Buzz
Những hậu quả của chiến tranh vẫn là một chủ đề gây đau đớn và khó diễn đạt. Ác quỷ Nam Kinh không chỉ nói về những tội ác trong chiến tranh mà còn về những hậu quả tàn khốc của nó.
Nhìn từ cửa sổ nhỏ, qua lưới mắt cáo, nhà văn thấy những hậu quả của chiến tranh: đường phố hoang tàn, những tòa nhà cháy đen, những dòng sông chứa xác chết.
Cuốn sách thu hút với sự pha trộn giữa việc tìm kiếm sự thật và sự lôi cuốn của những bi kịch.
Ác quỷ Nam Kinh là cuốn sách lịch sử kinh điển về chiến tranh.
Thông tin về tác giả
Mo Hayder sinh năm 1962, là một nhà văn người Anh nổi tiếng với thể loại trinh thám. Bà sinh ra tại Luân Đôn, có bố là một giảng viên đại học, năm 16 tuổi bà rời gia đình và bắt đầu làm nhiều công việc khác nhau như bảo vệ, phục vụ,... Đến năm 25 tuổi, bà đến Nhật Bản, tiếp tục đến nhiều nơi trên thế giới, tích góp cho bản thân nhiều kinh nghiệm quan sát về cuộc sống, văn hoá của nhiều dân tộc. Đáng trân trọng hơn cả, Mo Hayder tìm hiểu nghiêm túc và thấu hiểu những gì bản thân học được từ lịch sử, dù không phải lịch sử về quê hương mình.
Ngoài ra, Mo Hayder còn có đam mê với phim hoạt hình, chính đam mê này đã đưa bà đến Los Angeles. Tại đó, bà đã học Thạc sĩ chuyên ngành Điện ảnh tại American University, về sau, bà còn lấy thêm bằng Thạc sĩ Văn học sáng tạo tại Bath Spa University. Bà từng tham gia công việc sản xuất phim tại Nhật Bản vào những năm 80 và dạy tiếng Anh tại Việt Nam. Các tác phẩm của Mo Hayder được ra mắt hầu hết đều nhận được phản ứng tích cực từ phía độc giả. Trong số đó, Ác quỷ Nam Kinh (tên gốc là The Devil of Nanking) thuộc tốp những cuốn sách bán chạy nhất nước Anh vào thời điểm ra mắt năm 2004.
Hiện nay, Mo Hayder đang sống tại Anh cùng chồng và con gái. Ngoài công việc sáng tác, bà cũng tham gia giảng dạy tại trường đại học. Ác quỷ Nam Kinh là đứa con tinh thần được kết tinh từ những trải nghiệm sâu sắc của tác giả tại châu Á, đồng thời là đứa con văn học mà Mo Hayder ấp ủ từ những năm tháng tuổi trẻ. Nguồn cơn của công cuộc tái hiện Nam Kinh vào năm 1937 của Mo Hayder xuất phát từ khi bà tình cờ nhìn thấy bức ảnh một thường dân Nam Kinh đang bị một người lính Nhật lấy thủ cấp.
Muốn tìm sự thật, phải vượt nghìn trùng
Grey bắt đầu lên đường đến châu Á xa xôi, cụ thể là Nhật Bản, với mục đích tìm kiếm một đoạn phim mà cô biết được qua những dòng một tả trong quyển sách bìa da cam. Động lực ban đầu có lẽ là để chứng minh với gia đình, với mọi người xung quanh rằng mình không phải bệnh nhân thần kinh như chẩn đoán của các bác sĩ tâm thần. Ngay cả khi mẹ Grey luôn khẳng định rằng chẳng có cuốn sách nào như lời kể của con gái, mọi thứ chỉ là do cô suy tưởng tượng viển vông, Grey vẫn thôi thúc ý chí của mình tin vào hồi ức không mấy rõ ràng của bản thân.
“Ai cũng nói vụ hành hình là do tôi tưởng tượng ra, là một triệu chứng của bệnh điên mà tôi mắc phải chứ một ác khủng khiếp như thế không thể nào xảy ra trên thực tế.”
Trong bệnh viện, Grey không tìm thấy một bác sĩ hay y tá nào để giúp đỡ vấn đề tâm thần của mình. Một người duy nhất có thể cung cấp thông tin về tội ác của quân Nhật tại Trung Quốc năm 1937 là giáo sư Sử Trùng Minh, người lớn lên tại Nam Kinh và hiện đang giảng dạy tại một trường đại học ở Tokyo.
Bút pháp của Mo Hayder đã tạo ra một Tokyo năm 1990 sống động và đầy sức sống.
“Tôi đã nghe nhiều về Tokyo phát triển từ sau chiến tranh; nhưng nhìn thấy thành phố này hiện đại đến như vậy, tôi không thể tin nổi. Đâu rồi Tokyo của quân đội Nhật? Có lẽ đã chôn vùi dưới những toà nhà cao tầng này.”
Nếu Grey được giáo sư Sử Trùng Minh đồng ý hợp tác từ lần gặp đầu tiên, thì cuốn sách Ác Quỷ Nam Kinh có lẽ không thành công như hiện nay. Sử Trùng Minh là một nhân vật đầy hàm ý sâu xa, trong khi Grey là người đơn giản hơn, dũng cảm tiến về phía trước mà không tính toán.
“Trong nhiều năm, các trường học ở Nhật không dạy về vụ thảm sát Nam Kinh. Hầu hết thanh niên Nhật chỉ biết rất ít về những gì xảy ra năm 1937. Tôi tự hỏi liệu cô phục vụ bàn có biết về Nam Kinh không.”
