“Bây giờ, không còn bất kỳ dấu vết nào của tôi tại đây, giống như một kế hoạch tội ác hoàn hảo.”
Có công việc nào khắc phục mọi dấu tích khi hoàn tất? Và mỗi khi bắt đầu một nhiệm vụ mới, những người làm không thể tiết lộ công việc của mình, họ phải hành động một cách kín đáo như kẻ tội phạm. Đặc biệt, họ có khả năng cảm nhận và tận dụng mùi hương của mình trong không gian đóng kín. Đó là một công việc mà nhiều người nghe đến lần đầu tiên: Dịch vụ sắp xếp nhà cho người đã khuất.
Tác giả Kim Wan, người sáng lập Hardworks - một công ty cung cấp dịch vụ sắp xếp đặc biệt, sinh ra ở Seoul nhưng lớn lên ở Busan. Sau khi tốt nghiệp chuyên ngành Văn học, ông chuyển đến sống ở núi và bắt đầu sự nghiệp văn chương. Ông cũng đã sống và làm việc ở Nhật Bản trong vài năm, nghiên cứu về con người sau khi qua đời và nơi họ để lại cuộc sống cuối cùng.
“Dịch Vụ Đặc Biệt: Sắp Xếp Nhà Cho Người Chết” là cuốn sách ghi lại những trải nghiệm đặc biệt của Kim Wan trong công việc đầy thách thức của mình. Bên cạnh các hiện trường tự vẫn đầy kinh hoàng, việc ghi lại những kỷ niệm về những người đã khuất qua lời kể của Kim Wan sẽ khiến người đọc đồng cảm và sợ hãi.
Phần 01: Sắp xếp nơi rời bỏ của người đã khuất trong cô đơn
Trong lĩnh vực kinh tế hoạt động, dịch vụ không được xem là sản phẩm vật chất; về thời gian, chúng được tiêu thụ ngay sau khi sản xuất, và về không gian, chúng được tiêu thụ ngay tại nơi sản xuất. Tương tự như một người phục vụ bình thường tại nhà hàng, Kim Wan cho rằng anh cũng thế, nhưng với việc kiếm tiền từ công việc dọn dẹp đầy bất thường. Cụ thể là biến một không gian bị ô nhiễm mùi của người đã khuất để làm ảnh hưởng đến người sống. Khi mùi khó chịu đó biến mất, là lúc Kim Wan hoàn thành công việc của mình, và tất nhiên, thù lao được trả bởi những người sống.
“Dù không còn anh ở đây, những mảnh vụn của cơ thể anh vẫn nguyên vẹn. Trên giường, một vệt máu khô màu đỏ sậm đã vẽ lên kích thước của cơ thể. Lớp da phía sau gáy và những sợi tóc đã cứng lại và khô trên gối.”
Đó là căn nhà đầu tiên mà Kim Wan phải làm sạch, hay chính xác hơn, đó là một câu chuyện. Mục đích của ông là xóa sạch mọi dấu vết còn sót lại. Mỗi khi bắt đầu một nhiệm vụ mới, Kim Wan bắt đầu từ việc quan sát không gian mà ông sẽ làm việc và lên kế hoạch để vận chuyển đồ đạc và rác sao cho hợp lý.
Mỗi khi đến căn nhà hoặc phòng mà khách hàng yêu cầu làm sạch, tác giả luôn trong trạng thái cảnh giác cao nhất để tránh bất ngờ bởi những yếu tố kinh dị phía sau cánh cửa. Đôi khi là mùi hôi gấp hàng tá lần mùi mồ cơ bản, đôi khi là bầy ruồi, giòi kéo đến liên tục.
“Phân loại rác trước khi tự tử, điều đó có thực sự xảy ra không?”
Chắc chắn không ai tin cho đến khi đọc câu chuyện về cô gái chuẩn bị cho cái chết của mình mà Kim Wan kể. Không có sai sót nào xảy ra trong việc tìm kiếm sự giải thoát của cô ấy, khi cô đứng trước quyết định kết thúc cuộc đời, có vẻ như đạo đức vẫn hiện diện trong tâm trí. Tác giả không có suy nghĩ nào khác ngoài câu hỏi đầy lo lắng trong tâm trí: “Tại sao cô không thể tử tế với chính mình như thế?”
