Chuẩn bị 1
Câu 1 (trang 42, SGK Ngữ văn lớp 8, tập 1)
Bài thơ có được phân khúc hay không? Vận của bài thơ được tạo ra như thế nào? Các dòng thơ được phân chia nhịp thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc trước bài thơ.
Lời giải chi tiết:
Phương pháp 1
- Bài thơ được chia thành ba đoạn.
- Vận của bài thơ là vận tự do.
- Các dòng thơ được phân chia nhịp 3/4, 4/3, 2/5
Chuẩn bị 2
Câu 2 (trang 42, SGK Ngữ văn lớp 8, tập 1)
Bài thơ viết về ai, về điều gì? Người đang thể hiện cảm xúc, suy nghĩ trong bài thơ là ai? Dòng cảm xúc của tác giả được thể hiện qua các phần của bài thơ như thế nào và ý nghĩa chủ đạo của bài thơ là gì?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản.
Lời giải chi tiết:
Phương pháp 1
- Bài thơ viết về mẹ và nỗi nhớ mẹ của tác giả.
- Người đang thể hiện cảm xúc, suy nghĩ trong bài thơ là người con.
- Dòng cảm xúc:
+ Phần 1: Hoàn cảnh gây ra nỗi nhớ mẹ.
+ Phần 2: Nỗi nhớ mẹ và hình ảnh người mẹ trong quá khứ.
+ Phần 3: Hình ảnh của mẹ trong kí ức của người con.
- Ý nghĩa chủ đạo của bài thơ là nỗi nhớ về người mẹ đã đi xa.
Chuẩn bị 3
Câu 3 (trang 42, SGK Ngữ văn lớp 8, tập 1)
Bài thơ có những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp nghệ thuật đặc sắc nào và tác dụng của chúng là gì?
Phương pháp giải:
Đọc văn bản và chỉ ra những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp nghệ thuật và nêu tác dụng của chúng.
Lời giải chi tiết:
Phương pháp 1
- Từ ngữ: rung rinh, sóng sánh, lảo đảo, tưởng tượng.
- Hình ảnh: nắng mới, hình ảnh của mẹ, áo đỏ đưa trước gió.
- Biện pháp nghệ thuật: nhân hóa (nắng mới gọi ngoài cửa).
→ Tác dụng: khiến bài thơ bất ngờ trở nên nặng trĩu, nặng nề với một nỗi buồn dịu dàng, một tâm trạng lạc lõng, gợi lên sự nhớ nhà về mẹ đã ra đi.
Chuẩn bị 4
Câu 4 (trang 42, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Đọc trước bài thơ Nắng mới; tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Lưu Trọng Lư.
Phương pháp giải:
Đọc trước bài thơ Nắng mới; tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Lưu Trọng Lư.
Cách 1
Nhà thơ Lưu Trọng Lư, (1912 – 1991). Quê gốc: Bắc Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình, là một nhà thơ, nhà văn, nhà soạn kịch Việt Nam.
Chuẩn bị 5
Câu 5 (trang 42, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Hãy tưởng tượng và chia sẻ cảm xúc, tâm trạng,… của bạn khi tiếp nhận ánh nắng mới.
Phương pháp giải:
Trả lời theo cảm nhận của bản thân.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Khi được tiếp nhận ánh nắng mới tỏa sáng vào cuối xuân, đầu hạ, tôi cảm thấy thật ấm áp và hạnh phúc. Ánh nắng ấm đã mang lại cho tôi cảm giác yên bình và hạnh phúc.
Đọc hiểu 1
Câu 1 (trang 43, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Ở các khổ 2, 3: “Tôi” nhớ về ai? Chú ý các từ ngữ, hình ảnh thể hiện sắc màu, hành động trong các khổ thơ.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ khổ 2, 3.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Trong khổ thơ 2, 3 “tôi” nhớ về mẹ.
- Các từ ngữ, hình ảnh thể hiện sắc màu, hành động trong các khổ thơ: Áo đỏ, người đưa, nét cười, đen nhánh.
Đọc hiểu 2
Câu 2 (trang 43, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Bài thơ được viết theo hình thức nào? Chỉ ra vần, nhịp của bài thơ.
Phương pháp giải:
Đọc phần Kiến thức ngữ văn đầu bài.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Bài thơ được viết theo hình thức thơ 7 chữ.
- Vần trong bài thơ là vần cách.
