Tổ chức bài Ôn tập phần Văn học
Câu 1 (trang 197 sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập 2):
Vợ nhặt (Kim Lân) và Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài)
Vợ nhặt | Vợ chồng A Phủ | |
Số phận và cảnh ngộ của con người | Tình cảnh thê thảm của người dân lao động trong nạn đói năm 1945. | Số phận bi thảm của người dân miền núi Tây Bắc dưới ách áp bức, bóc lột của bọn phong kiến trước cách mạng. |
Giá trị nhân đạo | Ngợi ca tình người cao đẹp, khát vọng sống và hi vọng vào một tương lai tươi sáng. | Ngợi ca sức sống tiềm tàng của con người và con đường họ tự giải phóng, đi theo cách mạng. |
Câu 2 (trang 197 sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập 2): Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành, Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi.
Cần so sánh trên một số khía cạnh để thể hiện chủ nghĩa anh hùng cách mạng:
+ Tình yêu quê hương, lòng căm thù kẻ thù.
+ Tinh thần chiến đấu mạnh mẽ, kiên trì chống lại kẻ thù xâm lược.
+ Đời sống tâm hồn, tình cảm cao quý.
+ Những đặc điểm đáng chú ý về nghệ thuật sáng tạo: nghệ thuật kể chuyện, nghệ thuật xây dựng nhân vật, nghệ thuật tạo hình tượng và những chi tiết nghệ thuật sâu sắc, mang ý nghĩa,...
Câu 3 (trang 197 sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập 2):
Cách xây dựng tình huống truyện độc đáo: Đó là tình huống phản nghịch tạo ra bước ngoặt trong nhận thức của nhân vật
- Cảnh thiên nhiên hùng vĩ gặp >< Sự nghiệt ngã của cuộc sống.
- Thằng Phác hỗ trợ mẹ, bảo vệ bố.
- Người phụ nữ quyết định không ly hôn với chồng hỗn láo ⇒ tình huống nghịch lí.
⇒ Cốt truyện mang ý nghĩa khám phá, tiết lộ cuộc sống, góp phần phản ánh bản chất con người.
- Triết lý nghệ thuật:
+ Bên ngoài và bản chất đôi khi đối lập. Đôi khi cái đẹp không luôn kết hợp với cái Thiện, cần có cái nhìn đa chiều.
+ Nghệ sĩ cần tiếp cận với cuộc sống, cần giảm bớt khoảng cách giữa cuộc sống và nghệ thuật.
+ Nghệ sĩ không nên đối diện với cuộc sống một cách đơn giản, nông cạn, phải có trái tim sâu thẳm, can đảm, biết suy nghĩ về con người.
Câu 4 (trang 197 sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập 2):
Ý nghĩa triết lý đoạn trích “Hồn Trương Ba, da hàng thịt”
- Sống không chỉ là quý giá, mà còn quý giá hơn khi sống chân thật với bản thân, theo đuổi những giá trị mà ta mong muốn.
- Con người cần luôn đấu tranh với khó khăn, với chính mình, chống lại sự bình thường để trở nên hoàn thiện và tiến đến những giá trị tinh thần cao quý.
- Con người phải luôn đấu tranh với khó khăn, với chính bản thân, chống lại sự bình thường để hoàn thiện nhân cách và tiến đến giá trị tinh thần cao quý.
Câu 5 (trang 197 sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập 2):
Ý nghĩa tư tưởng | Đặc sắc nghệ thuật |
Số phận con người của Sô-lô-khốp đã khiến ta suy nghĩ nhiều hơn đến số phận của từng con người cụ thể sau chiến tranh. Tác phẩm đã khẳng định một cách viết mới về chiến tranh: không né tránh mất mát, không say với chiến thắng mà biết cảm nhận chia sẻ những đau khổ tột cùng của con người sau chiến tranh. Từ đó mà tin yêu hơn đối với con người. Số phận con người khẳng định sức mạnh của lòng nhân ái, tinh thần trách nhiệm, nghị lực con người. Tất cả những điều đó sẽ nâng đỡ con người vượt lên số phận. | Số phận con người có sức rung cảm vô hạn của chất trữ tình sâu lắng. Nhà văn đã sáng tạo ra hình thức tự sự độc đáo, sự xen kẽ nhịp nhàng giọng điệu của người kể chuyện (tác giả và nhân vật chính). Sự hoà quyện chặt chẽ chất trữ tình của tác giả và chất trữ tình của nhân vật đã mở rộng, tăng cường đến tối đa cảm xúc nghĩ suy và những liên tưởng phong phú cho người đọc. |
Câu 6 (trang 197 sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập 2):
Truyện ngắn Thuốc của Lỗ Tấn
- Lỗ Tấn chỉ trích những vấn đề xã hội của người Trung Quốc thế kỷ XX:
+ Sự mê muội, lạc hậu của dân chúng.
+ Sự xa cách với cộng đồng của những người tiên phong cách mạng.
- Tính độc đáo trong nghệ thuật của tác phẩm:
+ Cốt truyện đơn giản nhưng sâu sắc.
+ Mỗi chi tiết, hình ảnh đều mang ý nghĩa sâu xa. Đặc biệt là hình ảnh chiếc bánh bao tẩm máu, con đường, và vòng hoa trên mộ Hạ Du,...
+ Không gian và thời gian trong truyện là một tín hiệu nghệ thuật mang ý nghĩa.
Câu 7 (trang 197 sách giáo khoa Ngữ văn 12 Tập 2):
Đoạn trích Ông lão và biển cả của Hê-minh-uê
Ý nghĩa biểu tượng trong đoạn trích Ông lão và biển cả của Hê-minh-uê:
+ Ông lão và con cá kiếm. Hai biểu tượng đẹp đẽ nhưng đồng thời cũng đối lập trong một tình huống căng thẳng.
+ Ông lão đại diện cho vẻ đẹp của con người khi theo đuổi ước mơ đơn giản nhưng vĩ đại của cuộc đời.
+ Con cá kiếm tượng trưng cho sự mạnh mẽ và kiêu hùng của tự nhiên.
⇒ Trong mối quan hệ phức tạp giữa con người và thiên nhiên, không phải lúc nào thiên nhiên cũng là kẻ thù. Con người và thiên nhiên có thể là bạn hoặc đối thủ. Con cá kiếm là biểu tượng của ước mơ đồng thời bình dị nhưng cũng đầy khác biệt, cao cả mà con người ít nhất một lần trong đời cần theo đuổi.