Buzz
Câu chuyện được dựng lên trong thời kỳ chiến tranh luôn ghi lại trong lòng người đọc một vết sẹo sâu như một vết thương chưa lành, đôi khi còn đau đớn mỗi khi trời buốt giá. Nhưng giữa những thời điểm đau thương ấy, tình yêu tỏa sáng như một ngọn lửa, một lối thoát giúp chúng ta vượt qua cô đơn và khổ đau. Thượng đế ban cho con người cảm xúc và tình yêu như một dấu hiệu nối kết những trái tim cô đơn, giải thoát con người khỏi bức họa của chiến tranh. Và tôi đã cảm nhận được tình yêu cao cả ấy trong tác phẩm Dưới ánh sáng mặt trời xanh vẫn tồn tại mãi mãi của nhà văn 'nữ hoàng thi ca' - Xuân Quỳnh.
Đường dài, núi xa
Dưới ánh sáng mặt trời xanh vẫn tồn tại mãi mãi
Nhật ký trang xé ngàn lần vẫn được viết
Tình yêu luôn đong đầy, không thay đổi
Những năm ấy, trong thời kỳ chiến tranh dữ dội, Xuân Quỳnh không chỉ là một nhà thơ mà còn là một người phụ nữ đam mê và sáng tạo. Cô dành trọn tâm hồn mình cho nghệ thuật thơ, truyền đạt tâm trạng, nỗi đau và niềm vui của mình qua những bài thơ ý nghĩa như 'Sóng', 'Tự hát' hay 'Thuyền và biển'. Đời sống của cô không chỉ là những khúc ca bi thương mà còn là hình ảnh dịu dàng của một người mẹ, một người vợ và một nhà thơ tận tụy với Tổ quốc.
Giới thiệu về tác giả Xuân Quỳnh và tác phẩm Trong đáy mắt trời xanh là vĩnh viễn
Xuân Quỳnh không chỉ là một nhà thơ tài năng của Việt Nam mà còn là một biểu tượng của nền văn hóa. Sinh ra vào thế kỷ 20, cô đã ghi dấu ấn sâu đậm trong lòng người đọc bằng những tác phẩm thơ đầy cảm xúc và sắc sảo. Bước vào làng văn vào những năm 1960, Xuân Quỳnh đã cống hiến cho nghệ thuật với tinh thần sáng tạo và đổi mới. Cô không chỉ là một nhà thơ xuất sắc mà còn là một người phụ nữ mạnh mẽ, đấu tranh cho quyền lợi và sự công bằng.
Trong tác phẩm Trong đáy mắt trời xanh là vĩnh viễn, chúng ta được chiêm ngưỡng một mặt khác của Xuân Quỳnh - một nhà thơ sâu lắng và độc đáo. Dù mang trong mình nhiều cảm xúc, nhưng dưới bức tranh thơ, chúng ta còn thấy cuộc đời đầy sóng gió của cô. Từ những khoảnh khắc ngọt ngào với con trai đầu lòng, đến những kỷ niệm buồn về những thời kỳ khó khăn. Trong đáy mắt trời xanh là vĩnh viễn không chỉ là một cuốn sách, mà còn là một tấm gương sáng cho tình yêu và hy vọng trong cuộc sống.
Nhật ký
Cuốn sách mở đầu bằng những trang nhật ký đậm chất cảm xúc, nhưng gần gũi như lời trò chuyện của một người bạn thân. Xuân Quỳnh không cần phải lựa chọn từ ngữ hoa mỹ, nhưng vẫn truyền đạt được tất cả những suy nghĩ và cảm xúc của mình. Việc chia sẻ về quãng thời gian mang thai, sinh nở và nuôi con của cô đã làm cho nhật ký trở nên đặc biệt hơn bao giờ hết.
Buổi chiều ngày 29 tháng 4 năm 1966
Đây là đứa con của tôi. Tôi đã sinh ra một sinh vật thực sự, tôi đã làm cha mẹ. Đứa trẻ nằm bên cạnh tôi, nó rất yếu đuối. Tiếng khóc của nó yếu ớt và đáng thương. Nó không khóc to như những đứa trẻ khác mà lại khóc nhẹ nhàng. Nghe thật đáng thương! Giọng khóc của nó nhỏ nhẹ và cơ thể bé nhỏ của nó dựa vào tôi.
