[Tóm Tắt & Đánh Giá Sách] 'Hương Vị Bánh Mì, Hương Thơm Của Cà Phê': Khơi Gợi Giác Quan, Theo Dấu Hương Thơm và Vị Đắng

Bạn thuộc loại người nào? Bạn có phải là người chỉ cần ăn để sống, uống để qua ngày không quan trọng, với khẩu hiệu 'ăn chỉ để sống' hay bạn là người sành ăn uống, đam mê ẩm thực, với tinh thần 'sống là để ăn'. Dù bạn thuộc loại nào thì khi đọc đến cuốn sách

thì tất cả các giác quan của bạn sẽ được kích thích mạnh mẽ, bạn sẽ bị cuốn hút qua từng câu chữ, từng đoạn văn. Cuốn sách như một loại hương vị sống đầy sức sống, đánh thức mọi giác quan của độc giả, khiến họ đắm chìm vào thế giới tưởng tượng của riêng mình. Ở đây có một sự kết nối vô cùng hài hòa. 'Đó là sự liên kết giữa những cảm xúc đong đầy, khơi gợi trí tưởng tượng và sự hòa hợp đơn giản trong hương vị 'thơm' và 'đắng' của tiêu đề cuốn sách, một sự quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam của chúng ta'.

1. Tác Giả Là Ai?

Cuốn sách Hương Vị Bánh Mì, Hương Thơm Của Cà Phê được sáng tác bởi thạc sĩ, nhà văn Ngô Thị Giáng Uyên. Cô sinh vào ngày 25-07-1981, tốt nghiệp Đại học Ngoại Thương Thành phố Hồ Chí Minh. Cô đã đi du lịch đến 30 quốc gia trên thế giới.

Trong huyền thoại, cô được ví như con nhà người ta. Khi còn ngồi trên ghế nhà trường tại Trường Đại học Ngoại thương TPHCM, Uyên được biết đến như là cô sinh viên tham gia các hội nghị quốc tế. Cô đã đạt được học bổng danh giá Chevening (cho phép học ở bất kỳ trường đại học nào ở Anh Quốc). Lúc 25 tuổi, Uyên gia nhập vào công ty dược phẩm GlaxoSmithKline (với văn phòng tại Việt Nam), giữ vị trí giám đốc nhãn hiệu - là 'sếp' trẻ tuổi nhất của tập đoàn này ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Nổi tiếng với hình ảnh trẻ trung, xinh đẹp, mạnh mẽ và du lịch nhiều, Uyên không chỉ có kiến thức sâu rộng mà còn thể hiện rõ hai mặt đối lập này trong những dòng văn của mình - giọng văn của cô mang nét trong trẻo, trong sáng nhưng cũng thể hiện sự trăn trở, suy nghĩ của một người trưởng thành.

Cuốn sách thuộc thể loại hồi ký-tùy bút. Cuốn sách này là tập hợp các câu chuyện tản mạn, ghi lại hành trình đi qua Châu Âu của nhà văn Giáng Uyên. Trên Tuổi trẻ, Giáng Uyên đã chia sẻ: “Cuốn sách là một kỷ niệm của thời sinh viên, là cảm xúc của một người trẻ khi nhìn nhận các quốc gia, các điểm đến. Tôi là người có cuộc sống tinh thần phong phú, tôi có thể nhìn thấy cái đẹp mà những người kinh doanh khác thấy bình thường. Như là lúc ăn trưa xong, cảnh vật sau cơn mưa trở nên mới lạ, tôi có thể ngồi viết về những điều đó.

Cuốn sách mang đến những câu chuyện tản mạn về ẩm thực ở phương Tây lạnh giá, và những khám phá về cảnh vật xung quanh, khác biệt so với cảnh vật ở Việt Nam.

Cuốn sách Bánh mì thơm, cà phê đắng mang đến cho độc giả những câu chuyện tản mạn đầy ý nghĩa.

Sau khi đọc cuốn sách, độc giả sẽ nhận được cái gì?

Tác giả đã xây dựng cuốn sách với 14 chương chính, mỗi chương liên quan chặt chẽ đến từng câu chuyện, hành trình của mình.

Chương đầu tiên của cuốn sách

Tự xưng là một 'tín đồ' của ẩm thực, Uyên đã đi khắp nơi ở phương Tây, thưởng thức đủ loại món ngon, thú vị. Cô đã tìm đến những địa điểm chỉ để thưởng thức ẩm thực sau một thời gian phải kiêng khem.