Rác cũng góp phần lớn vào mùi hôi khó chịu, không chỉ có xác chết. Kim Wan đã đến những căn nhà hoàn toàn khác biệt so với nơi ở của con người, nơi mà gia đình đã rời bỏ khi có ai đó bước vào. Môi trường này không khác gì một khu vực bị bỏ hoang, và mật độ bụi dày đặc như cát trong không khí, như một trò đùa với nguồn gốc của cát vàng ở Hàn Quốc từ sa mạc Gobi.
Các căn nhà mà Kim Wan được giao dọn dẹp thường là những nơi chứa đựng những dấu vết của sự kiện bi thảm. Môi trường đầy những cảm xúc tiêu cực này giống như bãi chiến trường sau trận đại chiến.
Mỗi khi đến hiện trường tự sát, cảm giác nghèo khổ và cô đơn lan tỏa khắp mọi nơi, như lá vàng úa rơi xuống đất.
Kim Wan nhận định rằng, người từ giã cuộc sống trong cô độc thường là người nghèo. Dù có những trường hợp tự sát không phải do nghèo đói, nhưng người viết tin rằng cảm giác nghèo đói có thể khiến người ta muốn từ bỏ cuộc sống.
Trái ngược với tình trạng nghèo đói, Kim Wan thường phải đối mặt với sự lãng phí của tiền bạc. Trong một trường hợp, anh phải phân loại tiền và rác, một hành động gây tranh cãi về ranh giới giữa đồ có giá trị và không giá trị.
Công việc dọn dẹp của Kim Wan không chỉ đơn thuần là làm sạch nhà sau cái chết, mà còn bao gồm xử lý các xác động vật và rác thải khác nhau. Có những yêu cầu kỳ lạ như dọn dẹp nước tiểu, một trường hợp mà người viết gọi là “lễ hội nước tiểu”.
“Khi cánh cửa mở ra, chúng tôi chẳng khác nào đá đứng trước cảnh tượng rác rưởi với hàng ngàn chai lọ đang bừng bừng.”
Số lượng chai chứa nước tiểu mà Kim Wan ước tính phải lớn hơn ba nghìn, thậm chí có thể lên đến năm nghìn chai. Để xử lý tất cả, cả tác giả và đội ngũ của mình đã mất đến hai ngày ròng rã.
Phần 02: Thực Hiện Một Công Việc Đặc Biệt
Có gì đặc biệt hơn việc đa dạng các nơi mà Kim Wan phải làm sạch không? Đúng vậy, công việc này không thiếu những tình huống khó khăn.
“Cuộc sống mà thu nhập phụ thuộc vào cái chết của người khác, một mô hình kinh doanh phụ thuộc vào việc số lượng người chết tăng lên. Không cách nào diễn tả được điều này bằng từ khác ngoài sự châm chọc.”
Dù đội ngũ Hardworks và Kim Wan chỉ cố gắng để đưa mỗi căn nhà trở nên bình thường và sạch sẽ, nhưng tại sao tác giả vẫn mong muốn sự tha thứ trong giấc mơ? Sự hành hương vô thức này khiến Kim Wan mong muốn xóa bỏ tội lỗi mà chính anh tự mang vào mình mà không ai biết đến.
Tuy nhiên, nhưng không phải mọi suy nghĩ của một nhà thơ có bằng cấp như Kim Wan đều được áp đặt vào công việc của anh, nếu không, từ đầu anh đã không thành lập Hardworks. Mọi công việc đều quý giá, thậm chí dịch vụ dọn dẹp đặc biệt của Kim Wan càng đáng trân trọng và cao quý hơn.
“Công việc của tôi được tạo ra từ cái chết của người khác. Đó là bản chất của công việc này, tồn tại từ những sự trớ trêu như thế.”
