Tổ chức một buổi tiệc trong phủ của chúa Trịnh (chi tiết)

ND chính

Bố cục

Bố cục: 2 phần

- Phần 1 ( từ đầu đến “...biết đó là triệu bất tường”): cuộc sống xa hoa trong phủ chúa.

- Phần 2 (còn lại): các quan lại tham lam làm sao để lợi dụng, đe dọa dân làng để lấy tiền.

Câu 1

Câu 1 (trang 63 SGK Ngữ Văn 9 Tập 1)

Hành động tiêu tiền lãng phí của chúa Trịnh và các quan lại trong phủ được miêu tả qua những gì? Đánh giá về cách tác giả ghi lại sự kiện. Tại sao đoạn văn kết thúc này, tác giả lại nói: '...người giả biết đó là triệu bất tường.'?

Lời giải chi tiết:

- Việc xây dựng các công trình xa hoa và các hoạt động giải trí không kiểm soát;

- Sự mô tả chi tiết về các sự kiện vui chơi của chúa Trịnh;

- Việc thu thập và trang trí các vật phẩm quý giá trong phủ tạo ra sự phiền phức và tốn kém cho dân.

=> Tác giả thể hiện quan điểm cá nhân của mình về việc tiêu tiền lãng phí của chúa Trịnh khi mô tả cảnh vườn trong phủ Chúa: “Mỗi khi đêm xuống, tiếng chim gáy và tiếng hót của dế vang khắp nơi, hoặc vào lúc nửa đêm như cơn mưa và gió, gây ra sự hỗn loạn, nhưng những người giả trí biết rõ đó là điều không thể chấp nhận được”. Sự nhận xét của tác giả về khía cạnh 'không thể chấp nhận được' mang ý nghĩa của sự phê phán, cảnh báo về thói sống xa hoa, tiêu tiền lãng phí trên bề mặt nhưng thực tế là kết quả của sự lao động và sự hy sinh của dân làng sẽ dẫn đến hậu quả là sự suy sụp, sự tan rã và sự đau khổ.

Câu 2

Câu 2 (trang 63 SGK Ngữ Văn 9 Tập 1)

Các quan lại trong phủ đã làm thế nào để làm phiền dân làng? Ý nghĩa của đoạn văn cuối cùng: 'Nhà tôi ở phường Hà Khẩu...cũng vì lý do đó'

Lời giải chi tiết:

- Các quan lại trong phủ đã sử dụng các phương tiện tàn bạo để làm phiền, chiếm đoạt của dân làng thông qua những cách hành xử thô bạo, trắng trợn, vừa cướp vừa khoe khoang: “Họ theo dõi những ngôi nhà có cây cỏ, chim non đẹp, sau đó gắn biển “thiết thủ” lên. Đêm về, họ vượt qua hàng rào, trộm ra ngoài, và dùng tay chân để lấy cắp mọi thứ, rồi sau đó đe dọa những người có tội lộng giấu vật phẩm cung cấp để lừa gạt tiền bạc. Khi gặp phải những hòn đá lớn hoặc những cây cối lớn, họ thậm chí phải phá nhà, phá tường để di chuyển chúng. Những gia đình giàu có bị tình nghi giấu vật phẩm cung cấp thường phải bỏ tiền ra mua sự giúp đỡ hoặc thậm chí phải phá hủy mọi thứ để tránh khỏi nguy cơ.”

- Kết thúc bài viết, tác giả ghi lại một câu chuyện có thật đã xảy ra trong nhà mình: “Nhà tôi ở phường Hà Khẩu, huyện Thọ Xương, trước cửa nhà có một cây lê lớn, cao khoảng vài chục thước, khi nở hoa, trắng tinh và thơm phức; còn giữa lối đi trung tâm cũng trồng hai cây lựu, một lựu trắng và một lựu đỏ, khi chúng ra quả trông rất đẹp, nhưng bọn tôi lại phải cắt chúng.” Câu chuyện thực tế này trong gia đình tác giả giúp làm tăng thêm tính chân thực, sinh động cho những bằng chứng kết án chúa Trịnh và các quan lại.

Câu 3

Câu 3 (trang 63 SGK Ngữ Văn 9 Tập 1)

Theo em, thể văn tùy bút trong bài có điểm gì khác so với thể truyện mà các em đã học ở bài trước?

Lời giải chi tiết:

- Tùy bút là thể văn sử dụng để ghi chép những sự kiện và con người cụ thể, có thực, qua đó tác giả thể hiện thái độ, cảm xúc, suy nghĩ, nhận thức của mình về con người và cuộc sống. Truyện là thể loại văn phản ánh hiện thực thông qua việc mô tả rộng lớn về cuộc sống qua các sự kiện, biến cố xảy ra trong cuộc sống của con người.

- Truyện thường phải có một cốt truyện và nhân vật; cốt truyện được triển khai với phần mở đầu, phần phát triển, và phần kết thúc; nhân vật được xây dựng có ngoại hình, đặc điểm tâm lý được mô tả chi tiết. Tùy bút là sự ghi chép linh hoạt, có thể là tản mạn, không tuân theo một cốt truyện nhất định, tập trung vào việc thể hiện tình cảm, quan điểm của tác giả.

Luyện tập

Xây dựng trên bài viết Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh và cả bài đọc bổ sung dưới đây, hãy viết một đoạn văn ngắn trình bày quan điểm của bạn về tình hình đất nước vào thời vua Lê - chúa Trịnh cuối thế kỉ XVIII.

Lời giải chi tiết:

- Tình hình đất nước vào thời vua Lê - chúa Trịnh cuối thế kỉ XVIII đang trong tình trạng rối ren, hỗn loạn.

- Vua chúa sống cuộc sống xa hoa, thú vui, không quan tâm đến việc quản lý triều chính, bỏ rơi nhân dân, các quan lại tận dụng điều này để thực hiện những hành động tự ý, ngông cuồng.

- Cuộc sống của nhân dân đang trong tình trạng khốn khó, đau khổ.