Toán 5: Cách tính quãng đường, vận tốc, thời gian giúp học sinh lớp 5 hệ thống hóa kiến thức, hiểu rõ về khái niệm, công thức, và các dạng bài tập tính quãng đường, thời gian, vận tốc.
Nhờ đó, việc áp dụng vào từng bài tập cụ thể trở nên dễ dàng hơn, không gặp khó khăn gì, giúp học sinh lớp 5 tiếp tục tiến bộ trong môn Toán. Ngoài ra, cũng có thể tham khảo thêm Cách tính diện tích, chu vi, thể tích của các hình cơ bản. Mời các em đọc bài viết dưới đây của Mytour để biết thêm chi tiết:
Công thức tính quãng đường, vận tốc, thời gian trong bài toán chuyển động của môn Toán lớp 5
Cách tính quãng đường
1. Quãng đường là gì?
Quãng đường là độ dài mà vật hoặc con người đã di chuyển, hoặc có thể là khoảng cách mà phương tiện đã đi được. Việc xác định độ dài quãng đường khi biết vận tốc và thời gian là một trong những bài toán phổ biến trong vật lý.
2. Cách tính quãng đường
Để tính độ dài quãng đường, chúng ta có thể sử dụng công thức sau: Đơn giản là nhân vận tốc với thời gian. Khi gọi vận tốc là v, quãng đường là s, thời gian là t, ta có:
s = v x t
hoặc s = (v1 – v2) x t
Trong đó:
- v là vận tốc của di chuyển
- s là quãng đường di chuyển
- t là thời gian di chuyển
* Lưu ý: V1 > V2.
Chú ý:
Các đơn vị của quãng đường, vận tốc và thời gian phải phù hợp với nhau. Ví dụ, nếu vận tốc được đo bằng km/giờ và thời gian được đo bằng giờ, thì quãng đường cũng cần phải được đo bằng km.
Vận tốc và thời gian cần có cùng đơn vị để thực hiện phép nhân để tính quãng đường. Ví dụ, nếu vận tốc được đo bằng km/giờ và thời gian được đo bằng phút, thì cần chuyển đổi thời gian sang đơn vị giờ trước khi tính quãng đường.
3. Bài tập tính quãng đường
Bài 1: Một người đi xe đạp trong 3 giờ với vận tốc là 15 km/giờ. Hãy tính quãng đường đã đi của người đó.
Cách giải:
Quãng đường đã đi của người đi xe đạp là:
15 × 3 = 45 (km)
Kết quả: 45km.
Bài 2: Một ca nô đi với vận tốc 16 km/giờ. Hãy tính quãng đường đã đi của ca nô trong 2 giờ 15 phút.
Cách giải: Vận tốc được đo bằng km/giờ, vì vậy thời gian cũng cần phải được đo bằng giờ. Đổi thời gian từ 2 giờ 15 phút sang đơn vị giờ, sau đó để tính quãng đường, ta nhân vận tốc với thời gian.
Đổi 2 giờ 15 phút = 2,25 giờ
Quãng đường mà ca nô đã đi được là:
16 x 2,25 = 36 (km)
Kết quả: 36km.
Công thức tính vận tốc
1. Vận tốc là gì?
Vận tốc được định nghĩa là quãng đường mà một vật đi được trong một đơn vị thời gian.
Đơn vị của vận tốc
Đơn vị vận tốc phụ thuộc vào đơn vị độ dài và đơn vị thời gian. Đơn vị chính thức của vận tốc là m/s và km/h.
Trường hợp nào sử dụng vận tốc?
Vận tốc là thước đo cho tốc độ nhanh hoặc chậm. Nó được áp dụng trong nhiều lĩnh vực và hoạt động khác nhau trong cuộc sống hàng ngày. Ví dụ như đo tốc độ của xe cộ, hoặc tốc độ di chuyển của đối tượng trong cuộc sống…
2. Công thức tính Vận tốc
Công thức tính vận tốc của một vật là quãng đường mà vật đã đi chia cho thời gian để đi hết quãng đường đó.
v = S : t
Trong đó:
- v: Vận tốc của vật
- s: Quãng đường vật đi được
- t: Thời gian để đi hết quãng đường
Áp dụng công thức tính vận tốc, chúng ta có thể dễ dàng tính được cả 2 đại lượng là quãng đường và thời gian.
- Khi biết vận tốc và thời gian, chúng ta sử dụng công thức tính quãng đường: s = v : t.
- Khi biết vận tốc và quãng đường, chúng ta sử dụng công thức tính thời gian: t = s : v
3. Bài tập tính Vận tốc
Một chiếc ô tô khởi hành từ điểm A lúc 7 giờ 30 phút và đến điểm B lúc 10 giờ 15 phút. Hãy tính vận tốc của chiếc ô tô, biết rằng quãng đường AB có độ dài là 154 km.
Cách giải
Thời gian mà ô tô đi từ A đến B là:
10 giờ 15 phút – 7 giờ 30 phút = 2 giờ 45 phút (tương đương 2,75 giờ)
Vận tốc của ô tô là:
154 : 2, 75 = 56 (km/giờ)
Công thức tính thời gian
1. Thời gian là gì?
Thời gian là quãng đường mà một vật đã đi được trong một đơn vị vận tốc.
2. Công thức tính Thời gian
t = s : v
Trong đó:
- v là vận tốc di chuyển
- s là quãng đường di chuyển
- t là thời gian di chuyển
Lưu ý:
Các đơn vị của quãng đường, vận tốc và thời gian phải tương ứng với nhau. Ví dụ vận tốc có đơn vị đo là km/giờ, thời gian có đơn vị là giờ thì quãng đường cũng phải có đơn vị là km.
Đơn vị của vận tốc và thời gian phải tương ứng với nhau để thực hiện phép tính nhân và tìm quãng đường. Ví dụ, nếu vận tốc được đo bằng km/giờ và thời gian được đo bằng phút, ta cần đổi thời gian sang đơn vị giờ trước khi tính toán quãng đường.
3. Bài tập tính Thời gian
Quãng đường AB có chiều dài là 120 km. Lúc 7 giờ một chiếc ô tô rời đi từ điểm A đến B với vận tốc 50 km /giờ và nghỉ trả khách 45 phút. Sau đó, ô tô quay trở lại từ B về A với vận tốc 60 km/giờ. Hỏi ô tô sẽ về đến A vào thời điểm nào?
Cách giải:
Thời gian ô tô đi đến B là:
120 : 50 = 2,4 (giờ)
2,4 giờ = 2 giờ 24 phút
Ô tô đến B lúc:
7 giờ + 2 giờ 24 phút = 9 giờ 24 phút
Ô tô về A lúc:
9 giờ 24 phút + 45 phút = 10 giờ 9 phút
Thời gian về A là:
120 : 60 = 2 (giờ)
Ô tô về A lúc:
10 giờ 9 phút + 2 giờ = 12 giờ 9 phút
Đáp án: 12 giờ 9 phút