[Tóm Tắt & Đánh Giá Sách] “Search Inside Yourself”: Nâng Cao EQ Chỉ Bằng Thiền

Bạn đã bao giờ tự hỏi trong thế giới ngày nay, với cuộc sống bận rộn và áp lực, làm thế nào để chúng ta có thể tập trung hơn, tự lập hơn và hạnh phúc hơn chưa? Cuốn sách 'Search Inside Yourself' đưa ra một góc nhìn mới lạ, đặt ra câu hỏi liệu chúng ta có thể nâng cao trí tuệ cảm xúc của mình chỉ bằng cách thiền không?

Hãy tưởng tượng một kỹ sư tại Google, người được biết đến với sự logic và công nghệ, đang dạy chúng ta về thiền và trí tuệ cảm xúc. Điều này có vẻ khá bất ngờ và hài hước, nhưng cũng chính điều đó khiến nó trở nên hấp dẫn. Trong thời đại mà sự tập trung và kiểm soát cảm xúc ngày càng quan trọng, cuốn sách này mang lại một cái nhìn sâu sắc về cách chúng ta có thể phát triển bản thân.

Giới thiệu 

Chade-Meng Tan, hay còn gọi là Meng, là một nhà lãnh đạo, tác giả và nhà phát triển cá nhân người Mỹ gốc Hoa. Ông nổi tiếng với vai trò tại Google, nơi ông đã đóng góp vào việc phát triển chương trình 'Search Inside Yourself' - một khóa học thiền và phát triển cá nhân giúp nhân viên tăng cường sự cân bằng và hạnh phúc trong công việc và cuộc sống.

Cuốn sách của ông, 'Search Inside Yourself: Con Đường Không Ngờ Đến Sự Thành Công, Hạnh Phúc (và Hòa Bình Thế Giới)' đã thu hút sự chú ý lớn từ cộng đồng phát triển cá nhân và doanh nhân. Tác phẩm này không chỉ là một hướng dẫn thiền, mà còn là một lời mời để khám phá bản thân và xây dựng một cuộc sống đáng sống hơn thông qua sự cân bằng và hạnh phúc.

Bên cạnh công việc tại Google và viết sách, Chade-Meng Tan tiếp tục chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm của mình thông qua các buổi diễn thuyết và hướng dẫn trên toàn cầu, thúc đẩy sự phát triển cá nhân và hạnh phúc cá nhân.

Khi đọc cuốn sách, bạn sẽ học cách ổn định tâm trí, cải thiện khả năng tập trung và sáng tạo. Bằng cách nhìn vào bên trong, bạn sẽ nhận ra rằng tâm trí và cảm xúc của mình có thể yên bình hơn thông qua việc luyện tập hàng ngày, đồng thời sự cảm thông xã hội và EQ cũng được tăng cường qua các bài tập.

Mục tiêu bạn sẽ đạt được khi đọc và thực hành với cuốn sách là:

Tăng cường khả năng tập trung

Tự phát triển kiến thức và tự quản lý bản thân

Xây dựng các thói quen tích cực cho tâm trí

Khái niệm trí thông minh cảm xúc là gì và làm thế nào để phát triển nó?

Theo hai nhà sáng lập của lý thuyết trí thông minh cảm xúc, Peter Salovey và John D. Mayer, EQ được định nghĩa như sau:

Theo quan điểm của tác giả, khả năng cảm xúc không phải là kỹ năng bẩm sinh mà có thể được học hỏi. Cảm xúc là một phản ứng tự nhiên và khó kiểm soát, nhưng chúng ta có thể điều chỉnh cách chúng ta đối mặt với nó. Do đó, trí thông minh cảm xúc là một kỹ năng cần thiết vô cùng quan trọng. Vậy tại sao lại như vậy?

1. Hiệu suất làm việc xuất sắc

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng trí thông minh cảm xúc quan trọng gấp đôi so với trí thông minh chuyên môn. Theo nghiên cứu của Martin Seligman, những nhân viên bán bảo hiểm lạc quan bán được nhiều hơn đồng nghiệp bi quan 8% trong năm đầu và 31% trong năm thứ hai. Trí thông minh cảm xúc có thể giúp mọi người thành công hơn trong công việc của mình.

2. Năng lực lãnh đạo ưu tú

Trong năng lực lãnh đạo, sự hiểu biết về cảm xúc của người khác là điều quan trọng, cho phép chúng ta đưa ra quyết định tốt nhất cho cả hai bên. Theo nghiên cứu của chuyên gia lãnh đạo Wallace Bachman, các Trung tá Hải quân Mỹ nổi tiếng thường thể hiện tính tích cực, cởi mở, biểu cảm, gây ấn tượng và gần gũi hơn. Những nhà lãnh đạo quân sự xuất sắc thường mang lại niềm vui và thành công cho môi trường xung quanh.

