1. Khám phá về vàng da ở trẻ sơ sinh
Có thể nói, ai cũng có khả năng gặp vàng da, nhưng thường xảy ra nhiều ở trẻ sơ sinh đặc biệt là trẻ sinh non. Thông tin thống kê cho thấy từ 25 - 30% trẻ sơ sinh đủ tháng bị vàng da, tỷ lệ này còn cao hơn đối với trẻ sinh non.
Lý giải tại sao trẻ sơ sinh thường bị vàng da, do khi còn ở trong bào thai, tất cả quá trình hoạt động và trao đổi chất đều phụ thuộc vào cơ thể người mẹ. Sau khi ra đời, cơ thể trẻ tách rời và phải tự hô hấp, tuần hoàn. Do đó, hồng cầu trong máu khi còn ở trong bào thai không phù hợp với trẻ sơ sinh, buộc phải thay đổi, quá trình này bắt đầu từ tuần đầu tiên.
Trong quá trình thay đổi hồng cầu, nồng độ Bilirubin tăng cao trong máu làm cho da trở nên vàng. Việc vận chuyển và xử lý Bilirubin tại gan của trẻ còn hạn chế nên vàng da dễ xảy ra.
Nồng độ bilirubin tăng cao trong máu dẫn đến tình trạng vàng da
Thường gặp ở trẻ sơ sinh là vàng da sinh lý, tình trạng này thường giải quyết sau khi bé đạt 2 - 3 tuần tuổi. Lúc này, chức năng gan đã hoàn thiện, khả năng chuyển hóa Bilirubin trong máu cũng tốt hơn nên vàng da sẽ biến mất.
Tuy nhiên, ngoài vàng da sinh lý, có tình trạng vàng da bệnh lý cần bố mẹ lưu ý. Đây có thể là dấu hiệu cơ thể bé đang gặp vấn đề, cần đưa bé đến cơ sở y tế để theo dõi và điều trị kịp thời.
2. Vàng da ở trẻ sơ sinh có nguy hiểm không?
Thường thì vàng da sinh lý sẽ tự biến mất sau 2 - 3 tuần và không phải lo ngại. Nhưng nếu bé có vàng da bệnh lý, đó là điều nguy hiểm, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của bé.
Nếu vàng da là do bệnh lý, đây là một tình trạng nguy hiểm
Nhiều bà mẹ lo lắng về vàng da bệnh lý vì đây là tình trạng không bình thường. Điều này chỉ ra rằng lượng bilirubin trong máu của trẻ sơ sinh quá cao, vượt qua hàng rào máu não, gây ra những biến chứng nguy hiểm, được gọi là biến chứng do tăng bilirubin.
3. Nhận biết vàng da bệnh lý ở trẻ sơ sinh
Vàng da bệnh lý ở trẻ rất nguy hiểm, vì vậy mẹ cần chú ý để theo dõi và điều trị kịp thời. Có thể nhận biết bằng cách:
Vàng da xuất hiện sớm
Thường thì nếu vàng da xuất hiện sớm ở trẻ sơ sinh, chẳng hạn trong 24 giờ sau khi sinh, thì có khả năng cao là vàng da bệnh lý. Khi phát hiện điều này, bố mẹ nên đưa bé đến bệnh viện ngay để điều trị kịp thời.
Vàng da lan xuống dưới đùi
Nếu vàng da ở trẻ sơ sinh lan xuống dưới đùi hoặc dưới mức đùi, điều này cho thấy lượng bilirubin trong máu quá cao, nhưng chức năng gan của trẻ vẫn chưa hoàn thiện nên không thể thải ra. Vì vậy, việc vàng da xuất hiện ở đùi hoặc dưới đùi cũng là tín hiệu cần đưa bé đến bệnh viện ngay.
Vàng da kèm theo một số dấu hiệu
Nếu trẻ có vàng da cùng với các dấu hiệu khác như: lừ đừ, bỏ bú, sốt cao,... thì có khả năng cao là vàng da bệnh lý. Do đó, nếu thấy bé có những dấu hiệu này, bố mẹ nên đưa bé đến bệnh viện ngay để được điều trị kịp thời.
Nếu bé có vàng da cùng các dấu hiệu như sốt cao, bỏ bú,... có thể là vàng da bệnh lý
Quan sát phân và nước tiểu
Bên cạnh việc nhận biết vàng da bệnh lý qua các dấu hiệu trên, mẹ còn có thể nhìn phân và nước tiểu của bé. Nếu phân bé nhạt hoặc không màu và nước tiểu sậm màu, đó là dấu hiệu bé có thể bị tắc mật. Vì vậy, dù tình trạng nhẹ hay nặng, nên đưa bé đến bệnh viện kiểm tra và điều trị kịp thời.
Sau 2 - 3 tuần vàng da không giảm
Nếu một trẻ sinh đủ tháng sau 2 tuần vẫn có nhiều vàng da hoặc trẻ sinh non vẫn có nhiều vàng da, cần đưa trẻ đến bệnh viện để điều trị kịp thời và tránh biến chứng nguy hiểm.
Có thể thấy, tình trạng vàng da ở trẻ sơ sinh có nguy hiểm không phụ thuộc vào việc đó là vàng da sinh lý hay vàng da bệnh lý. Nếu là vàng da sinh lý, nó sẽ tự biến mất sau 2 - 3 tuần, nhưng nếu là vàng da bệnh lý, cần can thiệp bằng các biện pháp điều trị thích hợp.