- Nhịp thơ: 3/4, 4/3, 2/5
CH cuối bài 1
Câu 1 (trang 44, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Bài thơ Nắng mới là lời của ai, thể hiện cảm xúc về ai?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Bài thơ là lời của người con thể hiện cảm xúc về mẹ.
CH cuối bài 2
Câu 2 (trang 44, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Nhan đề của bài thơ được đặt theo cách nào?
A. Một hình ảnh khơi nguồn cảm hứng cho tác giả
B. Một sự việc gây ấn tượng sâu sắc cho tác giả
C. Một đề tài khái quát nội dung của cả bài thơ
D. Một âm thanh đặc biệt trong cảm nhận của tác giả
Phương pháp giải:
Đọc phần Kiến thức ngữ văn đầu bài.
Lời giải chi tiết:
Đáp án A. Một hình ảnh, khơi nguồn cho cảm hứng của tác giả.
CH cuối bài 3
Câu 3 (trang 44, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Bài thơ thể hiện tâm trạng gì của tác giả? Chỉ ra các từ lấy và tác dụng của chúng trong việc thể hiện tâm trạng ấy.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Bài thơ thể hiện nỗi nhớ về người mẹ của tác giả.
- Từ láy: xao xác, não nùng, chập chờn, mường tượng.
→ Tác dụng: khiến bài thơ chợt chùng hẳn xuống, nặng trĩu một nỗi buồn, một nỗi buồn dịu nhẹ, một tâm trạng quạnh hiu xa vắng, gợi nỗi nhớ về người mẹ đã đi xa.
CH cuối bài 4
Câu 4 (trang 44, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Hãy tìm ba hình ảnh trong bài thơ có mối liên hệ chặt chẽ với nhau được tác giả sử dụng để khắc hoạ về người mẹ. Qua những hình ảnh ấy, người mẹ hiện lên như thế nào trong nỗi nhớ của tác giả?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Ba hình ảnh trong bài thơ có mối liên hệ chặt chẽ với nhau: nắng mới, áo đỏ, nét cười.
Qua những hình ảnh ấy, người mẹ hiện lên bình dị, dịu dàng, hiền hậu. Hình ảnh người mẹ thân quen đại diện cho hình ảnh người phụ nữ Việt Nam tần tảo, chịu thương, chịu khó, giàu đức hi sinh.
CH cuối bài 5
Câu 5 (trang 44, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Có thể hoán đổi vị trí của hai động từ (hắt, reo) miêu tả hình ảnh “nắng mới” trong khổ thơ thứ nhất (Mỗi lần nắng mới hắt bên song) và thứ hai (Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội) được không? Vì sao?
Phương pháp giải:
Thử hoán đổi vị trí của hai động từ xem có hợp lý không và đưa ra câu trả lời phù hợp
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Không thể được vì nó sẽ làm thay đổi dụng ý thơ của nhà thơ và không phù hợp ngữ cảnh của đoạn thơ.
CH cuối bài 6
Câu 6 (trang 44, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Trong kí ức tuổi thơ của nhân vật “tôi” ở bài Nắng mới, người mẹ hiện lên qua những hình ảnh được lựa chọn, để lại ấn tượng sâu đậm cho tác giả.
Với em, hình ảnh nào về người mẹ của mình khiến em thấy yêu thương nhất? Hãy chia sẻ bằng một đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng).
Phương pháp giải:
Viết đoạn văn theo yêu cầu đề bài
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Mẹ chính là người mà em yêu thương nhất trong gia đình mình. Mẹ của em đã dành nhiều công sức để nuôi dạy em và chăm sóc cho gia đình. Sự hi sinh của mẹ đối với gia đình là vô cùng to lớn. Vất vả là thế nhưng mẹ em luôn tích cực, yêu đời. Em thích nhất là được nhìn thấy nụ cười của mẹ. Mẹ em cười rất đẹp, mỗi lần mẹ cười em cảm nhận được niềm hạnh phúc trong đôi mắt mẹ. Em yêu mẹ, yêu sự lạc quan mà mẹ truyền cho mọi người. Em mong rằng sau này mẹ có thể cười nhiều hơn, em chỉ muốn thấy mẹ cười. Dù có đôi lúc em khiến mẹ buồn nhưng trong tương lai nhất định em sẽ cố gắng hết sức làm vui lòng mẹ.