Tổ chức dàn ý phân tích điểm đặc sắc của điệp ngữ 'Buồn trông' trong Kiều ở lầu Ngưng Bích

Tổ chức dàn ý phân tích điểm đặc sắc của điệp ngữ 'Buồn trông' trong Kiều ở lầu Ngưng Bích
 

I. Kịch bản phân tích điểm đặc sắc của điệp ngữ 'Buồn trông' trong Kiều ở lầu Ngưng Bích (Chuẩn)

1. Khai mạc

- Giới thiệu về Truyện Kiều và đoạn trích 'Kiều ở lầu Ngưng Bích'
- Phân tích vẻ đẹp của Nguyễn Du trong cách mô tả nội tâm qua tám câu cuối điệp từ 'Buồn trông'.

2. Nội dung chính

- Tám câu thơ tạo ra bốn bức tranh, thể hiện tâm trạng của Thúy Kiều.
- Mọi thứ bắt đầu bằng 'buồn trông' → Nghe thấu đến nỗi buồn thảm, sầu thương.
+ Nỗi buồn con người thấm vào cảnh vật
+ Sau những biến cố, Kiều mới có thể ngồi suy ngẫm về nỗi buồn của mình.

- Bức tranh đầu tiên: Con thuyền và cánh buồm:
+ Tại lầu Ngưng Bích, Kiều nhìn ra biển, thấy 'cửa bể chiều hôm'
+ 'Chiều hôm': Khi trời bắt đầu tối→ Buồn, nhớ nhà.
+ Trong khung cảnh đó, Kiều bắt gặp hình ảnh một con thuyền.

- Bức tranh thứ hai: Con nước và cánh hoa
+ Nước đang rót xuống, dòng nước xô đẩy, kéo lê mọi thứ
+ Một cánh hoa nhẹ nhàng nổi trôi trên sóng nước
+ 'Man mác': Từ láy, chỉ sự không chắc chắn, nỗi buồn sâu sắc
→ Cánh hoa có thoát khỏi dòng nước, hay sẽ bị cuốn trôi, chìm ngập → Cuộc đời Kiều, có lẽ cũng như cánh hoa, sẽ bị dòng đời xô đẩy tới cùng.

- Bức tranh thứ ba: Nội cỏ và bầu trời:
+ Một khung cảnh hiu quạnh, ảm đạm.
+ 'Nội cỏ': Cánh đồng cỏ bát ngát, mênh mông đến chân trời
+ 'Rầu rầu': Sự héo úa, tối tăm, thiếu sức sống → Tâm hồn Kiều cũng buồn thảm như vậy.
+ Cánh đồng cỏ héo úa, mênh mông tới chân trời, hòa mình với bầu trời thành một dải.
+ 'Xanh xanh': Màu xanh nhạt, mơ hồ.
+ Hai từ láy liền nhau chỉ màu sắc ảm đạm → Nhấn mạnh màu sắc → Cuộc sống của Kiều qua đôi mắt nàng.

- Bức tranh cuối cùng: Gió và mặt biển
+ Là bức tranh mãnh liệt nhất trong bốn bức tranh
+ Gió và sóng biển hòa mình vào cuộc đua vô tận, hùng bạo
+ Kiều cảm nhận như mình đang ngồi trên đỉnh những đợt sóng biển mênh mông, nghe tiếng gió gào thét vang vọng xung quanh.
+ 'Ầm ầm': từ âm thanh, đưa ra hình ảnh mạnh mẽ, dữ dội
→ Dự báo về tương lai không chắc chắn của Kiều
=> Nỗi buồn đang dâng đến đỉnh điểm, khiến con người có thể liều lĩnh đối mặt với mọi khó khăn để thoát khỏi nỗi buồn → Điều này là lý do khiến Kiều sau này dám đối diện với lời mời của Sở Khanh.

- Tổng kết chung:
+ Bốn bức tranh đều mở đầu bằng 'buồn trông'
+ Thiên nhiên được hiểu nhìn qua con mắt của Kiều.
+ Màu sắc của thiên nhiên và cảnh vật cũng là biểu hiện của tâm trạng và tương lai của Kiều

3. Kết luận

- Tổng hợp lại vấn đề
- Nguyễn Du là nhà văn xuất sắc miêu tả tâm lý nhân vật.
 

II. Bài văn mẫu Phân tích đặc sắc của điệp ngữ 'Buồn trông' trong Kiều ở lầu Ngưng Bích (Chuẩn)

Trong tác phẩm Truyện Kiều, có nhiều đoạn trích miêu tả nội tâm, tâm trạng của Thúy Kiều trong thời gian lưu lạc xa quê. Tuy nhiên, để nhấn mạnh đến một trích đoạn nổi bật nhất, không thể bỏ qua 'Kiều ở lầu Ngưng Bích'. Đây là phần miêu tả nội tâm xuất sắc và độc đáo nhất của Nguyễn Du, đặc biệt là tám câu cuối của đoạn thơ. Toàn bộ tài năng và sự đẹp đẽ của Nguyễn Du đều hiện hữu trong tám câu thơ này cùng với điệp ngữ 'buồn trông':

'Buồn trông cửa bể chiều hôm
Thuyền lặng thoáng cánh buồm xa xa
Buồn trông ngọn nước mới sa
Hoa trôi man mác, biết nơi về đâu
Buồn trông nội cỏ rầu rầu
Chân mây mặt nước một màu xanh xanh
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh
Ầm ầm tiếng sóng vây quanh chiếc ghế ngồi'.

Tám câu thơ trên, mặc dù ban đầu có vẻ chỉ mô tả những cảnh vật bên ngoài lầu Ngưng Bích, nhưng khi suy ngẫm sâu hơn, chúng ta mới thấy đây là biểu hiện của tâm trạng con người, đặc biệt là tâm trạng của Kiều...(Còn tiếp)