3. Tạo điều kiện cho hạnh phúc

Theo Matthieu Ricard, hạnh phúc là một cảm giác mãn nguyện xuất phát từ một tâm trạng bình an và hài lòng sâu sắc, không phải chỉ là niềm vui tạm thời hay một trạng thái cảm xúc thoáng qua. Trạng thái hạnh phúc thực sự là sự tồn tại trọn vẹn. Khi có trí thông minh cảm xúc, chúng ta có khả năng tập trung vào bình yên của tâm hồn hơn là sự ồn ào của môi trường xung quanh.

Ngoài ra, EQ cũng có thể cải thiện khả năng tập trung của chúng ta thông qua phương pháp thiền chánh niệm. Khi tập trung vào hiện tại mà không phán xét, thiền chánh niệm giúp chúng ta tập trung vào mục tiêu cụ thể và loại bỏ những suy nghĩ không cần thiết. Bằng cách này, chúng ta có thể giữ tâm trí minh mẫn và kiểm soát cảm xúc một cách hiệu quả.

Nếu bạn quan tâm đến thiền chánh niệm, hãy thử thực hành trong 2 phút mỗi ngày và cảm nhận sự thay đổi trong cảm xúc và suy nghĩ của mình. Tập trung vào hơi thở trong khoảnh khắc hiện tại, không để suy nghĩ lang thang phá vỡ tĩnh lặng của tâm hồn. Chỉ cần tập trung vào việc tồn tại ở đây và bây giờ là trải nghiệm quý báu nhất trong cuộc sống.

Hãy thở với niềm tin rằng cuộc sống của bạn phụ thuộc vào đó.

Khi thiền và tập trung vào hơi thở, thường chúng ta bị phân tâm bởi tiếng ồn, suy nghĩ hoặc cảm giác trên cơ thể. Chade-Meng Tan đã đề xuất một số gợi ý sau:

Hãy nhận biết rằng có điều gì đó đang diễn ra, dù chỉ là suy nghĩ hoặc cảm giác.

Trải qua trải nghiệm mà không đánh giá hoặc phản ứng, chỉ cần trải nghiệm mà không đánh giá liệu nó là tốt hay xấu, chỉ cần để nó trôi qua.

Nếu cần phản ứng, tiếp tục giữ sự tập trung. Quan trọng là duy trì sự tập trung, dù bạn đang thực hiện hành động gì. Ví dụ, khi bạn ngứa, hãy gãi nhưng vẫn giữ tập trung vào hành động đó và không suy nghĩ thêm.

Hãy thả lỏng, nếu có điều gì muốn thả lỏng, hãy để nó ra đi. Nếu không, đơn giản là để nó tồn tại.

Ta có thể tích hợp thiền chánh niệm vào cuộc sống hàng ngày, như khi đi bộ, rửa chén, dọn dẹp nhà... Cá nhân tôi, khi lái xe thường đeo tai nghe nghe nhạc, nhưng khi thực hành chánh niệm, tôi tập trung hoàn toàn vào việc lái xe mà không bị phân tâm bởi suy nghĩ khác, điều này đã mang lại nhiều lợi ích trong cuộc sống hàng ngày.

Nhưng tại sao tôi nên thực hành thiền chứ? Dù bạn có đặt câu hỏi này hay không, tôi sẽ trả lời rằng khả năng tập trung là rất quan trọng, và thiền chánh niệm giúp chúng ta rất nhiều trong việc tăng cường khả năng tập trung cũng như phát triển EQ như tôi đã nói ở trước đó. Hãy tưởng tượng tâm trí của bạn như một chiếc bình nước đang chứa đầy bụi bẩn và cát bên trong. Nếu bạn liên tục khuấy nước, nó sẽ trở nên hỗn loạn và đục đẹp. Tâm trí của chúng ta cũng vậy, khi chúng ta ngừng suy nghĩ và làm dữ dội, sự bình an và hạnh phúc sẽ hiện ra. Khi thực hành thiền chánh niệm, sự cảnh giác của chúng ta được nâng cao, giống như một chiến binh canh giữ lâu đài rộng lớn. Sự yên bình trong tâm hồn giúp chúng ta nhận biết mọi suy nghĩ hay vấn đề nảy sinh, giống như chiến binh đang canh giữ lâu đài.

Dưới đây là cách thực hành thiền chánh niệm được trích từ sách mà tác giả đã cung cấp.

