Buzz
Tiwanaku, cộng đồng cổ ở trung tâm Bolivia, là bằng chứng đầy bí ẩn cho nền văn minh cổ đại, cũng như những công nghệ tiên tiến thời cổ xưa mà con người hiện đại vẫn đang cố gắng hiểu.
Cổng Mặt Trời tại địa điểm Tiwanaku trên dãy Andes.
Nằm ở độ cao trên dãy Andes của Bolivia, thành phố cổ Tiwanaku (tiếng Tây Ban Nha: Tiahuanaco) tự hào với những kiến trúc kỳ diệu tiếp tục khiến các nhà khảo cổ và sử học đau đầu. Những công trình kiến trúc khổng lồ như kim tự tháp Akapana và nền tảng Puma Punku là bằng chứng cho một nền văn minh đã từng phát triển mạnh mẽ trong quá khứ, nhưng phương pháp xây dựng chúng vẫn là một điều bí ẩn cho tới ngày nay.
Làm sao người Tiwanaku có thể vận chuyển và lắp ráp những khối đá lớn như vậy với công nghệ sơ khai như thời của họ?
Quang cảnh tàn tích của Puma Punku, một phần của địa điểm Tiwanaku. Puma Punku là một công trình bậc thang nhân tạo có hình chữ T được xây dựng từ thế kỷ thứ 6, với sân trũng và kiến trúc hoành tráng phía trên, là một phần của khu phức hợp Puma Punku tại Tiwanaku.
Phân tích thống kê gần đây về niên đại carbon phóng xạ tin cậy cho thấy thành phố này được thành lập vào khoảng năm 110 sau Công nguyên và có sự phát triển ổn định trong các thế kỷ sau đó, với thời kỳ phồn thịnh từ khoảng năm 375 đến 700 sau Công nguyên. Vào thời kỳ đỉnh cao, thành phố có diện tích khoảng 4 kilômét vuông và có hơn 10.000 người sinh sống, duy trì nhờ vào nền kinh tế nông nghiệp và thương mại phức tạp.
Sự suy tàn của thị trấn này diễn ra vào khoảng năm 1000 sau Công Nguyên, một chủ đề vẫn đang gây tranh cãi. Nghiên cứu gần đây của nhà địa chất Elliott Arnold từ Đại học Pittsburgh đã chỉ ra rằng mức độ khô han tăng cao trong khu vực vào thời điểm đó có thể đã làm gián đoạn nền nông nghiệp địa phương và góp phần vào việc Tiwanaku sụp đổ.
Các khối đá cuồng nhau như một khối lập phương khổng lồ mà không cần sử dụng vật liệu kết dính hay xi măng.
Địa điểm này có những khối đá granit và andesite khổng lồ, một số nặng hơn 100 tấn, được cắt và ghép lại với nhau với độ chính xác và kỹ năng đáng kinh ngạc. Nhiều nhà khảo cổ tin rằng họ đã sử dụng công nghệ tiên tiến hơn nhiều so với những người Inca sinh sống ở Tiwanaku hàng trăm năm sau. Một số viên đá được khắc và thiết kế phức tạp, trong khi những viên đá khác có lỗ và rãnh được khoan một cách vô cùng hoàn hảo. Các khối đá cuồng nhau như một khối lập phương khổng lồ mà không cần sử dụng bất kỳ loại vật liệu kết dính hay xi măng nào.
Những tác phẩm nổi tiếng nhất, được gọi là 'khối chữ H', mỗi tác phẩm dài khoảng 7,5 mét và rộng 1,8 mét, đều là những khối đá cuồng được cắt mài với độ chính xác đến mức khó tin, và chúng gợi nhớ đến kỹ thuật xây dựng tiên tiến.
Các khối H nổi tiếng tại Puma Punku được kết nối với nhau.
Vì không có tài liệu bằng văn bản, mục tiêu của khu phức hợp Puma Punku và cách toàn bộ địa điểm Tiwanaku được xây dựng vẫn là điều bí ẩn. Có nhiều giả thuyết hấp dẫn được đề xuất, mặc dù chưa được chứng minh.
Một số học giả tin rằng Puma Punku là một trung tâm tôn giáo hoặc một khu phức hợp nghi lễ, nơi người Tiwanaku thờ phượng các vị thần của họ và thực hiện các nghi lễ hiến tế. Họ cho rằng người Tiwanaku có kiến thức sâu sắc về toán học, thiên văn học, và kỹ thuật, và họ đã sử dụng các công cụ đơn giản như búa đá, đục và dây thừng để tạo ra các tác phẩm nghệ thuật.
Những tấm đá sa thạch màu đỏ lớn được nối với nhau bằng các 'móc khóa' hình chữ I đặc biệt, được làm từ hợp kim đồng độc đáo gồm đồng, arsenic và niken. Các 'móc khóa' hình chữ I này cũng được sử dụng trên một đoạn kênh được tìm thấy ở chân kim tự tháp Akapana ở Tiwanaku.
Tuy nhiên, một số nhà nghiên cứu khác đã đề xuất các giả thuyết tiến bộ hơn. Họ cho rằng địa điểm này có tuổi đời lâu hơn nhiều so với những gì trước đây đã nghĩ, và nó được xây dựng bởi một nền văn minh đã mất hoặc thậm chí là bởi người ngoài hành tinh.
Họ chỉ ra những thách thức trong việc giải thích làm thế nào Tiwanaku có thể di chuyển các tảng đá nặng như vậy qua các khoảng cách xa, đặc biệt là trong môi trường có độ cao lớn của dãy Andes. Họ cũng tự hỏi làm thế nào họ có thể cắt và khoan các viên đá với độ chính xác và đối xứng như vậy mà không cần sử dụng các công cụ kim loại hoặc công nghệ hiện đại.
Gò kim tự tháp Akapana tại Tiwanaku. Cao 59 feet, nó trông giống như một ngọn đồi to hơn là một kim tự tháp điển hình. Hàng thế kỷ của việc cướp bóc và khai thác đá để xây dựng các nhà thờ thuộc địa và xây dựng đường sắt vào những năm 1900 đã khiến nó có hình dạng bất thường. Các nghiên cứu gần đây tiết lộ rằng kim tự tháp không bao giờ hoàn thiện đầy đủ vào thời cổ đại.
Một số người ủng hộ các lý thuyết thay thế này cũng tin rằng thành phố Tiwanaku đã bị phá hủy bởi một sự kiện thảm khốc, như động đất, lũ lụt hoặc cuộc tấn công của người ngoài hành tinh.
Họ trích dẫn bằng chứng cho thấy địa điểm này đã bị phá hủy, với nhiều viên đá nằm rải rác và bị vỡ xung quanh khu vực. Họ cũng lưu ý đến sự hiện diện của các dị thường từ tính và trường năng lượng kỳ lạ tại địa điểm mà họ hiểu là dấu hiệu của công nghệ cổ xưa hoặc hoạt động huyền bí.
Một bản tái tạo ảo của một phần cấu trúc ấn tượng tại khu phức hợp Puma Punku.
Dù bí ẩn về Puma Punku còn nhiều, nó vẫn là một trong những địa điểm đầy hấp dẫn và bí ẩn nhất trên thế giới. Vẻ hùng vĩ của nó tiếp tục làm cho chúng ta muốn tìm hiểu và kích thích trí tưởng tượng của chúng ta, nhấn mạnh rằng lịch sử chứa đựng nhiều câu chuyện chưa được kể và đang chờ đợi được khám phá.
Tham khảo: Earthlymission
