Buzz
Tổ chức viết bài Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi ngắn nhất trong năm 2021
A. Tổ chức viết bài Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi (ngắn nhất)
BÀI 1:
Xây dựng kế hoạch viết
B.Mở đầu:
Tóm tắt ngắn gọn về tác giả Nguyễn Công Hoan và tác phẩm ngắn Tinh thần thể dục.
B.Nội dung chính:
a.Phân tích, chỉ ra điểm tương đồng và đặc điểm riêng của các tình tiết miêu tả người đến xem đá bóng...
- Hình ảnh anh Mịch cùng ông Lí gặp gỡ.
- Tình huống bác Phô tranh luận với ông Lí.
- Tình cảnh cụ phó Bính yêu cầu ông Lí cho thằng Sang thay con.
- Tình huống thằng Cò và con trốn vào đống rơm bị người tuần phát hiện.
- Cuối cùng là tình tiết ông Lí cùng đoàn tuần áp giải 94 người lên huyện. Phân tích sự trái ngược giữa hình thức và bản chất của khái niệm “tinh thần thể dục” trong truyện ngắn, từ đó nhấn mạnh tính hài hước của truyện.
⇒Tăng tính trào phúng và mâu thuẫn của truyện.
b.Đặc điểm nổi bật của cấu trúc truyện.
c.Đặc điểm ngôn ngữ trong truyện (ngôn ngữ của người kể chuyện và ngôn ngữ của các nhân vật).
d. Phân tích giá trị hiện thực và ý nghĩa phê phán của truyện.
C. Kết luận:
Đánh giá tổng quan về giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện ngắn.
BÀI 2:
Xây dựng kế hoạch viết
A.Mở đầu: Đưa ra vấn đề cần thảo luận: ảnh hưởng của ngôn từ nghệ thuật trong văn học.
B.Nội dung chính:
- Sự đối lập về từ ngữ:
+ “Chữ người tù tử”: sử dụng nhiều từ Hán Việt cổ ⇒ tạo ra bối cảnh, nhân vật thời phong kiến suy tàn.
+ “Niềm vui của gia đình tang thương”: sử dụng nhiều từ phóng đại, nói ngược, nói trái.
⇒ tôn chỉ giả dối, thô lỗ, đê tiện của “lớp thượng lưu”.
- Sự đa dạng về phong cách văn phong :
+ “Chữ người tù tử”: phong cách văn cổ truyền trọng thể (đặc biệt là ở cảnh sắp chữ).
⇒ khen ngợi những nhân vật tài năng, tôn trọng đạo đức, dung mạo kiêu hùng.
+ Niềm vui của một gia đình tang thương: phong cách văn châm biếm, lời lẽ chế nhạo.
⇒ chỉ trích sự giả dối, thô bỉ của nhóm người được gọi là thượng lưu…
- Nguyên nhân sự đa dạng này:
+ Chủ đề, cảm xúc, triết lý và phong cách của tác giả đều có ảnh hưởng.
+ Trong văn phong của Nguyễn Tuân: ông luôn chú ý, cẩn thận với từ ngữ, lựa chọn từ ngữ phù hợp, phản ánh sự tài năng và uyên bác >< Vũ Trọng Phụng: sử dụng ngôn ngữ phổ thông, châm biếm và hài hước.
C.Kết luận
Đánh giá tổng quan về sự khác biệt về từ ngữ và giọng điệu trong hai văn bản trên.
Thực hành
Gợi ý
a. Tìm hiểu đề
- Đề bài yêu cầu nghị luận về một khía cạnh nghệ thuật trong truyện ngắn “Vi hành” của Nguyễn Ái Quốc.
- Nhân vật bị châm biếm, chỉ trích trong truyện là ai? Vì sao? Cách thể hiện của nghệ thuật châm biếm, chỉ trích trong tác phẩm? Tác dụng của nghệ thuật châm biếm, chỉ trích trong tác phẩm?
b. Xây dựng kế hoạch viết
A.Mở đầu
- Giới thiệu về truyện ngắn “Vi hành” của Nguyễn Ái Quốc – một ví dụ tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật truyện ngắn của tác giả.
- Giới thiệu sự thành công của nghệ thuật châm biếm, chỉ trích trong tác phẩm.
B.Nội dung chính
- Bối cảnh ra đời của tác phẩm, mục đích của tác phẩm.
- Tình huống hiểu lầm trong tác phẩm (2 lần): cặp đôi tình nhân nhầm tác giả là Khải Định; chính phủ thực dân. Bọn mật thám nhầm tác giả là Khải Định ⇒ thực chất là trêu ghẹo, săn lùng của bọn mật thám Pháp đối với hoạt động cách mạng của tác giả.
- Mô tả hình tượng nhân vật Khải Định một cách hài hước, châm biếm.
- Sử dụng ngôn ngữ hài hước, châm biếm,…
- Đánh giá về hiệu quả của nghệ thuật châm biếm, đả kích trong tác phẩm: vạch trần bản chất đê tiện, nguy hại, kẻ sai lầm của Khải Định và bè phái thực dân Pháp.
C. Kết luận: Khẳng định thành công của nghệ thuật châm biếm, đả kích trong tác phẩm và giá trị của tác phẩm.
B. Kiến thức cơ bản
- Đối tượng của bài nghị luận về một tác phẩm, đoạn trích văn xuôi rất phong phú:
- Giá trị của nội dung và nghệ thuật trong tác phẩm tổng thể là một phương tiện, thậm chí là một khía cạnh của nội dung hoặc nghệ thuật của một tác phẩm hoặc các tác phẩm, đoạn trích khác nhau
- Phương pháp thực hiện:
+ Bắt đầu: Giới thiệu về tác phẩm, đoạn trích cần nghị luận
+ Nội dung chính: Phân tích giá trị nội dung, nghệ thuật theo hướng của đề hoặc một số khía cạnh đáng chú ý nhất của đoạn trích, tác phẩm
+ Kết thúc: Đánh giá tổng quan về tác phẩm, đoạn trích.
