Buzz
Ý nghĩa nghệ thuật có thể được đo bằng cách nó ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của chúng ta?
Nội dung chính
| Qua tấn bi kịch của Vũ Như Tô, tác giả đã đặt ra vấn đề sâu sắc, có ý nghĩa muôn thủa về mối quan hệ giữa nghệ thuật với cuộc sống, giữa lí tưởng nghệ thuật thuần túy cao siêu muôn đời với lợi ích thiết thân và trực tiếp của nhân dân. |
Trước khi đọc
Câu hỏi (trang 132, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Lời thoại và hành động của nhân vật biểu lộ thái độ gì?
Phương pháp giải:
Tập trung vào phần mở đầu của tác phẩm.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Lời thoại và hành động của nhân vật phản ánh sự bất ngờ, đột ngột khi họ nghe tin rằng người dân và quân phản đã tổ chức cuộc biểu tình đòi phá hủy Cửu Trùng Đài và ám sát Vũ Như Tô.
Trong khi đọc 1
Câu 1 (trang 132, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Lời thoại và hành động của nhân vật biểu lộ thái độ gì?
Phương pháp giải:
Tập trung vào phần mở đầu của tác phẩm.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Lời thoại và hành động của nhân vật phản ánh sự bất ngờ, đột ngột khi họ nghe tin rằng người dân và quân phản đã tổ chức cuộc biểu tình đòi phá hủy Cửu Trùng Đài và ám sát Vũ Như Tô.
Trong khi đọc 2
Câu 2 (trang 132, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Tình huống kịch bản được mô tả ở Lớp I là gì?
Phương pháp giải:
Chú ý đến nội dung của Lớp I
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Tình huống kịch bản trong Lớp I là khi nữ nghệ sĩ Đan Thiềm nhận được thông tin về sự phản đối của nhân dân và quân phản, bà đến cảnh báo Vũ Như Tô - chủ nhân của Cửu Trùng Đài, khuyên ông phải rời khỏi ngay, nhưng ông không tin và không có ý định bỏ trốn.
Trong quá trình đọc 3
Câu hỏi 3 (trang 133, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Bối cảnh nào được thể hiện qua chỉ dẫn sân khấu?
Phương pháp giải:
Tập trung vào bối cảnh sân khấu ở Lớp I.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Bối cảnh thể hiện ở đây là một tình huống hỗn loạn, với phản quân cùng dân chúng đổ dồn và tiếng súng, tiếng trống vang lên khắp nơi, làm cho những người trong tình huống không thể không bối rối và lo lắng.
Trong quá trình đọc 4
Câu hỏi 4 (trang 134, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Chú ý thái độ của Vũ Như Tô, Đan Thiềm khi Nguyễn Vũ xuất hiện.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ Lớp II.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Khi Nguyễn Vũ xuất hiện, Đan Thiềm và Vũ Như Tô cảm thấy an tâm hơn một chút, nhưng với tiếng hò re của phản quân ngày càng gần, Đan Thiềm vẫn nhanh chóng khuyên Vũ Như Tô nên ra đi ngay, tuy nhiên ông vẫn kiên quyết không chịu rời khỏi.
Trong quá trình đọc 5
Câu hỏi 5 (trang 134, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Sự kiện nào được mô tả trong lớp III?
Phương pháp giải:
Tập trung vào nội dung của Lớp III.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Sự kiện được mô tả trong lớp III là Lê Trung Mại xuất hiện và thông báo về tình hình của phản quân. Nguyễn Vũ lo sợ hỏi vua ở đâu, thì bất ngờ nhận được tin vua đã mất. Nguyễn Vũ rút dao ra tự tử trước mặt Đan Thiềm, Vũ Như Tô và Lê Trung Mại.
Trong quá trình đọc 6
Câu hỏi 6 (trang 135, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Sự kiện nào được miêu tả trong lớp IV?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung của Lớp IV.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Sự kiện được miêu tả trong lớp IV là cảnh những người nội gián lao vào, báo cho Vũ Như Tô biết rằng Cửu Trùng Đài đang bị phá hủy, bị tấn công, và sắp không còn gì nữa, nhưng ông không tin điều đó.
Trong quá trình đọc 7
Câu hỏi 7 (trang 136, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Chú ý sự khác biệt trong hành động và thái độ của các nhân vật trong hoàn cảnh khẩn cấp.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ Lớp IV; Tập trung vào thái độ của các nhân vật.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Vũ Như Tô: bình tĩnh, chỉ quan tâm đến Cửu Trùng Đài, không tin vào việc nó bị phá hủy
- Các quan lại: tìm cách thoát khỏi tình thế hiểm nghèo với hi vọng sống sót.