Một chi tiết xuất hiện nhiều lần trong sách là thời gian mà Grey dành để nói chuyện với Sử Trùng Minh hoặc suy nghĩ về cuộc hành trình đi tìm hiểu về Nam Kinh. Điều này thể hiện tính cách kiên nhẫn và dũng cảm của Grey.
Mọi sự thật đều phải trải qua cái giá xứng đáng trước khi được tiết lộ sau nhiều năm. Đoạn phim mà Sử Trùng Minh giữ không chỉ có giá trị lịch sử mà còn là biểu tượng của tình yêu thương. Sau nhiều năm sau vụ thảm sát tại Nam Kinh, Sử Trùng Minh mới dám mở lại những trang nhật ký của mình khi gặp Grey.
“Lính Nhật đã thể hiện những hành động tàn bạo và kinh khủng, từ việc chôn người xuống cát và cưỡng hiếp đến việc sử dụng trẻ em như vật tập kích. Những người từng chứng kiến cuộc tàn sát đó không thể tin vào sự nhân từ của Nhật Bản.”
Sự kiện tại Nam Kinh năm 1937 được kể lên xen kẽ với cuộc sống hiện tại của Grey tại Nhật. Trong khi Sử Trùng Minh trẻ trung tin tưởng vào chính quyền, cuộc sống của Grey đầy nguy hiểm và khó khăn.
“Đường phố vắng vẻ, chỉ còn những dấu vết của quân Nhật và những con vật chết. Quân Nhật đang chuẩn bị tấn công Nam Kinh.”
Tưởng tượng về cuộc xâm lược của quân địch luôn gây ra cảm giác hồi hộp. Sử Trùng Minh tưởng tượng về cuộc chiến tại Nam Kinh, đầy những hối hận về quyết định không lắng nghe lời cảnh báo.
Mỗi sự kiện tại Nam Kinh khiến Sử Trùng Minh hối hận về quyết định không tin tưởng lời cảnh báo của người bạn.
Nhân vật Thu Kim đại diện cho phụ nữ thời đại đó, những người phụ nữ yếu đuối thường dựa vào đàn ông hoặc sức mạnh siêu nhiên. Khi nghe tin quân Nhật sắp tấn công, vợ chồng Sử Trùng Minh chuẩn bị chào đón đứa con đầu lòng. Họ không ngờ những lời tiên tri của Thu Kim lại thành hiện thực, dù Sử Trùng Minh không tin vào siêu nhiên.
“Sự sống còn của con chúng tôi phụ thuộc vào việc Thu Kim có thể sống sót sau cuộc tấn công Nam Kinh.”
Thanh niên Sử Trùng Minh trải qua niềm tin, sợ hãi và thất vọng khi quân Nhật tiến vào Nam Kinh, giống như cách một người kể chuyện về sự kiện đó.
“Dân tộc Trung Hoa đang chạy trốn và tan biến vào chính đất nước của mình. Chúng tôi thà tan biến hơn là đối mặt với quân Nhật.”
Mỗi bước tiến của quân Nhật gần Nam Kinh, Grey cảm thấy gần hơn với cuộn phim năm 1937 mà Sử Trùng Minh giữ lại.
Phim vạch trần tội ác.
Từ những trang đầu tiên, hình ảnh của quân đội Thiên hoàng xâm lược được tái hiện một cách không che đậy. Thủ đô Nam Kinh như một món mồi ngon lơ lửng trước bầy dã thú. Sự phá hoại của quân đội phát xít không ngần ngại, và sự tàn bạo của 'diêm vương Nam Kinh' đã gây ra một cuộc truy sát kinh hoàng. Dù các bằng chứng về sự tàn ác này có hơi rời rạc, nhưng nó vẫn đủ để khiến người ta rợn tóc gáy.
'Ác quỷ Nam Kinh' không phải là một tiểu thuyết trinh thám, mà là một tài liệu gợi lên sự thật lịch sử đau thương. Một dân tộc xâm lược và chiếm đóng tự do của dân tộc khác, không hề có sự văn minh như họ thường tự hào. Mo Hayder đã miêu tả một cách rất thực tế về cuộc chiến tranh và cảnh đẹp của Nam Kinh, không hề lướt qua chi tiết.
Mặc dù là một câu chuyện hư cấu, nhưng mạch truyện của 'Ác quỷ Nam Kinh' không quá nhanh cũng không quá chậm, mang lại cơ hội suy ngẫm về lịch sử. Câu chuyện dần hé lộ sự thật về đoạn phim mà Sử Trùng Minh bảo quan bấy lâu. Mỗi trang nhật ký đều đầy cảm xúc và tạo ra một bức tranh về nỗi sợ hãi chiến tranh.
Trong nhật ký của giáo sư Sử Trùng Minh, không chỉ có thời gian dương lịch mà còn có cả thời gian âm lịch. Sử Trùng Minh có vẻ tin vào khoa học hiện đại, nhưng cũng không tránh khỏi những tín ngưỡng tâm linh kỳ lạ. Mo Hayder đã không làm cho nhân vật phân biệt rõ ràng giữa tâm lý của họ, điều này làm cho 'Ác quỷ Nam Kinh' trở nên hấp dẫn hơn.
Ám ảnh nhất vẫn là bàn tay của quân đội Thiên hoàng Nhật Bản đã nhuốm máu vô số sinh mạng vô tội ở Nam Kinh. Tất cả những gì diễn ra tại thủ đô này vào năm 1937 là tội ác kinh hoàng, không thể giải thoát. Sử Trùng Minh có thể là một trong số ít người may mắn sống sót, nhưng nỗi đau và ám ảnh về cuộc thanh trừng vẫn còn mãi.
