Buzz
Các doanh nghiệp đang gặp phải những thách thức đặc biệt về đơn hàng, vốn..., Ban IV đề xuất nghiên cứu gói hỗ trợ tín dụng đặc biệt cho các ngành, lĩnh vực sản xuất chính.
Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế Tư nhân (Ban IV thuộc Hội Đồng Tư vấn Cải cách Thủ tục Hành chính của Thủ tướng) vừa công bố kết quả khảo sát tình hình doanh nghiệp.
Theo báo cáo, doanh nghiệp đang đối mặt với nhiều khó khăn. Trong số 9.556 doanh nghiệp tham gia khảo sát, có 82,3% dự định giảm quy mô, tạm ngừng hoặc ngừng kinh doanh trong những tháng còn lại của năm. Chỉ có 13,5% cho biết họ sẽ duy trì quy mô hiện tại.
Đặc biệt, tỷ lệ doanh nghiệp ngừng kinh doanh hoặc chờ giải thể là 10,9%, tỷ lệ tạm ngừng kinh doanh là 12,4%. Ban IV đánh giá rằng đây là một tín hiệu lo ngại và tương tự với báo cáo của Tổng cục Thống kê, với 77.000 doanh nghiệp rút khỏi thị trường trong 4 tháng đầu năm, tăng 25,1% so với cùng kỳ năm 2022. Trung bình mỗi tháng có hơn 19.000 doanh nghiệp rời khỏi thị trường.
Gần 60% doanh nghiệp gặp khó khăn về đơn hàng
Trong tổng số 7.333/9.556 doanh nghiệp hoạt động trong năm, có 71,2% dự định giảm quy mô lao động trên 5%, trong đó có 22,2% dự kiến giảm trên 50%. Ban IV dự báo làn sóng sa thải lao động có thể tiếp tục gia tăng trong những tháng cuối năm 2023 do những khó khăn về kinh tế và nội bộ của doanh nghiệp.
Xét theo địa phương, tỷ lệ doanh nghiệp ở TP.HCM dự kiến giảm trên 50% lao động cao nhất (25,8%), tiếp theo là Bình Dương (24%). Mức giảm từ 21-50% thì Bình Dương có tỷ lệ cao nhất (26,6%), tiếp theo là TP.HCM (25%).
Ngoài ra, có 80,7% doanh nghiệp dự định giảm doanh thu trên 5%, trong đó tỷ lệ giảm trên 50% doanh thu là 29,4%.
Niềm tin của doanh nghiệp vào kinh tế chung và kinh tế ngành trong hoàn cảnh này đặc biệt thấp. Theo Ban IV, có đến 81% doanh nghiệp tham gia khảo sát đánh giá tiêu cực hoặc rất tiêu cực về triển vọng kinh tế Việt Nam trong những tháng cuối năm.
Trong số đó, doanh nghiệp trong ngành xây dựng; doanh nghiệp quy mô siêu nhỏ, nhỏ và vừa; doanh nghiệp tại các khu vực ngoài trung ương; và doanh nghiệp tại TP.HCM cho thấy mức độ đánh giá tiêu cực cao hơn.
Theo cơ quan nghiên cứu, các thách thức lớn nhất mà doanh nghiệp đang phải đối mặt là: khó khăn về đơn hàng (59%); khó khăn trong việc tiếp cận vốn vay (51%); thực hiện thủ tục hành chính và tuân thủ các quy định pháp luật (45%); nguy cơ hình sự hóa các giao dịch kinh tế (31%).
Trong thời kỳ khó khăn này, doanh nghiệp phát biểu rằng sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương chưa đáp ứng đúng nhu cầu thực tế, khiến 84% doanh nghiệp đánh giá hiệu quả điều hành và hỗ trợ từ chính quyền địa phương là không hiệu quả.
Nghiên cứu gói tín dụng ưu đãi cho các ngành sản xuất chủ lực
Đối mặt với tình hình trên, Ban IV đề xuất Thủ tướng chỉ đạo kéo dài thời hạn các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, bao gồm việc giảm 2% thuế giá trị gia tăng đến hết năm 2025 thay vì kết thúc vào năm 2023 như dự kiến.
Ngoài ra, cần thúc đẩy việc hoàn thuế cho doanh nghiệp để tránh tình trạng kéo dài như hiện tại. Cần có một số cơ chế đặc biệt như cho phép doanh nghiệp được hoàn thuế trong vòng 3 tháng sau khi hoàn thành xuất khẩu đơn hàng…
Một điều đáng lưu ý, cơ quan nghiên cứu đề xuất Thủ tướng nên nghiên cứu gói tín dụng ưu đãi cho các ngành, lĩnh vực sản xuất chủ lực, bao gồm những khoản mục hỗ trợ cho doanh nghiệp nhỏ và vừa. Cần phải linh hoạt hơn trong việc cấp tín dụng cho các nhóm bất động sản liên quan đến xây dựng nhà ở xã hội, bệnh viện, trường học, hạ tầng sản xuất…
“Cần xem xét việc giảm mạnh lãi suất vay cho thuê, mua nhà ở xã hội. Đồng thời, cần xem xét các cơ chế để doanh nghiệp tham gia tín chấp, bảo lãnh cho người lao động trong quá trình này thay vì quy trình xét duyệt phức tạp theo diện ‘đối tượng chính sách’ như hiện nay để chủ trương phát triển nhà ở xã hội đi vào thực tiễn…”, Ban IV kiến nghị.
Cấp phép cho ngân hàng thương mại mua lại các trái phiếu sắp đáo hạn, giảm lãi suất vay mạnh mẽ cho thuê, mua nhà ở xã hội, xem xét cơ chế để doanh nghiệp tham gia tín chấp, bảo lãnh cho người lao động…
Để tăng cường môi trường đầu tư kinh doanh, cơ quan này cũng đề xuất hoàn thành điều tra các vụ án hiện nay sớm để doanh nghiệp có thể ổn định tư tưởng, tập trung vào sản xuất, kinh doanh.
“Hạn chế thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh (không quá 1 lần/năm) và không ban hành thêm văn bản mới tạo thêm gánh nặng về thuế, phí, thủ tục hành chính…”, Ban IV đề xuất.