Trong quá trình đọc 8
Câu hỏi 8 (trang 136, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Chú ý thái độ của Vũ Như Tô và Đan Thiềm.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung của Lớp V.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Vũ Như Tô: kiên quyết không muốn rời đi và sẵn lòng chịu họa cùng Đan Thiềm
- Đan Thiềm: cầu khẩn mong ông ra đi nhanh chóng
Trong quá trình đọc 9
Câu hỏi 9 (trang 137, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Chú ý hành động của đám cung nữ và quân khởi loạn.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ lời thoại của đám cung nữ và quân khởi loạn ở Lớp VI và Lớp VII.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Cung nữ: quỳ gối xin thương, mong được sống sót
- Quân khởi loạn: hung hăng tấn công, tàn bạo, quyết tâm tiêu diệt các cung nữ
Trong quá trình đọc 10
Câu hỏi 10 (trang 138, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Hành động, lời thoại của Vũ Như Tô và Đan Thiềm thể hiện thái độ gì của nhân vật?
Phương pháp giải:
Tập trung vào lời thoại của Vũ Như Tô và Đan Thiềm ở Lớp VII.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Hành động, lời thoại của Vũ Như Tô và Đan Thiềm thể hiện sự kiên định, không khuất phục trước bọn phản quân, lòng trung thành với triều đình. Họ là những người trong sạch và thẳng thắn. Đan Thiềm luôn mong muốn thay lời cho Vũ Như Tô, bà đã quỳ gối trước kẻ thù để cầu xin tha thứ cho Vũ Như Tô.
Trong quá trình đọc 11
Câu hỏi 11 (trang 139, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Chú ý sự đối lập trong lời thoại, hành động của Vũ Như Tô và đám quân sĩ.
Phương pháp giải:
Chú ý vào lời thoại của nhân vật
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Vũ Như Tô: sẵn lòng chết còn hơn khuất phục trước phản quân, luôn muốn được giải trừ trách nhiệm cùng An Hòa Hầu
- Đám quân sĩ: cười nhạo, thô lỗ nhưng cũng có lý lẽ khi phê bình lý do Vũ Như Tô bị tố cáo.
Trong quá trình đọc 12
Câu hỏi 12 (trang 140, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Chú ý thái độ của Vũ Như Tô khi biết Cửu Trùng Đài bị đốt cháy.
Phương pháp giải:
Chú ý vào lời thoại của Vũ Như Tô khi biết Cửu Trùng Đài bị cháy.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Vũ Như Tô như sụp đổ, mọi công sức, hi vọng của ông đã được giao vào công trình này và bây giờ nó bị đốt, cùng với những ước mơ, lý tưởng của ông. Sự sụp đổ đó khiến ông không còn muốn sống, ông quyết định chết cùng với Cửu Trùng Đài, cùng với lý tưởng và ước mơ của mình.
Sau khi đọc 1
Câu 1 (trang 141, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Tóm tắt các sự kiện chính trong đoạn trích. Bạn có nhận xét gì về diễn biến của các sự kiện?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ toàn bộ tác phẩm.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Đan Thiềm bảo Vũ Như Tô chạy trốn khi biết có phản quân tới giết ông, nhưng ông không chịu.
- Nguyễn Vũ tự tử sau khi nghe tin vua qua đời
- Bọn nội gián tẩu thoát
- Quân lính xông vào đòi giết cung nữ và Vũ Như Tô
- Đan Thiềm xin phản quân tha cho Vũ Như Tô nhưng bị chúng kéo ra ngoài
- Vũ Như Tô nghe tin Cửu Trùng Đài bị phá và muốn đến gặp thủ lĩnh của phản quân
- Vũ Như Tô hiểu ra lỗi lầm và xin được hành quyết cùng Cửu Trùng Đài
→ Các sự kiện diễn ra nhanh chóng, phản ánh rõ tâm trạng và thái độ của từng nhân vật.
Sau khi đọc 2
Câu 2 (trang 141, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Tình huống kịch được mô tả trong đoạn trích là gì? Trước tình huống đó, mỗi nhân vật đã có những phản ứng, hành động ra sao? Những phản ứng, hành động đó thể hiện đặc điểm tính cách gì của nhân vật?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ tác phẩm để trả lời câu hỏi này.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Tình huống kịch là khi phản quân đến để tìm Vũ Như Tô và hủy Cửu Trùng Đài. Đan Thiềm muốn Vũ Như Tô chạy trốn nhưng ông không chịu.
- Trước tình huống đó, Vũ Như Tô vẫn bình tĩnh, không biết mình có tội, và muốn ở lại.
- Đan Thiềm lo lắng cho Vũ Như Tô và muốn ông trốn đi để bảo vệ tài năng của mình.
- Cung nữ và đám nội giám hèn nhát, một bên nhận tội, một bên bỏ chạy nhằm tự bảo vệ bản thân.
- Trong hoàn cảnh hỗn loạn đó, từng hành động và phản ứng cho thấy phẩm chất của từng nhân vật.
Sau khi đọc 3
Câu 3 (trang 141, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Xung đột chính trong đoạn trích là gì? Dựa vào đâu bạn nhận ra xung đột đó?
