1. Giới thiệu về bài tập thời gian
1.1. Phương pháp tính thời gian
Để tính toán thời gian, ta chia quãng đường cho vận tốc. Đặt vận tốc là v, quãng đường là s, thời gian là t, ta có công thức: t = s / v
Chú ý:
(1) Đơn vị thời gian phải phù hợp với đơn vị của quãng đường và vận tốc. Ví dụ, nếu quãng đường tính bằng km và vận tốc tính bằng km/giờ, thì thời gian sẽ được đo bằng giờ.
(2) Để thực hiện phép tính chia để tìm thời gian, đơn vị của quãng đường và vận tốc phải đồng nhất. Ví dụ, nếu quãng đường tính bằng m và vận tốc tính bằng km/giờ, để tính thời gian tính bằng giờ, quãng đường cần chuyển đổi sang km hoặc vận tốc phải đổi sang m/giây hay m/phút để áp dụng công thức và tìm ra thời gian bằng giây hoặc phút.
Ngoài ra, một số công thức cần lưu ý:
+/ Thời gian di chuyển = thời gian đến – thời gian khởi hành – thời gian nghỉ (nếu có).
+/ Thời gian đến = thời gian khởi hành + thời gian di chuyển + thời gian nghỉ (nếu có).
+/ Thời gian khởi hành = thời gian đến – thời gian di chuyển – thời gian nghỉ (nếu có).
1.2. Các loại bài tập ứng dụng
Dạng 1: Xác định thời gian khi đã biết quãng đường và vận tốc
Phương pháp: Để tính thời gian, ta chia quãng đường cho vận tốc.
Lưu ý: Đơn vị của vận tốc, quãng đường và thời gian cần phải đồng nhất. Nếu không, cần phải chuyển đổi cho phù hợp trước khi áp dụng công thức tính thời gian.
Dạng 2: Xác định thời gian khởi hành hoặc thời gian đến khi biết quãng đường, vận tốc, và thời gian nghỉ (nếu có)
Phương pháp:
- Để tính thời gian di chuyển, chia quãng đường cho vận tốc.
- Để xác định thời gian đến hoặc thời gian khởi hành, áp dụng các công thức sau:
+/ Thời gian đến = thời gian khởi hành + thời gian di chuyển + thời gian nghỉ (nếu có).
+/ Thời gian khởi hành = thời gian đến – thời gian di chuyển – thời gian nghỉ (nếu có).
2. Giải chi tiết bài toán lớp 5, trang 143: Bài tập về thời gian
Bài 1:
S (km) | 261 | 78 | 165 | 96 |
v (km/h) | 60 | 39 | 27,5 | 40 |
t (giờ) |
|
|
|
|
Phương pháp giải
Để tính thời gian, ta chia quãng đường cho vận tốc. Công thức là: t = s / v
Giải thích:
S (km) | 261 | 78 | 165 | 96 |
v (km/h) | 60 | 39 | 27,5 | 40 |
t (giờ) | 4,35 | 2 | 6 | 2,4 |
Bài 2: Một con ốc sên di chuyển với vận tốc 12 cm/phút. Hãy tính thời gian để con ốc sên bò được quãng đường 1,08 m.
Hướng dẫn giải
- Chuyển đổi đơn vị quãng đường sang xăng-ti-mét.
- Để tính thời gian, chia quãng đường cho vận tốc.
Giải:
1,08 m = 108 cm.
Con ốc sên bò quãng đường 1,08 m trong thời gian:
108 chia 12 = 9 (phút)
Kết quả: 9 phút.
Bài 3: Một con đại bàng bay với tốc độ 96 km/giờ. Tính thời gian để bay được quãng đường 72 km.
Hướng dẫn giải:
Để tính thời gian, chia quãng đường cho vận tốc. Công thức là: t = s / v
Giải thích:
Thời gian để con đại bàng bay quãng đường 72 km là:
72 chia 96 = 0,75 (giờ) hoặc 45 phút
Kết quả: 45 phút
Bài 4: Một con rái cá có tốc độ bơi 420 m/phút. Tính thời gian để rái cá bơi được quãng đường 10,5 km.
Hướng dẫn giải
- Chuyển đổi đơn vị quãng đường sang mét.
- Để tính thời gian, chia quãng đường cho vận tốc.
Giải:
10,5 km = 10.500 m.
Thời gian để rái cá bơi quãng đường 10,5 km là:
10500 chia 420 = 25 (phút).
Kết quả: 25 phút
Phương pháp giải và các bài tập mẫu cung cấp tài liệu tham khảo hữu ích cho học sinh, giúp các em hiểu cách giải bài toán về chuyển động đều, tính thời gian khi biết quãng đường và vận tốc, và các bài tập có lời văn liên quan đến thời gian. Tuy nhiên, các em nên dùng tài liệu này để tham khảo sau khi đã hoàn thành bài tập để kiểm tra cách giải và kết quả, tránh lệ thuộc quá nhiều vào sách giải.
3. Xây dựng phương pháp dạy toán lớp 5 cho trẻ
Để hỗ trợ các em học toán hiệu quả, ngoài nỗ lực học tập của các em, phụ huynh cũng cần thiết lập phương pháp dạy con, cụ thể là:
Thứ nhất, tạo cho con một tâm lý thoải mái, không tạo áp lực:
Đây là một yếu tố quan trọng mà phụ huynh cần chú ý. Nhiều bậc cha mẹ thường có kỳ vọng cao, áp đặt yêu cầu cho con phải đạt thành tích xuất sắc và không thua kém bạn bè, điều này có thể dẫn đến cảm giác căng thẳng và chán nản ở trẻ. Điều này không chỉ làm giảm hiệu quả học tập mà còn có thể khiến trẻ cảm thấy không hài lòng với cha mẹ.
Thay vì chỉ tập trung vào việc học, hãy cân bằng thời gian giữa học và chơi. Sau mỗi giờ học, hãy cho trẻ thời gian giải trí, tìm hiểu kiến thức bên ngoài xã hội. Trẻ có thể học thêm kỹ năng sống, kỹ năng mềm, tham gia các hoạt động bổ ích để rèn luyện tư duy, cảm xúc, gặp gỡ bạn bè mới và chuẩn bị cho cuộc sống bên ngoài.
Cha mẹ nên thường xuyên khuyến khích, động viên trẻ trong học tập và khi tiếp xúc với môi trường mới. Một câu động viên hay lời khen có thể có ảnh hưởng lớn đến tâm lý của trẻ. Trẻ sẽ cảm thấy thoải mái và hứng thú hơn khi học nếu được khuyến khích bằng những lời nói tích cực thay vì bị chê trách.
Thứ hai, đồng hành, hỗ trợ và chia sẻ cùng con:
Thứ ba, xây dựng phương pháp học mới cho con:
Thông thường, sau giờ học, giáo viên sẽ giao bài tập, và nhiệm vụ của con là hoàn thành. Tuy nhiên, đối với trẻ em đang ở độ tuổi tò mò và ham chơi, việc học theo lặp lại mỗi ngày có thể gây nhàm chán và dẫn đến lười học. Trẻ cần những phương pháp học mới để giữ sự hứng thú.
Cha mẹ luôn lo lắng về việc con lười học và tìm cách khắc phục. Để giúp con hứng thú với việc học, bạn cần thay đổi phương pháp học, không theo lối mòn. Có thể kết hợp học với hình ảnh minh họa, vẽ sơ đồ tư duy, hoặc giải lao bằng các trò chơi liên quan đến toán học để trẻ không bị nhàm chán.