Trước khi đọc
Trả lời câu hỏi Trước khi đọc trang 96 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Em đã đọc một tác phẩm văn học nào nói về những con người có ngoại hình đặc biệt chưa? Chia sẻ nhận xét của em về tác phẩm đó một cách ngắn gọn.
Phương pháp giải:
Sử dụng kiến thức cá nhân để phản ánh.
Lời giải chi tiết:
- Em đã từng đọc câu chuyện về Sọ Dừa. Nhân vật chính là Sọ Dừa, có hình dáng rất đặc biệt giống như một quả dừa, không chân không tay, chỉ biết lăn khắp nơi.
- Ấn tượng của em là dù có ngoại hình khác thường, nhưng nhân vật này rất thông minh, hiền lành và chăm chỉ, luôn giúp đỡ bố mẹ.
Sau khi đọc 1
Trả lời câu hỏi 1 Sau khi đọc trang 100 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Bài văn nói về vấn đề gì? Theo em, phạm vi của vấn đề trong bài văn này khác biệt như thế nào so với bài văn “Người con gái Nam Xương” – một bi kịch của con người.
Phương pháp giải:
Đọc để nhận diện vấn đề được bàn luận và so sánh phạm vi của vấn đề.
Lời giải chi tiết:
- Bài văn bàn luận về thông điệp sâu sắc cùng với nhiều gợi mở về những đặc điểm của một tác phẩm văn học dành cho trẻ em qua bài văn Thằng quỷ nhỏ.
- Phạm vi của nó mở rộng hơn so với bài văn “Người con gái Nam Xương” – một bi kịch của con người.
Sau khi đọc 2
Trả lời câu hỏi 2 Sau khi đọc trang 100 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Xác định các điểm chính trong văn bản. Các điểm này có mối quan hệ như thế nào với nhau?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ toàn bộ văn bản để xác định các điểm chính và mối quan hệ giữa chúng.
Lời giải chi tiết:
- Điểm chính:
+ Sự kỳ lạ về hình dáng của nhân vật Quỳnh khiến mọi người coi cậu là một người ngoại lai.
+ Sự ngoại lai này làm cho mọi tình cảm của một con người bình thường trở nên không bình thường; nếu một người như Quỳnh xuất hiện, mọi người sẽ nhìn nhận cậu ta như một cái gì đó kỳ quặc.
+ Nhận dạng cũng được định hình và đánh giá dựa trên các tiêu chuẩn giá trị.
+ Không nên xử lý những cá thể đặc biệt, những điều kỳ quặc như những sai lầm, mà có thể cần phải tưởng tượng về chúng như những hiện thực khác.
+ Không nên biến những nhân vật trong văn học dành cho trẻ em thành những người hoàn hảo.
+ Viết cho trẻ em từ góc nhìn sâu sắc và từ kinh nghiệm cá nhân.
- Mối quan hệ: Tác giả lấy câu chuyện làm điểm xuất phát để bàn luận về các đặc điểm cần có của một tác phẩm văn học dành cho trẻ em.
Sau khi đọc 3
Trả lời câu hỏi 3 Sau khi đọc trang 100 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Phần (1) đã phân tích nhân dạng của Quỳnh và thái độ của các nhân vật khác với nhân dạng đó. Em nhận xét về các lí lẽ bằng chứng mà tác giả sử dụng như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc cẩn thận phần (1) để hiểu yêu cầu.
Lời giải chi tiết:
- Lí lẽ, bằng chứng:
+ Nguyễn Nhật Ánh sử dụng từ “quỷ” để chỉ sự kì dị trong nhân dạng.
+ Mô tả về Quỳnh, gọi là thằng quỷ nhỏ, với đặc điểm như hai vành tai to, mũi to, đỏ ửng và lấm tấm mồ hôi.
+ Nhân dạng kỳ lạ khiến cậu bé trở thành người lạc loài trong mắt đồng loại.
+ Sự lạc loài khiến mọi tình cảm của con người bình thường nếu áp dụng cho Quỳnh sẽ trở nên khác thường.
- Cách mà tác giả sử dụng các lí lẽ, bằng chứng rất thuyết phục và hợp lý, điều này khiến cho luận điểm của tác giả trở nên chặt chẽ và logic.
Sau khi đọc 4
Trả lời câu hỏi 4 Sau khi đọc trang 100 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Phần (2) thể hiện quan điểm của tác giả về nhân dạng của con người. Em hãy trích dẫn vài ví dụ trong văn bản để minh họa cho quan điểm đó.
Phương pháp giải:
Đọc cẩn thận phần (2) để nắm được quan điểm của tác giả và tìm ra ví dụ.