Phương pháp giải:
Chú ý vào nhân vật Vũ Như Tô và Đan Thiềm
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Xung đột chính là ở ý thức của Vũ Như Tô. Đan Thiềm muốn ông trốn đi nhưng ông không chịu. Khi cuối cùng Đan Thiềm qua đời, ông mới hiểu được lỗi lầm của mình.
Sau khi đọc 4
Câu 4 (trang 141, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Phân tích diễn biến tâm trạng của Vũ Như Tô được thể hiện trong đoạn trích (dựa vào các lời thoại và hành động của nhân vật).
Phương pháp giải:
Chú ý vào diễn biến tâm lý của Vũ Như Tô được thể hiện qua lời thoại.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Vũ Như Tô không chịu rời đi khi biết phản quân đến.
- Khi thấy tình hình nguy hiểm, ông vẫn không chịu trốn.
- Ông đối diện với phản quân mà không tỏ ra sợ hãi.
- Khi bị bắt, ông không biết tội của mình ở đâu.
- Phản quân chỉ ra lỗi lầm của ông, khiến ông đau buồn và xin được hành quyết.
Sau khi đọc 5
Câu 5 (trang 141, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Hình ảnh Cửu Trùng Đài trong vở kịch mang ý nghĩa sâu sắc về giá trị nghệ thuật và sự đau đớn khi mất đi những điều quan trọng. Sự phản ứng đa dạng của các nhân vật khi Cửu Trùng Đài bị hủy hoại thể hiện rõ sự đối lập giữa niềm vui của những người lao động và nỗi đau của Vũ Như Tô.
Phương pháp giải:
Chú ý vào ý nghĩa của Cửu Trùng Đài và sự phản ứng của các nhân vật.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Cửu Trùng Đài không chỉ là một kiệt tác kiến trúc mà còn là biểu tượng của sự cống hiến và ý chí kiên cường. Việc hủy hoại công trình này không chỉ là mất đi một phần của cuộc sống mà còn là mất mát về tinh thần và ý nghĩa văn hóa.
- Sự phản ứng của những người lao động phản ánh niềm vui, sự hân hoan vì được giải thoát khỏi sự lao động vất vả và bị áp bức. Trong khi đó, Vũ Như Tô chịu đau đớn vì mất đi ước mơ và sự cống hiến của mình.
Sau khi đọc 6
Câu 6 (trang 141, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Vở kịch gợi lên suy tư về mối liên hệ sâu sắc giữa nghệ thuật và cuộc sống, giữa lý tưởng và thực tế, giữa cá nhân và lịch sử.
Phương pháp giải:
Dựa vào nhận định của mình về thông điệp của vở kịch.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Vở kịch thể hiện một sự phản ánh sâu sắc về mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống. Nghệ thuật không chỉ là biểu hiện của sự sáng tạo mà còn là phản ánh của thực tế và lý tưởng. Sự đối lập giữa cá nhân và lịch sử, giữa niềm tin và hiện thực được thể hiện qua các nhân vật trong vở kịch.
Sau khi đọc 7
Câu 7 (trang 141, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Lời đề tựa của vở kịch Vũ Như Tô của Nguyễn Huy Tưởng thể hiện sự thương tiếc và hiểu biết sâu sắc về những khía cạnh nhân văn và nghệ thuật.
Phương pháp giải:
Phân tích lời đề tựa và so sánh với nội dung của vở kịch.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Lời đề tựa thể hiện tâm trạng của tác giả đối với các nhân vật trong vở kịch. Nguyễn Huy Tưởng thể hiện sự tiếc nuối và đồng cảm với số phận bi thảm của Vũ Như Tô và Đan Thiềm. Ông nhận ra giá trị nghệ thuật và nhân văn của họ dù trong cuộc đời họ đã phải đối mặt với nhiều gian khổ và thách thức.
Viết
Câu hỏi (trang 141, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Đoạn trích thể hiện sâu sắc vấn đề về vai trò và ý nghĩa của nghệ thuật trong cuộc sống. Nghệ thuật không chỉ là sự biểu hiện của sự sáng tạo mà còn là phản ánh của thực tế và lý tưởng. Sự phản ứng của nhân vật và cuộc sống xung quanh khi Cửu Trùng Đài bị phá hủy thể hiện rõ mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống, giữa lý tưởng và thực tế.
Phương pháp giải:
Dựa vào nội dung và ý nghĩa của đoạn trích.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Đoạn trích thể hiện sâu sắc vấn đề về vai trò và ý nghĩa của nghệ thuật trong cuộc sống. Nghệ thuật không chỉ là sự biểu hiện của sự sáng tạo mà còn là phản ánh của thực tế và lý tưởng. Sự phản ứng của nhân vật và cuộc sống xung quanh khi Cửu Trùng Đài bị phá hủy thể hiện rõ mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống, giữa lý tưởng và thực tế.