THIỀN CHÁNH NIỆM

Chúng ta hãy bắt đầu bằng cách ngồi thoải mái. Ngồi trong một tư thế giúp bạn cảm thấy thư giãn và cảnh giác, dù có ý nghĩa gì với bạn. Hoặc, nếu bạn muốn, bạn có thể ngồi như một ngọn núi vĩ đại, dù điều đó có ý nghĩa gì với bạn.

Bây giờ hãy thở sâu vào ba hơi, chậm rãi, để mang năng lượng và sự thư giãn vào bài tập.

Tiếp theo, hãy thở một cách tự nhiên và tập trung nhẹ nhàng vào hơi thở. Bạn có thể tập trung vào hai lỗ mũi, bụng, hoặc toàn bộ cơ thể đang hít thở, dù có ý nghĩa gì với bạn. Hãy chú ý đến hơi thở vào, hơi thở ra, và khoảng thời gian dừng ở giữa.

(Dừng lại một chút)

Nếu muốn, bạn có thể coi bài tập này như việc để tâm trí nghỉ ngơi trên hơi thở. Hãy tưởng tượng hơi thở như một nơi nghỉ ngơi, hoặc một chiếc gối, hoặc một cái đệm, và để tâm trí nghỉ ngơi nhẹ nhàng trên đó. Chỉ tập trung vào hiện tại.

(Dừng lại lâu hơn)

Nếu bất kỳ lúc nào bạn cảm thấy bị xao lãng bởi một cảm giác, một ý nghĩ, một âm thanh, hãy chỉ đơn giản thừa nhận nó, trải nghiệm nó, và nhẹ nhàng buông thả. Hãy đưa sự chú ý một cách nhẹ nhàng trở lại việc thở.

(Dừng lại lâu hơn)

Nếu muốn, chúng ta hãy kết thúc thiền bằng việc mời gọi sự bình yên và niềm vui trong tâm trí mình.

Khi hít vào, tôi cảm nhận sự yên bình.

Khi thở ra, tôi tỏa ra nụ cười.

Giây phút hiện tại này,

Thật tuyệt vời.

(Dừng lại một lát)

Cảm ơn sự chú ý của các bạn.

Về việc tự nhận thức

Theo Daniel Goleman, tự nhận thức là “biết về trạng thái bên trong, ưu tiên, nguồn lực và trực giác của chính mình”. Bạn đã thực sự hiểu rõ về bên trong của mình chưa? Trong thời đại hiện nay, khi chúng ta luôn mải mê với mọi thứ bên ngoài, cơ thể vẫn luôn làm việc mà ta ít để ý. Chỉ khi cơ thể đau đớn, mệt mỏi, chúng ta mới thực sự quan tâm đến những vấn đề như đau nhức ở tay, lưng? Việc kiểm soát và nhận thức bên trong là vô cùng quan trọng, và cơ thể của bạn cũng xứng đáng được quan tâm.

Tự nhận thức là trọng tâm của trí thông minh cảm xúc. Nó mở ra cánh cửa cho tất cả những khả năng khác. Từ tự nhận thức, chúng ta tiến xa hơn trong quá trình cảm xúc. Nó kích hoạt các khu vực não liên quan đến chú ý và ngôn ngữ, giúp chúng ta kiểm soát hành vi của mình. Khi có sự tự nhận thức, các khu vực não đó được kích hoạt, tạo ra sự khác biệt giữa việc nổi giận hoặc kiềm chế bản thân và nói với bản thân: “Tôi không nên nổi giận với ông ta; ông ta là CEO!”.

Năng lực tự nhận thức bao gồm 3 khả năng mà Daniel Goleman đề cập:

Nhận thức cảm xúc: Nhận biết cảm xúc của bản thân và tác động của chúng

Tự đánh giá chính xác: Biết rõ điểm mạnh và hạn chế của bản thân

Sự Tự tin: Cảm giác mạnh mẽ về giá trị và khả năng của bản thân.

Từ việc nhận thức và hiểu về bản thân, sự tự tin bền vững là điều cần thiết, không che giấu gì với chính mình. Tự đánh giá chính xác giúp ta hiểu rõ điểm mạnh, điểm yếu của mình một cách trung thực.

Ngoài việc thực hiện thiền chánh niệm, nếu bạn muốn thử nghiệm các phương pháp khác, một phương pháp đơn giản và hiệu quả là quét cơ thể. Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường ít chú ý đến cơ thể, trừ khi tập trung đặc biệt như khi vũ điệu. Bằng cách tập trung vào cảm nhận cơ thể, ta kích thích sự thay đổi trong hệ thần kinh. Dưới đây là bài tập quét cơ thể để truyền cảm hứng tích cực vào thiền.