Lời giải chi tiết:
- Quan điểm của tác giả:
+ Nhân dạng không chỉ là hình dạng bề ngoài, mà còn được định hình và đánh giá dựa trên các chuẩn mực giá trị của xã hội.
+ Trong trường hợp của Quỳnh, sự đặc biệt trong nhân dạng đã khiến cho cậu bé trở thành người lạc loài trong mắt đồng loại.
+ Bạn bè của Quỳnh có thái độ xa lánh và coi thường, nhưng Quỳnh chấp nhận điều đó như một điều tất yếu.
Sau khi đọc 5
Trả lời câu hỏi 5 Sau khi đọc trang 101 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Trong phần (2), tác giả đã giải thích cách chúng ta ứng xử khi gặp phải một nhân dạng đặc biệt. Liên hệ đến truyện cổ tích ở cuối phần này có tác dụng gì?
Phương pháp giải:
Đọc cẩn thận phần (2) để hiểu yêu cầu.
Lời giải chi tiết:
- Tác giả đã giải thích: Cách chúng ta ứng xử với một nhân dạng đặc biệt thường là loại trừ, coi như không thuộc về nhóm, không bình thường.
- Việc liên kết với truyện cổ tích: Điều này minh chứng cho quy chuẩn về sự thống nhất giữa hình dạng và bản chất của một người.
Sau khi đọc 6
Trả lời câu hỏi 6 Sau khi đọc trang 101 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Trong phần (3), tác giả cho biết một tác phẩm văn học viết cho trẻ em cần có những phẩm chất gì? Hãy chỉ ra những câu văn nào trong văn bản cho thấy điều này.
Phương pháp giải:
Đọc cẩn thận phần (3) để tìm ra những phẩm chất và ví dụ cho điều đó.
Lời giải chi tiết:
- Một tác phẩm văn học viết cho trẻ em cần có những phẩm chất:
+ Không nên đối xử với những ngoại lệ, những bất thường như những sai lạc mà có lẽ cần hình dung về chúng như những tồn tại khác.
+ Không nên biến những nhân vật trong văn học thiếu nhi thành nhân vật hoàn hảo.
+ Viết cho trẻ em từ cái nhìn của một người lớn sâu sắc và từng trải.
Sau khi đọc 7
Trả lời câu hỏi 7 Sau khi đọc trang 101 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Trong phần cuối của bài nghị luận, tác giả cho rằng: “phải viết cho trẻ em từ cái nhìn của một người lớn sâu sắc và từng trải”. Em đánh giá thế nào về quan điểm này?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ phần cuối và đưa ra đánh giá.
Lời giải chi tiết:
Quan điểm này rất chính xác. Nhìn nhận tuổi thơ qua góc nhìn của một người đã trải qua nhiều, thấu hiểu sâu sắc mới tạo ra những tác phẩm thiếu nhi sâu sắc như vậy.
Sau khi đọc 8
Trả lời câu hỏi 8 Sau khi đọc trang 101 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Nhận xét về nghệ thuật viết văn nghị luận của tác giả thể hiện ở văn bản (Cách đặt vấn đề, tổ chức luận điểm, cách sử dụng lí lẽ và bằng chứng, ngôn ngữ...)
Phương pháp giải:
Đọc kĩ toàn bộ văn bản để nhận xét.
Lời giải chi tiết:
- Nghệ thuật:
+ Tác giả đã đặt vấn đề một cách trực tiếp, thể hiện suy nghĩ cá nhân.
+ Tổ chức luận điểm: Các luận điểm được tổ chức một cách chặt chẽ, theo trình tự logic.
+ Sử dụng lí lẽ và bằng chứng: Tác giả trình bày các lí lẽ, bằng chứng một cách thuyết phục, logic.
Viết kết nối với đọc
Trả lời câu hỏi Viết kết nối với đọc trang 101 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) chia sẻ suy nghĩ của em về ý kiến “Không nên biến những nhân vật trong các tác phẩm văn học thiếu nhi trở thành những nhân vật hoàn hảo”.
Phương pháp giải:
Sử dụng hiểu biết cá nhân để biểu đạt thành đoạn văn.
Lời giải chi tiết:
“Không nên biến những nhân vật trong các tác phẩm văn học thiếu nhi trở thành những nhân vật hoàn hảo”. Trong văn học Việt Nam, việc tạo ra những nhân vật hoàn hảo thường là hạn chế phổ biến. Những nhà văn thường tạo ra những nhân vật phản ánh một hình mẫu hoàn hảo, nhưng điều này có thể khiến độc giả cảm thấy nhàm chán hoặc không thể đồng cảm. Tuy nhiên, việc tạo ra những nhân vật có nhược điểm cũng giúp độc giả cảm thấy gần gũi và đồng cảm hơn với họ.