Nội dung của bài thơ Thương nhớ mùa xuân sẽ được giảng dạy trong chương trình học của môn Ngữ văn lớp 11.
Hôm nay, Mytour sẽ giới thiệu tài liệu Soạn văn 11: Thương nhớ mùa xuân, mời các bạn học sinh tham khảo chi tiết dưới đây.
Soạn bài Thương nhớ mùa xuân.
1. Chuẩn bị sẵn
- Vũ Bằng (1913 - 1984) sinh ra tại Hà Nội, quê quán làng Lương Ngọc, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương.
- Ông là một nhà văn và nhà báo đã viết trước Cách mạng tháng Tám năm 1945, với sở trường là tùy bút, bút kí và truyện ngắn.
- Sau năm 1954, Vũ Bằng đã chuyển đến Sài Gòn sinh sống, tiếp tục công việc báo chí và viết văn, cùng với hoạt động cách mạng.
- Ông đã được vinh danh bằng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật vào năm 2007.
- Một số tác phẩm nổi bật:
- Bút ký: Miếng ngon của Hà Nội (1960), Miếng lạ ở miền Nam (1969), Thương nhớ mười hai (1972)...
- Tiểu thuyết: Lọ văn (tập văn trào phúng, 1931), Một mình trong đêm tối (tiểu thuyết, 1937), Truyện hai người (tiểu thuyết, 1940), Tội ác và hối hận (tiểu thuyết, 1940)....
- Các tập truyện: Quých và Quác (truyện thiếu nhi, 1941), Ba truyện mổ bụng (tập truyện, 1941)...
2. Hiểu bài
Câu 1. Hãy mô tả đặc điểm về cảnh sắc và con người của Hà Nội vào mùa xuân.
Cảnh sắc và người dân Hà Nội vào mùa xuân có những đặc điểm đặc trưng: có mưa phùn nhẹ nhàng, gió se lạnh, tiếng nhạn vang vọng trong đêm, tiếng trống chèo vọng từ xa xăm những làng quê, và hồn thiết tha của cô gái xinh đẹp như trong tranh vẽ...
Câu 2. Cảm xúc của người kể trước mùa xuân như thế nào?
Cảm xúc của người kể: Mùa xuân ấy, nó khiến cho người ta muốn rời bỏ tất cả, muốn thể hiện sự phấn khích không thể tả nổi. Ngồi yên không được, sự sống bên trong như muốn bùng nổ ra ngoài như những dòng máu trong cơ thể nai, như những mầm non của cây cỏ, nằm yên mãi không thể nào kiềm chế được, phải bắt đầu nảy mầm, những chiếc lá xanh tươi mát và những cặp chim uyên ương đang chuẩn bị cho mùa yêu đương sắp tới.
Câu 3. Trong phần 3, tác giả đã biểu đạt cảm xúc gì về mùa xuân Hà Nội?
Trong phần 3, tác giả đã thể hiện sự yêu mến sâu sắc đối với mùa xuân ở Hà Nội.
Câu 4. Thời tiết sau rằm tháng Giêng ở Hà Nội như thế nào?
Thời tiết sau rằm tháng Giêng ở Hà Nội: trời đã qua giai đoạn ẩm ướt, mưa xuân bắt đầu thay thế cho mưa phùn,
Câu 5. Trong tâm trí của tác giả, trăng tháng Giêng có điều gì đặc biệt?
Trăng tháng Giêng: như một cô gái non tơ mơn mởn, cái đẹp của nàng như một cô gái trinh nguyên đang thầm lặng thể hiện,...
3. Trả lời câu hỏi
Câu 1. Chủ đề của văn bản Thương nhớ mùa xuân là gì? Làm thế nào để em nhận biết điều đó?
- Chủ đề: mùa xuân
- Nhận biết từ: tiêu đề và nội dung của văn bản.
Câu 2. Xác định nội dung chính của từng phần trong văn bản Thương nhớ mùa xuân. Theo em, mạch logic chính liên kết các phần của văn bản là gì?
- Phần 1. Từ đầu đến “người mê luyến mùa xuân”: Tình cảm con người với mùa xuân.
- Phần 2. Tiếp theo đến “bướm ra ràng mở hội liên hoan”: Cảnh sắc và không khí chung của mùa xuân.
- Phần 3. Tiếp theo đến “hồi cuối tháng Chạp”: Cảnh sắc mùa xuân sau rằm tháng Giêng.
- Phần 4. Còn lại: Vẻ đẹp của trăng tháng Giêng.
Câu 3. Người “tôi” tác giả trong văn bản biểu hiện tình cảm, cảm xúc gì? Hãy trích dẫn một số câu văn thể hiện rõ tình cảm, cảm xúc đó.
- Nhân vật “tôi” trong văn bản thể hiện tình cảm, cảm xúc: yêu mến, say mê và trân trọng vẻ đẹp của mùa xuân.
- Một số đoạn văn:
- Tự nhiên như thế: ai cũng yêu mùa xuân.
- Tôi yêu sông xanh, núi tím; tôi yêu đôi mày ai như trăng mới in ngần và tôi cũng xây mộng ước mơ, nhưng yêu nhất mùa xuân không phải là vì thế.
- Ấy đấy, cái mùa xuân thần thánh của tôi làm cho người ta muốn phát điên lên như thế ấy. Ngồi yên không chịu được.
- Đẹp quá đi, mùa xuân ơi - mùa xuân của Hà Nội thân yêu, của Bắc Việt thương mến. Nhưng tôi yêu mùa xuân nhất là vào khoảng sau ngày rằm tháng giêng,...
Câu 4. Phân tích sự kết hợp giữa yếu tố tự sự và tình cảm chân thành của thể loại tuỳ bút qua một số biểu hiện cụ thể trong văn bản Thương nhớ mùa xuân (ngôn ngữ, chi tiết, sự việc,...).
Câu 5. Chi tiết nào về thiên nhiên (hoặc phong tục, con người) Hà Nội trong văn bản để lại ấn tượng đặc biệt đối với em? Tại sao?
Câu 6. Em đã nhận thức thêm về giá trị văn hoá dân tộc từ văn bản Thương nhớ mùa xuân?