Ngoài số lượng rác còn lại tại hiện trường, hoặc những cách xử lý kỳ lạ cho những hành vi không ai đoán trước được của con người, thời tiết và nội dung cuộc gọi điện cũng ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện và giải quyết công việc của người sáng lập dịch vụ đặc biệt Hardworks. Có người sau khi đọc bài viết trên blog của Kim Wan đã quyết định tự tử theo cách được đề cập trong bài với mong muốn cảnh báo những ai có ý định kết thúc cuộc đời. May mắn thay, tình hình vẫn có thể cứu vãn. Và còn rất nhiều rắc rối khác vây quanh công ty dọn dẹp của tác giả, đủ để người đọc từ bất ngờ này đến thất vọng khác.
Việc dọn dẹp giống như bộ rễ mạnh mẽ của một cây lớn, không ngừng mở rộng và xâm nhập sâu vào tâm trí của Kim Wan. Ngay cả khi không làm việc, tác giả và nhóm bạn vẫn tiếp tục với việc làm sạch phòng vệ sinh trong khách sạn mà họ đang lưu trú ở Ấn Độ.
“Nếu có một thứ tồn tại với lòng bao dung vô hạn có thể chấp nhận mọi điều bẩn thỉu và đáng xấu hổ nhất trên thế giới này, thì đó chính là bồn cầu.”
Kim Wan nhớ lại và nhận ra rằng anh đã dọn dẹp rất nhiều chiếc bồn cầu trong cuộc đời, loại bỏ nhiều thứ hôi thối và bẩn thỉu.
Ông khuyên mọi người rằng phương pháp chữa lành đơn giản nhất chính là dọn dẹp, đặc biệt là dọn dẹp một căn phòng càng bẩn bựa, hiệu quả càng cao. Tâm hồn con người sẽ cảm nhận được sự thoải mái, không gian xung quanh cũng trở nên sáng sủa hơn, như một phần thưởng quý giá sau những khó khăn.
Vừa gây ám ảnh, vừa cao quý (cảm nhận sau khi đọc)
Bìa sách được thiết kế với hai tông màu đơn giản, vạch xanh từ cây lau sàn biểu thị công việc dọn dẹp, màu trắng còn lại dường như ám chỉ cái chết. Dù vậy, người đọc cầm trên tay sẽ cảm nhận được sự mịn màng, không kém phần kích thích trí tò mò.
Với một người làm công việc như thế, đồ bảo hộ không khác gì lớp da thứ hai. Tác giả tin rằng, giống như bao cao su có thể ngăn chặn sự hình thành của một sinh linh, đồ bảo hộ là lớp vật liệu mỏng yểm trợ con người khỏi nguy cơ nhiễm khuẩn hay nhiễm trùng. Qua miêu tả của tác giả, việc mặc đồ bảo hộ vào trận chiến dọn dẹp cũng không kém cường điệu như tướng mặc áo giáp kim loại tiến về phía đối thủ.
Không phải tất cả người sử dụng dịch vụ đặc biệt của Kim Wan đều kể cho ông nghe về cái chết của chủ nhân nơi họ sắp dọn dẹp. Với những khách hàng vô danh, Kim Wan hoàn toàn không biết về nguồn gốc của họ tự tử, thậm chí còn không biết điều gì về họ cả. Chỉ có nơi họ sinh sống là nhân chứng không tự nguyện, sau khi Hardworks dọn dẹp xong, mọi thứ sẽ biến mất nhường chỗ cho sự trống trải, tối tăm và lạnh lẽo.
Đôi khi thông qua lời kể của những người sống xung quanh, Kim Wan hiểu một phần trong số những người tự tử có tính cách hiền từ. Cũng như người đọc, câu hỏi lớn nhất của ông là nếu đã tốt bụng với mọi người như thế thì tại sao không tha thứ cho bản thân mình. Còn gì tồi tệ hơn khi kết thúc cuộc đời mình trở thành kẻ sát nhân, cướp đoạt mạng sống mà đấng sinh thành đã ban tặng? Giống như người không nhẫn tâm cầm dao đâm vào người khác, trong khi lại thẳng thừng đâm vào chính bản thân mình.
Quốc gia đầu tiên trên thế giới gây ra làn sóng tranh cãi trong xã hội vì những vụ tự tử âm thầm gia tăng đột biến chính là Nhật Bản. Không chỉ xã hội, các chính trị gia ở đó cũng vô cùng quan ngại và để tâm đến sự cô lập mà người chết đã đối mặt. Các biện pháp điều chỉnh được đưa ra nhưng có vẻ không đem lại hiệu quả tích cực nhiều, chủ yếu là giảm bớt gánh nặng tâm lý và sự cảm thấy lương tâm của người sống.
