Tổ chức ý tưởng về tâm sự của nhân vật trữ tình trong bài thơ Tự tình

Tổ chức ý tưởng về tâm sự của nhân vật trữ tình trong bài thơ Tự tình
 

I. Kế hoạch trình bày về tâm sự của nhân vật trữ tình qua bài thơ Tự tình (Phiên bản Nâng Cao)

1. Giới thiệu

- Khám phá chi tiết về tác giả Hồ Xuân Hương (đặc điểm sáng tác, những tác phẩm tiêu biểu,...)
- Tổng quan về bài thơ Tự tình (nguồn gốc, đặc điểm nổi bật về nội dung và nghệ thuật,...)

2. Phần chính

a. Hai câu đề: Nỗi cô đơn, trống vắng
- 'Đêm khuya': Thời gian thực tế cũng là thời gian nghệ thuật, nhấn mạnh sự cô đơn của nhân vật trữ tình.
- 'Văng vẳng': Âm thanh của tiếng trống canh dồn từ xa vọng lại như làm cho thời gian, tuổi xuân của người phụ nữ trôi đi nhanh hơn.
- Đảo ngữ 'trơ cái hồng nhan' càng tô đậm nỗi bẽ bàng, tủi hổ của người phụ nữ.

b. Hai câu thực: Nỗi buồn tủi, bẽ bàng, xót xa trước hoàn cảnh của bản thân
- Sử dụng rất tài tình cụm từ 'say lại tỉnh', 'khuyết chưa tròn' để tôn vinh bi kịch về thân phận của người phụ nữ với tình duyên lỡ dở.
- Cách diễn đạt ẩn dụ 'vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn' thể hiện sâu sắc rằng tuổi xuân, thời son trẻ của người phụ nữ đã qua đi nhưng tình yêu, hạnh phúc vẫn chưa vẹn tròn, viên mãn.

c. Hai câu luận: Thái độ phẫn uất, phản kháng trước 'bi kịch duyên phận' và số phận hẩm hiu
- Nghệ thuật đảo ngữ và sử dụng động từ mạnh 'xiên ngang', 'đâm toạc' làm nổi bật sự phản kháng quyết liệt.
- Hai câu thơ như vẽ lên bức tranh thiên nhiên tiềm tàng sức sống, đang cố gắng vùng vẫy, cựa quậy mạnh mẽ chống lại số phận.
- Sự phản kháng, phẫn uất ấy của thiên nhiên có thể chính là sự phẫn uất, phản kháng của người phụ nữ trước số phận của mình.
- Hai câu thơ thể hiện bản lĩnh, cá tính mạnh mẽ của Hồ Xuân Hương.

d. Hai câu kết: Sự ngán ngẩm, buông xuôi và bất lực
- 'Xuân đi xuân lại' là bước chuyển của thời gian, mùa xuân này đi mùa xuân khác sẽ lại tới, nhưng 'là lúc tuổi xuân của người phụ nữ đã mãi mãi mất đi'.
- Một chữ 'ngán' thôi đã diễn tả nỗi đau, sự ngán ngẩm, chán chường của người phụ nữ chán thì quá lứa, lỡ dở tình yêu và hạnh phúc.
- Tình yêu vỡ tan thành nhiều 'mảnh', lại 'san sẻ tí con con' nên người phụ nữ đành nín lặng và chấp nhận.

3. Phần kết luận

Tổng quan về cái tôi trữ tình trong bài thơ Tự tình của Hồ Xuân Hương và phát biểu ý kiến cá nhân.
 

II. Mẫu văn Tâm sự của nhân vật trữ tình qua bài thơ Tự tình (Chuẩn)

Đã có nhiều tác giả viết về hình tượng người phụ nữ, nhưng mỗi người lại có cách nhìn, diễn đạt riêng về hình tượng ấy. Nếu Nguyễn Du thương cho số phận người phụ nữ 'tài hoa bạc mệnh', Đặng Trần Côn và Đoàn Thị Điểm đau lòng cho số phận người chinh phụ trong những cuộc chiến tranh thời phong kiến, thì Hồ Xuân Hương lại đổ lệ thương cho những người phụ nữ có số phận hẩm hiu. Đọc Tự tình II của Hồ Xuân Hương sẽ giúp chúng ta hiểu sâu sắc điều đó, đặc biệt là tâm sự, những cung bậc, sắc thái cảm xúc của nhân vật trữ tình.