Có một câu nói rằng “sinh con như gãy đi 20 chiếc xương” để diễn tả nỗi đau đớn tột cùng của người mẹ trong quá trình sinh sản khủng khiếp. Dù có nỗi đau, nước mắt và gian khó nhưng không có bà mẹ nào phàn nàn hoặc trách móc đứa con của mình, bởi vì sinh mạng của chúng thật mong manh. Chính sự suy nghĩ, nỗi đau và tình yêu thương của người mẹ dành cho đứa con được ghi chép cẩn thận bởi Xuân Quỳnh trong phần Nhật ký. Hình ảnh của một người mẹ hiền lành, kiên cường hiện ra ngay từ khi bà biết mình đã mang thai. Cảm giác lo lắng, sợ hãi vì công việc chưa ổn định, sự nghiệp sáng tác bị đình trệ và nỗi nhớ chồng xa cũng được mô tả chân thực nhất trong tâm trí rối bời của Xuân Quỳnh. Khi bà phải gồng mình sinh con trong nỗi hoang mang và đau đớn không lối thoát, nhưng những lo lắng và đau khổ đó tan biến khi bà nhìn thấy một linh hồn nhỏ bé, đỏ ửng trên tay người hộ sinh như một sợi dây vô hình được tạo ra, gắn kết với tình mẫu tử thiêng liêng.
Cuốn Nhật ký tiếp tục với những ngày tháng dài chăm sóc con trai khi chồng thường xuyên vắng mặt và cuộc sống đầy cô đơn, ấm ức khi phải sống chung với người mẹ chồng luôn gắt gao, trách móc nữ nhà thơ. Những tháng ngày trở nên vô cùng tù túng, khó chịu và bận rộn với công việc nhà, chăm sóc con khiến con đường sáng tác của Xuân Quỳnh như bị chặn đầy nuối tiếc. Bà bận rộn với việc giặt giũ, thức trắng đêm để chăm sóc con, và phải đối mặt với những lời trách móc từ người mẹ chồng. Mặc cho nỗi uất nghẹn và cô đơn, bà không bao giờ oán trách hay ghét bỏ người mẹ chồng. Hình ảnh và những khó khăn mà Xuân Quỳnh phải trải qua cũng là biểu tượng cho những người mẹ thời kỳ đó luôn kiên cường, nhân hậu và có tình yêu thương lớn lao. Con cái là niềm hy vọng lớn lao, là lẽ sống và nguồn động viên không ngừng cho cha mẹ. Xuân Quỳnh không chỉ lo lắng cho bản thân mình mà còn lo lắng cho con. “Nghĩ về con quá”, và “Nếu không có Tuấn Anh, mẹ sẽ cô đơn lắm”.
Vì nỗi cô đơn ngày càng trở nên nặng nề, nhiều lần tôi có thể thấy những dòng tâm sự đầy mệt mỏi, tủi thân khi phải chịu sự căm hận từ mẹ chồng và sự lạnh lùng, vô tâm từ chồng đi làm xa. Trong thời điểm chiến tranh, ước mơ nhỏ nhoi là được gần chồng, con cũng trở nên khó khăn hơn, có lẽ do đó mà mỗi mối quan hệ vợ chồng của Xuân Quỳnh đều trải qua những khó khăn. Đó có lẽ là lý do tại sao một ngày nọ, tôi viết, “Một đêm, mẹ mơ thấy bố và mẹ không ở bên nhau nữa”.
- Ghi chú
Chiến trường đã lắng xuống, cuộc sống bắt đầu trở lại với bình yên, những trang nhật ký ngưng lại đột ngột. Tuấn Anh vẫn thỉnh thoảng xuất hiện trong các tác phẩm của Xuân Quỳnh. Phần đầu tiên của cuốn sách kết thúc êm đềm, trống trải nhưng mở ra những sổ ghi chép ở Vĩnh Linh, Quảng Bình, Quảng Trị về một thời kì lịch sử đầy biến động, khắc nghiệt trong chuyến đi thực tế của Xuân Quỳnh. Thời kì chiến tranh chống Mỹ tại Vĩnh Linh đạt đến đỉnh điểm vào những năm 1967 - 1973, nữ nhà thơ đã dành nhiều thời gian cho những chuyến đi thực tế đến vùng đất lửa đầy hiểm nguy, khó khăn, làm nền tảng, nguồn cảm hứng cho những tác phẩm nổi tiếng của bà sau này. Bởi lòng nhiệt huyết, đam mê, biết dấn thân vào cuộc sống, Xuân Quỳnh đã không ngần ngại sắp xếp cuộc sống gia đình, sẵn sàng gói hành trang và không do dự bước vào những vùng đất quan trọng của đối phương. Tại đây, nữ nhà thơ đã trải qua thời gian sống như người dân, như lính, đầy cực khổ, trải qua bom đạn chiến tranh và viết nên những tác phẩm. Tất cả những tang thương, mất mát của một thời kì tan hoang, vỡ vụn được bà ghi lại cẩn thận, chân thực nhất như một bài ký sự, trở thành tư liệu phát triển những tác phẩm sâu sắc, hùng tráng của dân tộc Việt Nam.