Nếu đứng ở góc độ của một người làm công việc dọn dẹp đặc biệt như tác giả, không có gì lớn lao khi gia quyến của người tự tử từ chối trách nhiệm với thi thể. Thậm chí việc ký cam kết từ bỏ gia sản để tránh trách nhiệm còn nhanh hơn việc xác nhận mối quan hệ với người quá cố. Trong quá trình dọn dẹp, Kim Wan thường xuyên phải phân loại và giải quyết các vấn đề pháp lý, như giấy báo nợ, giấy giục nợ và giấy cảnh báo ngắt điện, gas, nước nếu không thanh toán đúng hạn,... Nếu không giải quyết ngay, áp lực từ người thân còn sống có thể tăng lên vì phải chịu trách nhiệm về nợ nần.
Ngược lại, điều đáng chú ý nhất là những người không ngừng tìm đến để hỏi thăm một kẻ nghèo khổ bị gia đình phủ nhận chính là chủ nợ. Kim Wan chỉ biết cười khổ khi chứng kiến hiện thực phức tạp, những người quan tâm đến sức khỏe của người nợ thường là chủ nợ chứ không phải là người thân. Các thông báo treo trước cửa nhà mà không có ai sống được tác giả mô tả như thứ bùa chú chứa đầy điềm báo.
Tuy nhiên, tác giả không phải là kiểu người để bạn đọc rơi vào tiêu cực mãi mãi. Ông kết luận rằng nghèo đói thực sự không đáng sợ lắm, một người thông thái sẽ luôn nhớ rằng việc quan trọng làm tăng lên vấn đề.
Gần như những ngôi nhà mà Kim Wan đến dọn dẹp, dù có người tự tử hay không, đều có một dấu hiệu chung mà bất kỳ ai cũng có thể nhận biết là người từng sống tại đó rất tránh né và không ra ngoài. Ngoài việc lập kế hoạch dọn dẹp phù hợp từng nơi, tâm trí của tác giả luôn xuất hiện vô số thắc mắc liên quan. Tuy nhiên, không phải thắc mắc nào cũng có câu trả lời. Cuộc sống chính là như vậy, sự gặp gỡ giữa nghi ngờ và sự tò mò thú vị là điều tất yếu.
Công việc đặc biệt thực ra không có nghĩa là phi thường hoặc khó khăn. Kim Wan giải thích rằng đó đơn giản là công việc dành cho một tình huống không bình thường và cần có ai đó đảm nhiệm.
Cảm xúc xao lãng, rối bời và lòng thương cảm khi đối mặt với không gian u ám trái ngược với niềm vui khi kiếm tiền như ngành nghề khác, có thể hiểu rằng cảm giác tội lỗi như nằm vững dưới chân tác giả, dù mọi sai lầm không liên quan gì đến công việc ông đang làm.
Không chỉ là khách hàng thông thường, Kim Wan thường xuyên nhận cuộc gọi và sự uỷ thác từ cảnh sát hoặc công tố viên sau khi họ xem xét hiện trường vụ án. Một phần vì ngoài dịch vụ đặc biệt của Hardworks ra thì chẳng mấy ai quan tâm hoặc có khả năng xử lý hiện trường đáng sợ của những vụ án mạng.
Dịch vụ đặc biệt: Dọn dẹp nhà cho người chết đã giúp độc giả hiểu thêm về văn hoá Hàn Quốc, đặc biệt là các phong tục liên quan đến cái chết của con người.
Những điều không tưởng không chỉ xảy ra trong tiểu thuyết hoặc phim ảnh, mà lại diễn ra thực tế một cách tự nhiên mà tác giả không phóng đại.
Trên thế gian không có công việc nào mang lại niềm vui tuyệt đối, cũng như không có công việc nào là hoàn toàn vất vả. Kim Wan tìm thấy niềm vui trong sự lựa chọn của mình và ngày càng có nhiều người biết đến dịch vụ đặc biệt này.