Cuốn sách mang đến một bộ sưu tập đồ ăn không chỉ lành mạnh mà còn hấp dẫn, đem lại sự hài lòng và khám phá cho độc giả. Khi đi du lịch, Uyên không chỉ miêu tả món ăn mà còn nghiên cứu lịch sử và quy trình chế biến của chúng. Cuốn sách đưa ra nhiều món ăn mới lạ như 'cá tuyết Thụy Điển' được chế biến với nhiều công đoạn cầu kỳ.

Một điều đặc biệt là Uyên luôn cho rằng dù thế nào thì cơm nhà, cơm mẹ nấu vẫn ngon nhất. Cô thậm chí cho rằng 'chất nước mắm thấm vào tận xương tủy'. Cô luôn nhớ mãi hương vị của món ba khía quê nhà, và khi thưởng thức, cô luôn mong rằng những người dân nghèo quê mình sẽ sớm có cuộc sống sung túc hơn từ các sản vật tự nhiên.

Chương 2 của cuốn sách

Khi nói đến ẩm thực của phương Tây, điều đầu tiên mà cô nhắc đến là bánh mì. Đây cũng là món ăn đầu tiên mà cô thưởng thức khi mới đặt chân đến phương Tây. Trong một buổi tiệc nướng với hai người bạn, cô đã cùng thưởng thức bánh mì. Trong cuộc trò chuyện, độc giả có thể nhận ra sự khác biệt nhỏ nhặt về cách ăn bánh mì của Việt Nam và phương Tây.

Bên cạnh đó, cô còn khám phá về nguồn gốc và lịch sử của các loại bánh mì ở phương Tây. Cô mô tả về nhiều loại bánh mì và nguồn gốc của chúng theo từng giai đoạn lịch sử một cách chi tiết. Một ví dụ điển hình là về bánh mì cắt lát, với thành ngữ Anh: “Thứ tốt nhất kể từ khi có bánh mì xắt lát”, ám chỉ điều gì đó rất tốt, rất tiện lợi.

Một điều thú vị mà Uyên chia sẻ là cách kết hợp ẩm thực của Việt Nam và phương Tây: 'ổ bánh mì Tây Ban Nha kẹp lạp xưởng Việt Nam, phong cách béo ngậy Địa Trung Hải'.

Chương 3 của cuốn sách

Trước khi đặt chân đến Slovenia, cô luôn rất mong chờ và phấn khích. Và thực sự như vậy, những ngày ở đây đều rất đáng nhớ.

Cảnh quan xung quanh khiến cô cảm thấy ấn tượng mạnh mẽ - 'Những cánh đồng nho xanh rờn ở Slovenia cũng là điểm du lịch đặc biệt, với luống nho có tuổi đời trên dưới 400 năm, được cho là luống nho già nhất thế giới. Cô cũng ấn tượng với vị rượu tại đây, nhưng chỉ đủ cho người bản địa sử dụng.'

Cô chia sẻ thêm về văn hóa ẩm thực của Slovenia - Ẩm thực ở Slovenia mang ảnh hưởng của nhiều quốc gia láng giềng. Dưới thời kỳ cai trị của Đế quốc Áo-Hung, Slovenia đã nhập khẩu các món như xúc xích và bánh strudel của Áo, goulash và thịt bò hầm của Hungary. Cũng có sự ảnh hưởng của Đức với bắp cải và khoai tây xuất hiện trong hầu hết các bữa ăn. Miền Nam giáp với Ý, nên cũng có nhiều món Ý như cơm risotto, mì và pizza.

Chương 4 của cuốn sách

Cô bắt đầu chương với việc nhắc đến nhà văn Nguyễn Tuân, gọi là 'nguyên nhân' khiến cô đến hàng chợ Helsinki. Tại đây, cô đã khám phá ra nhiều món ngon từ trái cây, rau đến thịt bò rán, thậm chí còn có các sản phẩm từ sừng và da của tuần lộc.

Cô chia sẻ về hải sản tươi ngon ở Phần Lan, là một phần quan trọng trong bữa ăn hàng ngày của người dân địa phương. Cô cũng nhắc đến các món đặc sản của Helsinki như cá trích biển Baltic nướng và thịt băm viên sốt cà chua.

Điều đặc biệt mà cô nhớ nhất ở chuyến đi này là những con thuyền neo gần bến cảng mà cô đã khám phá được. Trong số đó có Cabin thuyền, một quán ăn nhỏ nhưng chỉ những người thực sự sành và yêu thích ẩm thực mới biết.

