.
- Xem thêm bài viết trong danh mục Thị trường