Sự khốc liệt của chiến tranh không chỉ thể hiện qua những trận đánh ác liệt trên chiến trường, mà còn qua những hậu quả tàn phá. Các thành phố và làng mạc bị hủy hoại tan nát, những gia đình tan vỡ và những trái tim tan nát. Trong cuộc chiến, những ngọn lửa của cái chết và hủy diệt bùng cháy khắp nơi, để lại những vết thương không thể lành lặn, làm đau đớn lòng người. Tuy nhiên, dưới sự khốc liệt của chiến tranh, cũng có những hình ảnh đáng kinh ngạc về lòng gan dạ và sự hy sinh của con người. Xuân Quỳnh đã vinh dự thể hiện những bài ca bi tráng, hào hùng đó qua những tác phẩm tiêu biểu, gửi đi thông điệp mong ước hòa bình giữa cảnh đau đớn tan nát. Bà đã hiến dâng tài năng và tình cảm cho thơ ca, để thế hệ sau này không quên một chiến thắng vẻ vang được trả bằng máu và sự hi sinh của hàng trăm người.
Mình muốn nói về cỏ dại. Ở Vĩnh Sơn, cỏ dại mọc rất nhanh, không ai kịp cắt. Mỗi ngày chỉ cắt được một ít. Sau khi cắt, cỏ dại mọc lại nhanh chóng, như một chu trình.
Muốn viết một bài thơ về cỏ dại.
Ở Vĩnh Giang, có một đội bị mù vì họ phải ở dưới hầm quá lâu.
Thư từ
Có lẽ phần đáng chờ đợi nhất của độc giả là “cuộc đối thoại tình yêu” giữa Xuân Quỳnh và Lưu Quang Vũ. Trên nền tối om ánh sáng, hai tâm hồn nhạy cảm vô tình chạm vào nhau và mãi mãi không rời xa. Họ là những người cùng cảm xúc, cùng suy nghĩ, biết cách yêu thương và chia sẻ những cảm xúc đó qua những lá thư tình trong những chuyến công tác xa. Hơn mười năm bên nhau, dù có bao lần xa cách nhưng tình yêu và sự gắn kết mà cặp đôi này dành cho nhau đã làm rung động nhiều thế hệ. Những lá thư không chỉ là tình yêu mà còn nói về người thân, bạn bè, đồng nghiệp, và những suy tư về sự sáng tạo của họ.
Những lá thư đậm chất “tình” luôn bắt đầu bằng những lời như “Quỳnh thương yêu”, “Anh nhớ em của riêng anh” và nói lời tạm biệt với những từ như “Hôn em mãi”, “Anh của em”, “Em ơi”, “Nhớ thương anh”. Tình yêu của Xuân Quỳnh và Lưu Quang Vũ qua hàng vạn năm vẫn giữ được vẻ trong sáng, yêu thương sâu đậm. Chỉ khi gặp được Lưu Quang Vũ, ta mới thấy được một người phụ nữ biết yêu thương cháy bỏng, khát khao và đầy lo lắng. Lưu Quang Vũ là nguồn sống giúp Xuân Quỳnh vượt qua cô đơn, nhận ra mình cũng có thể yêu và được yêu sâu sắc. Ông như một ngọn lửa hy vọng, niềm tin yêu cuộc sống, trở thành cả bầu trời xanh vĩnh viễn, mặt trời chiếu sáng ngời, hơi thở của bà. “Đối thoại tình yêu” của họ đã trở thành tình yêu vĩnh cửu trong nhiều thế hệ và cho thấy tình yêu sẽ giúp con người lớn lên, mạnh mẽ hơn sau những gian khổ.
Chúng ta đã sống cùng nhau 14 năm, đầy gian khổ nhưng cũng có nhiều niềm vui. Anh đã làm được nhiều điều, một phần cũng nhờ em. Dù trên đời có nhiều cô gái khác nhưng chỉ có em là hiểu anh, hiểu cả những thói quen, công việc và niềm đam mê của anh.
Tóm tắt: Phương Anh - MyBook
Hình ảnh: Thu Thảo