Trong chương này, cô cũng đề cập đến việc nền văn hóa ẩm thực của Việt Nam bị ảnh hưởng bởi văn hóa Pháp. Cà phê buổi sáng là một thói quen được lấy từ Pháp, và ẩm thực Pháp cũng đã đem lại nhiều món ăn cho Việt Nam. Ngược lại, ẩm thực Việt cũng đã được Pháp và Anh du nhập, như chả giò và phở.

Chương 5

Trong chương này, tác giả nhắc đến niềm đam mê với cafe của mình từ thuở nhỏ và chia sẻ về Irish coffee ở Anh. Cô mô tả cách làm Irish coffee và cảm nhận về hương vị của nó.

Cô chia sẻ về thú vui của mình là thưởng thức cafe dưới chăn khi đọc báo, cùng với cảm giác ấm áp mà nó mang lại.

Tác giả kể về hành trình khám phá loại cafe ở Pháp và Ý, cùng với niềm tiếc nuối về những ngày thưởng thức cafe ở nhiều quốc gia khác.

Chương 6

Tác giả giới thiệu một loại nước uống mới là nước trà kem và chia sẻ cảm nhận và cách làm nó.

Ngoài ra, cô kể ngoài lề về cuộc sống của một người con Việt Nam ở nước ngoài, gặp gỡ hai người đồng hương. Nhìn vào căn bếp với mắm, ruốc, và các gia vị, ta có thể hiểu đó là một người con gốc Châu Á, gốc Việt.

Chương 7

Tương tự như chương 4, cô lại ghé qua một khu chợ khác, nhưng có vẻ rằng chuyến đi này khó khăn hơn. Nhưng bù lại, cô được thưởng thức nhiều món ngon như tô súp cá biển Baltic- một món súp được cô mô tả rất chi tiết, thực tế, khiến độc giả có thể tưởng tượng được hương vị trước mắt.

Ngoài ra, cô đã đến các quốc gia khác như Đức, Hy Lạp, và Bắc Âu; thưởng thức những món đặc sắc tại đó. Đặc biệt là xúc xích Munich, không chỉ là một món ăn ấn tượng mà còn gợi lại những kỷ niệm đẹp ở Đức.

Chương 8

Tác giả giúp độc giả hiểu sâu hơn về văn hóa và ẩm thực của Ý- “Ẩm thực của các vùng ở Ý rất đa dạng. Miền bắc thường có các món ăn dẻo và béo hơn, trong khi miền trung thì sử dụng nhiều dầu oliu và rau thơm, thức ăn đơn giản, tươi mới. Càng về phía nam, các món ăn Ý càng nóng và cay hơn…”. Và còn nhiều điều khác về ẩm thực cổ điển của Ý.

Chương 9

Sự kết hợp hài hòa giữa cảnh đẹp và đồ ăn được mô tả chi tiết, rõ ràng ở chương này. Uyên đến với đất nước Bồ Đào Nha. Ở đây, bạn có thể tưởng tượng được cảnh đêm ở Tây Ban Nha, không khí lạnh dịu đêm với hương thơm của đồ ăn khiến cô thưởng thức vô cùng thú vị.

Bạn đã từng thử bánh cá tuyết chưa? Nếu chưa, sau khi đọc chương này, bạn sẽ rất hứng thú và tò mò về hương vị của món bánh đặc biệt này đấy.

Chương 10

Bạn có biết Smorrebrod là gì không? Đó là loại bánh mỡ, thường được phết bơ và thêm các lớp như tôm sốt đỏ, pate gan, thịt dăm bông mềm, cá hồi xông khói, thịt heo quay, trứng cá caviar… tùy theo sở thích của mỗi người. Smorrebrod là món trưa hàng ngày của người Đan Mạch, giống như phở là món sáng của người Việt, một món ăn truyền thống mà cả người dân địa phương lẫn du khách đều yêu thích.

Loại bánh này có thể tìm thấy ở khắp nơi trên thế giới phương Tây, nhưng lại mang hương vị đặc trưng riêng của từng vùng miền.

