Nhiều người trưởng thành tự kỷ phải đối mặt với các thách thức liên quan đến tự kỷ (trước khi được chẩn đoán) mà không hiểu vì sao mình lại như vậy.
Lớp 11, tôi gặp anh.
Anh lớn hơn tôi một tuổi và chúng tôi cùng thi đấu trong đội tuyển thi tiếng Pháp cấp quốc gia.
Anh có ngoại hình độc đáo. Đầu hướng về phía trước, đôi tay mảnh mai. Điều đặc biệt ở anh là gương mặt không diễn đạt cảm xúc, gọi là NPC ngày nay, và tiếng cười vang lên mỗi khi có điều vui vẻ.
Anh linh hoạt và lắng nghe mọi người, nhưng ít khi nói. Trong suốt thời gian học cùng đội, tôi chưa từng nghe anh phát biểu một câu tiếng Việt nào.
Nhưng trí thông minh của anh không thể phủ nhận. Các buổi học tiếng Pháp căng thẳng với chúng tôi dường như không ảnh hưởng gì đến anh. Khi cần phát biểu theo chủ đề, anh cũng trả lời giống như chúng tôi và sử dụng ngữ pháp chính xác, nhưng với giọng điệu vô cảm, giống như một bộ loa phát âm tự nhiên trong góc phòng.
Ngồi cạnh nhau, khi tôi làm bài tập, thấy anh chăm chỉ đọc từng trang Wikipedia trên iPad. Chiếc iPad là bạn đồng hành của anh, và một cách nào đó cũng là cửa sổ mở ra thế giới của anh. Chúng tôi xem những hình ảnh hài hước, chơi game Tap The Frog, cười với nhau mà không cần sử dụng lời nói.
Sau kỳ thi, chúng tôi không giữ liên lạc. Sau này tôi đoán anh mắc hội chứng tự kỷ phổ biến. Lúc đó tôi không quan tâm nhiều, chỉ thấy anh là một cá nhân độc đáo và dễ chịu.
Trong một thời gian dài, tôi không cảm thấy mình khác biệt. Sự thực là tôi không muốn thừa nhận mình khác biệt. Học giỏi, đỗ đại học với điểm cao, tham gia hoạt động học sinh, và tôi cũng năng động trong một môi trường đánh giá cao thành tích học tập.
Nhưng dần dần, sự tồn tại của tôi trở nên khốn khổ. Giữa những cơn ác mộng về bạo lực gia đình, cuộc sống bị kiểm soát và ước mơ về tự do, một cảm giác lạ lẫm về bản thân, về thế giới, hiện lên trong tâm trí tôi. Đôi khi, tôi có thể đứng giữa đâu đó như một người ngoài hành tinh, không hiểu mình đang ở đâu, như một điều kỳ diệu. Cơ thể tôi tê liệt, căng tròn, như một chiếc robot. Trong những khoảnh khắc đó, tất cả trong tôi chỉ là bóng tối, nỗi sợ hãi, lo lắng và đau đớn tột cùng. Tôi gần như không thể chia sẻ điều đó với bất kỳ ai.