BÀI TẬP QUÉT CƠ THỂ

Tập trung sự chú ý

Bắt đầu bằng cách ngồi thoải mái trong hai phút. Ngồi ở tư thế vừa thư giãn vừa cảnh giác, dù ý nghĩa của nó là gì với bạn.

Bây giờ, hãy thở tự nhiên và đưa sự chú ý một cách nhẹ nhàng đến hơi thở. Bạn có thể tập trung vào hai lỗ mũi, bụng, hoặc toàn bộ cơ thể đang hít thở, dù điều đó có ý nghĩa gì với bạn đi chăng nữa. Nhận thức về hơi thở vào, hơi thở ra, cùng với khoảnh khắc dừng ở giữa.

Quét cơ thể

Đầu

Hãy chú ý đến đỉnh đầu, tai và phần sau đầu. Cảm nhận những cảm giác, hoặc cảm giác không, trong một phút.

Mặt

Bây giờ, hãy chuyển sự chú ý đến khuôn mặt. Trán, mắt, má, mũi, môi, miệng và bên trong miệng (lợi, lưỡi) trong một phút.

Cổ và vai

Chuyển sự chú ý đến cổ, họng và vai trong một phút.

Lưng

Hãy tập trung vào lưng dưới, lưng giữa và lưng trên trong một phút. Lưng chịu rất nhiều gánh nặng và áp lực. Vì vậy, hãy trao cho lưng của bạn sự chú ý và yêu thương mà nó xứng đáng nhận được.

Bụng và ngực

Di chuyển sự chú ý đến ngực và bụng trong một phút. Nếu có thể, hãy cố gắng tập trung vào các bộ phận bên trong, dù điều đó có ý nghĩa gì với bạn đi nữa.

Toàn bộ cơ thể cùng một lúc

Bây giờ, hãy đưa sự chú ý đến toàn bộ cơ thể cùng một lúc trong một phút.

Quét cảm xúc

Bạn có phát hiện bất kỳ cảm xúc nào trên cơ thể của mình không? Nếu có, chỉ tập trung vào việc cảm nhận sự tồn tại của nó trên cơ thể. Nếu không, chỉ chú ý đến sự vắng mặt của cảm xúc và nắm bắt nó nếu nó xuất hiện trong hai phút tiếp theo.

Cảm xúc tích cực

Bây giờ hãy cố gắng trải nghiệm một cảm xúc tích cực trên cơ thể.

Hãy nhớ về một sự kiện vui vẻ, hạnh phúc hoặc một thời điểm khi bạn hoạt động ở mức độ tối đa và cảm thấy tự tin.

Trải nghiệm cảm giác của cảm xúc tích cực. Bây giờ, đặt sự chú ý vào cơ thể của bạn. Cảm xúc tích cực đó thể hiện như thế nào trên cơ thể? Trên khuôn mặt? Cổ, ngực, lưng? Bạn đang hít thở như thế nào? Có cảm nhận gì khác về mức độ căng thẳng không? Chúng ta sẽ trải nghiệm trong ba phút.

Trở lại hiện tại

Bây giờ chúng ta sẽ quay trở lại hiện tại. Nếu bạn nhận ra một ý nghĩ đầy cảm xúc, hãy để nó trôi đi. Tập trung vào cơ thể hoặc hơi thở, tùy thuộc vào nơi mà tâm trí bạn cảm thấy ổn định hơn. Hãy ổn định tâm trí ở đó trong hai phút.

(Ngưng dài)

Cảm ơn bạn đã dành thời gian và sự chú ý của mình.

Tự cảm nhận

Nếu bạn đã đọc đến đây, chắc chắn bạn đang quan tâm đến thiền và trí tuệ cảm xúc. Search Inside Yourself cung cấp thông tin và thực hành từ khoa học đến tâm linh. Tôi chỉ chia sẻ một số bài tập thiền cơ bản; các chương sau cung cấp cách truyền đạt hạnh phúc và đồng cảm chỉ qua thiền. Dù hơi hài hước khi một kỹ sư Google hướng dẫn thiền, nhưng sách này sẽ thay đổi cuộc sống của bạn. Văn phong hài hước và hình minh hoạ giúp bạn dễ dàng khám phá sức mạnh bên trong. Nếu bạn kiên trì thực hành, cuộc sống của bạn sẽ thay đổi rất nhiều.

Lưu ý: Đây là quan điểm cá nhân của tôi. Hãy đọc Search Inside Yourself của Chade-Meng Tan để trải nghiệm chính xác.

Tóm tắt bởi: tinleee - MyBook

Hình ảnh: Nguyễn Trang