Chương 11

Theo nghiên cứu của tác giả, “Berry” là một thuật ngữ dùng để chỉ những loại trái cây như dâu, mâm xôi, man việt quất... Khi đến mùa hè, từ tháng sáu đến đầu tháng chín, trái berry chín khắp nơi, căng tròn đầy nước, sẵn sàng nổ tung bất cứ lúc nào. Tôi cảm thấy thân thuộc hơn với trái dâu sương hơn bất kỳ loại trái nào khác (thực ra, “dâu sương” là cách tôi gọi trái blackberry, vì từ điển Anh - Việt gộp cả blackberry và raspberry dưới tên mâm xôi, mặc dù chúng là hai loại trái khác nhau).”

Trong chương này, tác giả thể hiện tình yêu và kỷ niệm về thế giới của trái berry trong mùa hè. “… Những trái dâu xanh (blueberry) màu xanh tím, tròn, to bằng móng tay, có núm ở dưới cuống, trông thật là bắt mắt. Những trái man việt quất (cranberry) chua thanh nổi tiếng, một phần cũng nhờ tên của nhóm nhạc The Cranberries với những ca khúc alternative rock. Những trái dâu rượu vang (elderberry) không ăn được nhưng thường được ngâm đường để làm nước trái hoặc rượu…”

Chương 12

Bạn đã từng đến Flanders chưa? Một vùng ở phía Bắc của Bỉ, nổi tiếng với khoai tây chiên giòn tan, những loại bia nổi tiếng và socola tuyệt vời. Ở đây, tôi được biết rằng khẩu phần ăn của Flanders giống như ở Đức và có chất lượng như ở Pháp. Một bài báo đã viết như vậy, theo lời một hướng dẫn viên du lịch. Trong khi tôi ngồi với Alastair trong một quán ăn ẩn sau quảng trường chính của Bruges, tôi nhớ lại câu nói đó khi đang thưởng thức vẹm xanh hấp vang trắng và khoai tây chiên giòn tan. Alastair gật đầu, xác nhận rằng anh đang thưởng thức một khẩu phần khổng lồ của món Stoofvlees, thịt bò hầm với bia nâu và gia vị, cùng với khoai tây chiên.

Trong chương này, tác giả đã nghiên cứu và thảo luận chi tiết về hai món ăn nổi tiếng của Flanders: khoai tây chiên và súp Waterzooi.

Chương 13

Nhà hàng 'Nữ hoàng Sheba' là một quán ăn Ethiopia ở phía Bắc London. Ở đây, tôi được thưởng thức món qwant’a firfir, thịt bò nướng sốt bơ theo phong cách Ethiopia, đựng trong một chén nhôm để múc ra và phủ lên bánh injera, sau đó xé bánh và cuốn lại cùng rau trộn. Người bản xứ thường ăn bằng tay, sử dụng bánh injera như dĩa, giảm thiểu việc phải rửa chén. Trong suốt bữa ăn, câu chuyện về Ethiopia được kể để mở mang kiến thức cho độc giả.

Chương 14

Khi đọc tựa đề chương, độc giả sẽ thắc mắc liệu có mắm ba khía ở London không? Thực ra, có một nơi có nhiều người Việt sinh sống tại London- Hackney. Ở đây, tôi đã mua được món “mắm ba khía”- một món ăn mà tôi chưa từng thử. Việc thử món này đã khơi dậy nhiều kỷ niệm, từ tuổi thơ đến những câu ca dao,... Tôi cũng nhấn mạnh về sự khó khăn của mọi người, dù là người Việt hay người Anh, mỗi người đều có khó khăn riêng; tôi còn chia sẻ quan điểm của mình về sự giàu có và nghèo đói. Có lẽ những người nói những điều đó chưa thấy những người phải sống trong cảnh khó khăn như vậy.

Cảm nhận của bản thân

Tôi thích khám phá nhưng chưa có cơ hội để đi đến một quốc gia khác và trải nghiệm ẩm thực, văn hóa của họ. Nhưng qua cuốn sách 'Bánh mì thơm, cà phê đắng', tôi có thể tưởng tượng mình đi khắp nơi, thưởng thức những món ăn và hiểu được cảm xúc mà tác giả trải qua ở mỗi địa điểm.

Ngoài ra, từ tác giả và cuốn sách, tôi đã hiểu thêm về văn hóa và ẩm thực của quốc gia đó. Những câu chuyện lịch sử về văn hóa và ẩm thực phương Tây đã làm tôi cảm thấy hứng thú và động viên thêm cho ước mơ khám phá thế giới của mình.

Tác giả: Nguyễn Phương Huyền My - MyBook.

Hình ảnh: Nguyễn Phương Huyền My